Tanto
Tanto (短刀) Japon bıçak veya kamasıdır. Genellikle tek, bazen de çift taraflı ve 1 şaku (15–30 cm) uzunluğundadır. İddialı bir özdeyiş; "Tanto, vakizaşi ve katana aynı kılıcın farklı boylarıdır" der.
Tanto esas olarak delici maksatla kullanılan bir silahtır ancak keskin yanı kesmek için de kullanılabilir. Hafif olması sebebiyle ninjaların favori silahıydı ve suikast için çok uygundu. Yakuzaların da tercih ettiği silahlardan birisiydi. Tanto genellikle samuraylar tarafından taşınırdı. Kadınlar da bazen kendilerini savunmak için elbiselerinin içinde tanto taşırlardı.
Tanto çeşitleri
Hamidaşi ve Yoroy-doşi
Bu tanto şekilleri, bıçak kısımları ile diğerlerinden farklıdır. Savaş zamanlarında uzun bir kılıç olan Taçi ile birlikte kalçanın sol tarafında taşınırdı ve kısa mesafe dövüşünde kullanılırdı. Daha kısa olan hamidaşi, "miğfer-kırıcı" olarak kullanılırdı. Yoroy-doşi, güçlü yapısı ile yaralanmış olan düşmanın zırhını kesip, kafasını koparmak için kullanılırdı. Kafayı kesmek suretiyle idam ederken de çok kullanışlıydı.
Aykuçi
Aykuçi (合口, 匕首 "Gizli Kılıç"): Genellikle el koruması ya da suba kısmı olmayan tantolara aykuçi adı verilir. Ne var ki, bıçak vakizaşi kadar da uzun olabilir. Aykuçi ya da gizli kılıç, el koruması ve kabzaya sahip olmadığından kolayca gizlemek mümkündür. Bu nedenle yakuza ve ninjaların favori silahıydı. Kılıç; uzunluğuna bağlı olarak, elbise içerisine aşağı doğru ya da açılı bir şekilde asılabilecek şekilde tasarlanmıştı. Yedek silah ya da gizli kılıç olma özelliğine sahipti. Bu sebeple hızlı bir şekilde çekmeye elverişli olabilecek bir yere gizlemek en doğru kullanım şekli olacaktır.
Kayken
Kayken (ya da Kvayken) 8 ila 16 santim uzunluğunda bir bıçaktı. Genel olarak kendini korumak için ve geleneksel bir intihar şekli olan sepuku (onurunu kurtarmak için intihar etmek) için kullanılırdı. Kayken kadınlarca elbiselerinin altında saklı olarak taşınılırdı.
Kozuga
Farklı işler için kullanılan Kozuga'da tanto çeşitlerindendir.
Kubikaki-Katana
Kubikaki-Katana (Kubikiri ya da Kubitori'de denir); bu yarı-halka şeklindeki kılıcın keskin tarafı yarı-halkanın iç kısmında bulunur. Bu kılıçlar sadece, birisi idam edileceği zaman kullanılırdı.
Ken-Tanto
Ken(iki ağzı da keskin), kılıç için'de kullanılan bir terimdir. Ken-Tanto denildiğinde iki tarafı da keskin tanto olduğu anlaşılır. Ken-zukuri'de bir tanto çeşididir.
Yari-Tanto
Yari-tanto mızrak ucu (Yari) olarak üretilir. Iki tarafıda kesicidir ve köşeli geometrik bir ucu vardır. Yari-tanto'lar elde kullanımı için tutulacak uzantısı ile üretilir ancak bir mızrağın ucuna takılacaksa pırazvana kısmının (nagako) kesilerek kısaltılması gerekebilir. Kısaltılırken, onu üreten demircinin imzası (meyi) kaybolabilir.
Tanto-bıçağı
Batılı pazarlarda Tanto-bıçağı isimini taşıyan bıçaklar bulmak mümkündür. Bu isim, kesici kısmı düz ve bıçağın şekli ile uyumsuz olan bıçaklar için kullanılmaktadır ancak bunun orijinal Japon tanto stili ile alakası yoktur.
Wikimedia Commons'ta Category:Tanto ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |