Sobran, Nallıhan

Sobran mahallesinin etimolojik geçmişi, İran ve Türkmenistan yakınlarındaki Horasan adı verilen bölgeden Anadolu'da çeşitli yerlere göç eden Kayı oymakları ile beraber Selçuklular döneminde uç beylik olarak Ankara'nın Batısına göç eden Kayı boyunun, Karakeçili Aşireti-Oymağı mensubu ailelerden gelmektedir. Çevre köyler ve Sobran mahallesi Yavuz Sultan Selim dönemine kadar bugünkü Sarıyar beldesi yakınlarındaki Emremsultan adındaki kasabada yaşamışlardır. Yavuz Sultan Selim dönemindeki zerde eşkıyaları denilen Şah İsmail'e bağlı olduğu düşünülen ve katliamlar yaptığı bilinen bu eşkıyaların tehlikesine karşı Sobran ve çevre köyler dağların arasına, Sobran mahallesi ise bugünkü eski köy denilen yere göç etmiştir. Bugün Sobran'ın aşağı mahalle denilen kısmında Kurtuluş savaşı ve öncesi döneme kadar Ermeniler yaşamaktaydı. Ermeniler Camiyi ateşe verme cemaate suikast düzenlemeye çalışma gibi girişimlerinden dolayı silahlanan köylüler tarafından kovulmuştur. Bu olaydan sonra "eski köy" denilen yerden bugünkü Sobran mahallesinin olduğu yere göç edilmeye başlanmıştır.

Not: Mahalledeki yaşlıların söylediğine göre onlar çocukken anneleri yaramazlık yaptıklarında "seni zerde eşkıyalarına veririm" diye korkuturlarmış. Bu zerde eşkıyaları ise Şah İsmail'in Anadolu'da karışıklık çıkardığı dönemde ortaya çıkan tehlikeli gruplar olduğunu söylemektedirler. Zerde, Zerdüşt kelimelerinin yakın olması da bu yargıyı kanıtlamaktadır. Aynı zamanda bu dönemde Emremsultan kasabasından göç edilmesinin sebebi zerde eşkıyaları olduğunu belirtmektedirler. "Yavuz Sultan Selim zamanında Emremsultan'dan gidip dağların arasına saklanmışlar" diyerek dağların arası diye bahsedilen yerin, yüz yıl kadar önce göç edilen "eski köy" olduğu belirtilmiştir. Günümüzde hâlen eski köy denilen yerde yerleşim yerlerinin temelleri durmakta ve çeşmesinden az da olsa su akmaktadır. Yukarıda özetlenen Ermeni olaylarının 2. kaynak şahitleri hâlen bulunmaktadır. Araştırma yapmak isteyenler daha ayrıntılı bilgiye mahallede günümüzde yaşayanlara danışarak ulaşabilirler.

Ankara il merkezine 165 km., Nallıhan ilçesine 4 km. uzaklıktadır.

• Yerelnet