Toklumen, Kırşehir
Toklumen, Kırşehir merkez ilçesine bağlı bir beldedir. Kırşehir il merkezine 50 km uzaklıkta olup, Hirfanlı Barajı göleti kıyısında yer almaktadır. 1989 yılında belde olmuştur.
Toklumen | |
---|---|
| |
Ülke | Türkiye |
İl | Kırşehir |
İlçe | Kırşehir |
Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Belediye başkanı | İsmail Kalaycı |
Nüfus (2000) | |
• Toplam | 1,713 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | 0386 |
Posta kodu | 40000 |
Tarihçe
Toklumen'in kuruluş söylencesi
Malazgirt Meydan Muharebesi sonrası Orta Asya'dan göç eden Türkmen boylarından Acem Obası (Acem: (1) Türkmenler göç ederken İran'dan geçtiği için Acem denilir (2). İran'da yaşayan Azerilere verilen ad) adlı bir grup, Kırşehir yöresine geldiklerinde yerleşmek için kendilerine bir yer aramaya başlarlar. Hayvancılıkla uğraşan bu grubun, koyunların yavrusu olan tokluları (bir yaşındaki kuzu) kaybolur. Her yeri aramalarına rağmen bir türlü bulamazlar. Günler sonra atlı adamlar, toklularını şimdiki baraj gölü altında kalan kasabanın eski yerleşim yerinde bulurlar.
Aşiretin birçok obası, tokluların bulunduğu bu güzel yere yerleşmeye karar verirler. Buraya yerleşen grubun adı Acem Obası’dır.
Hatta Acem Obası'nı kızı ile ilgili Âşık Said’in bir de türküsü vardır. Obasını terk eden Acem kızının öyküsünü anlatan bu türkü hemen herkes tarafından bilinen bir türküdür. “Acem kızı çırpınım da şan obaya çıkanda/ eğlen eğlen bu obada kal Acem kızı…”
Toklumen kelimesinin etimolojisi
Acemoğulların aşireti bu yöreye ilk önce “Toklugüman” demeye başlamış. Acemoğulları çoğalarak başka obalar da oluşmaya başlamış. “ Taşkınlar Obası, Şahinoğulları Obası, Özşahinler Obası, Köroğlu Obası ,Demirci Obası, Kalaycı Obası…” bunlardan bazılarıdır. Bu arada “Toklugüman” adı zamanla çeşitli değişim aşamalarından geçerek ”Tokloğmen”, “Toklümen”, ve son olarak da “Toklumen” olmuştur.
Toklu; bir yaş civarında olan koyun yavrusu kuzulara verilen bir isimdir. Yerleşim ismiyle toklu arasında olan benzeşim bu bölgeye ilk yerleşenlerin koyun besiliği ile uğraşmakta olduğunu da ortaya koymaktadır.
Toklumen, 1989 yılına kadar köy statüsündeyken o yıl belde ve belediye düzeyine getirilmiştir
İlk önceleri oba olan ve daha sonraları çoğalarak çok çeşitli aşiretler oluşarak büyük bir yerleşim yeri haline gelmiştir. Osmanlı Devleti ve cumhuriyet döneminde köy olan Toklumen 1989 yılında belde düzeyine getirilerek belediye yapılmıştır.
Yörede 1952 yılında yapılan Hirfanlı Barajı, ilk yerleşim yerinin ve arazisinin sular altında kalmasına neden olmuştur. Yerleşim yerinin sular altında kalması nedeniyle halkın bir bölümü bugünkü yerleşim yerlerine taşınırken, bir kısmı da Ankara, Kulu ve Kırşehir gibi yerleşim alanlarına göç etmişlerdir.
Coğrafi ve ekonomik bilgiler
Kırşehir il merkezine 50 kilometre mesafede olup, Kırşehir ilinin batısında yer almaktadır. Günümüzde Toklumen, Hirfanlı baraj gölünün doğu kıyısında yer almaktadır.
1952 yılında yapılan Hirfanlı Barajı, ilk yerleşim yerinin ve arazisinin sular altında kalmasına neden olmuştur. Yerleşim yerinin sular altında kalması nedeniyle halkın bir bölümü bugünkü yerleşim yerlerine taşınırken, bir kısmı da Ankara, Kulu ve Kırşehir gibi yerleşim alanlarına taşınmışlardır
Hirfanlı Baraj göleti kıyısında olması nedeniyle, balıkçılık önemli bir geçim kaynağıdır. Baraj göletinde; kerevit ve balık üretilmektedir. Üretilen balıklar arasında sazan, yayın, kefal, kaya ve gümüşbalığı ile kepenek türündeki balıklar bulunmaktadır. Balıkçılık dışında tarım ve hayvancılık en önemli uğraş alanlarındandır. Bölgede yetişen üzümler şarap fabrikasında değerlendirilerek ticari gelir elde edilmektedir.
