Total futbol

Total futbol (Felemenkçe: totaalvoetbal), savunma hattıyla hücum hattı arasındaki mesafeyi daraltmayı amaçlayan ve futbol takımının oyuncularının her mevkiide oynayabilmesini öngören ve Hollandalı teknik direktör Rinus Michels tarafından icat edilen futbol sistemi. Sistemdeki kilit nokta, kaleci hariç her oyuncunun (sınırlı bir miktarda da olsa) bir diğerinin rolünü üstlenebilmesidir.

Öncülüğünü 1969 ile 1973 yılları arasında AFC Ajax'ın yaptığı bu sistem, sonrasında yine Rinus Michels yönetimindeki 1974 FIFA Dünya Kupası'nda mücadele eden Hollanda millî futbol takımı tarafından kullanıldı. Dünya Kupasında bu anlayış, bireysellik ile yaratıcılığın bir arada gösterildiği 4-3-1-2 oyun sistemi içerisinde gerçekleşti. Total futbol, oyuncularda aranan özellikleri değiştirdi. Bu uygulama tek özelliği olan oyuncular yerine, hem savunma hem de hücum yapacak özellikte oyuncuları teşvik etti.