Hirfanlı Baraj göleti sahili Toklumen'de doğal bir plaj görüntüsündedir.
Okul dışında; bir sağlık ocağı, bir kalkınma kooperatifi, bir PTT şubesi, üç cami, üç kıraathane, bir şarap fabrikası, bir sulama kooperatifi bulunmaktadır.
Eğitim
Toklumen'de günümüzde bir ilköğretim okulu bulunmaktadır. 1997 yılına kadar iki ilkokul ve bir de ortaokul eğitim-öğretim hizmetlerini sürdürmekte iken, 1997 yılında zorunlu eğitimin 8 yıla ülke genelinde çıkarılmasıyla birlikte bu üç okul birleştirilerek bir çatı altında toplanarak; “Toklumen İlköğretim Okulu” adını almıştır. İlk üç sınıf eski Namık Kemal İlkokulu binasında eğitim etkinliğini sürdürürken, diğer beş sınıf eski ortaokul binasında eğitim sürdürülmektedir. Var olan binaların 8 yıllık eğitim açısından yetersiz olması tüm sınıfların bir araya toplanmasına engel teşkil etmektedir. Okulda görev yapan öğretmenler, öğretmen servisi ile her gün Kırşehir merkeze gidip gelmektedir. Ulaşım sorunu yoktur.
Demografik bilgiler
2000 yılı genel nüfus sayımına göre kasaba nüfusu 2000 civarındadır. Nüfusun sayı olarak kritik noktada bulunması, yerel yönetimler yasası yürürlüğe girdiğinde, Toklumen'in belde özelliğini yitirmesi sonucunu doğurabilecek kritik bir durumdadır.
Okuma yazma oranı yaklaşık %98’ler civarındadır. Eğitim düzeyi yıldan yıla artmakta çeşitli mevkiilere gelmiş insanların yetişmesi de sağlanmıştır.
Toklümen'in nüfusu yıllara göre aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir.
- 2014 5.312
- 2009 3.751
- 2004 2.859
- 2000 1.713
- 1997 2.025
- 1990 1.435
Seçimlerde kullanılan ve seçmen listelerinde yer alan oy verme yaşında olanların sayısı da belde yerleşik nüfusundan daha fazlasının belde dışında yaşadığını ortaya koymaktadır. 1989 yılında yapılan ilk belediye seçimleri öncesi tespit edilen nüfus 2171 olurken seçmen sayısı 822 olmuş, 2004 yılında ise seçmen sayısı 1485 olup seçime katılım oranı %79,87 olup oy kullanan kişi sayısı 1186 olmuştur.
Toklumen Belediyesi
Toklumen Belediyesi, Toklumen'in 1989 yılında belde olmasıyla kurulmuştur. Belediye olmasından sonra ilk belediye başkanı döneminde kasabaya belediye hizmet binası yapılması sağlanmıştır. Belediye başkanları, doğal güzellikleriyle öne çıkan Toklumen'in turistik bir yer olması için uğraş vermektedir. İlk dönemde yapılan bir çocuk parkı ve şu anda yapılmakta olan parkın kasabaya güzellik katacağı düşünülmektedir.
'Toklumen Belediye Başkanları ve aldıkları oy yüzdeleri
Toklumen'den görüntüler
- Toklumen'in tarlaları
- Kuşbakışı Toklumen
- Toklumen - Hirfanlı Barajı'nda Gün Batımı
- Toklumen - Hirfanlı Baraj göletinden
- Toklumen - Hirfanlı Baraj göletinde yüzme hazırlıkları
- Toklumen - Hirfanlı Baraj göletinden
- Toklumen - Hirfanlı Baraj göletinden
- Toklumen - Hirfanlı Baraj göletinde balığa çıkış
- Toklumen - Hirfanlı Baraj göletinde balık dönüşü
- Toklumen - Hirfanlı Baraj göletinden
- Toklumen - Hirfanlı Baraj göletinden Toklumen görüntüsü