Saulakes
Saulakes 1. yüzyılda Romalı yazar Plinius tarafından yazılmış Naturalis Historia adlı eserde adı geçen Kolhis kralıdır. Karadeniz sahilinde bulunan sekiz madeni parada adının geçtiğini iddia eden bir hipotezle tanımlanmıştır.
Plinius
Plinius'a göre, Saulakes Argonotik bir üne sahip olan Kolhis kralı Aietes'in soyundan gelmekteydi. Ayrıca Suani ülkesindeki zengin altın ve gümüş yataklarını bulduğunu iddia etmiştir. Plinius, sarayını Mısır kralı Sesostris'in topraklarını fethinde elde ettiği altın ve gümüş yapılarla donatmıştır:
“ | Kolhis'e hükmeden Saulakes Aietes'in soyundan gelmekteydi. Suani ülkesinde bakir dünyanın topraklarını bulan Saulakes, topraklardan çok fazla gümüş ve altın elde etmiştir. Söylendiği üzere, Kolhis'in kralı olmasının yanında sahip olduğu altın postuyla ünlüydü. Sarayının altın kemerleri, gümüş destek ve sütunları ile gümüşten yapılma dört köşeli sütunları vardı. Tüm bunlar Mısır kralı Sesostris'den ele geçirilmişti. Sesostris çok kibirliydi, her sene vasal krallardan birini seçer ve onu arabasında sürükleyerek zaferi kutlardı.[1] | „ |
Plinius'un Saulakes hakkındaki görüşleri ve Mısırlılara karşı kazandığı zafer, diğer yazılı kaynaklarla desteklenmemektedir, fakat birçok klasik dönem yazarı Sesostris'in Kolhis ile bağlantısından bahsetmiştir. Bunlardan ilki 5. yüzyıl tarihçisi Herodottur. Heredot, Sesostris'in Asya'ya yapılan bir keşif gezisine öncülük ettiğini ve bir grup Mısırlıyı Kolhis'e yerleşmeleri üzerine bıraktığından bahseder.[2][3] Sesostris'in seferinin gerçek olduğunu kabul eden Martin Bernal, olayın MÖ 1930'lar veya 1920'lerde yaşandığını belirtir.[4]
Madeni para
Saulakes ilk kez 19. yüzyılda Alfred von Gutschmid[5] tarafından tanımlanmıştır. Tanımlama, beşi Batı Gürcistan'daki batı Sohum ve Vani'de bulunan sekiz ender madeni para sayesinde olmuştur.
Bu yorum, o zamandan beri tartışılmaktadır. Bu madeni paraların üzerindeki Yunanca yazılarda eksik bir şekilde (ΒΑΣΙΛΕ... ΣΑΥ veya ΣΑΥΜ) yazmaktadır. Madeni paralar günümüzde Moskova, Berlin, Londra, ve Vani'deki koleksiyonlarda yer almaktadır.
1951'de, Davit Kapanadze de Saulakes'in kimliğini desteklemiştir.[6]
Alternatif hipotezler, Saulakes'e atfedilen madeni paraların Saumacus'a veya Bosporan Krallığını yöneten İskitlere ait olduğunu iddia etmektedir.[7] Bu hipotez özellikle 2013 yılında Giorgi Dundua tarafından tartışılmıştır.[8]
Bununla birlikte, 2007'de Kırım'daki Theodosia yakınlarında başka bir madeni para daha bulunmuştur. Üzerindeki yazılar tamamlanmıştır ve Yunanca "ΣΑΥΛΑΚΟΥ" yazmaktadır, bu yazılar Saulakes'in Kolhis kralı olduğunu desteklemektedir.[9]
Kaynakça
- Rackham, Harris, (Ed.) (1938). Pliny Natural History I. Harvard University Press. s. 43. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- Priestley, Jessica (2014). Herodotus and Hellenistic Culture: Literary Studies in the Reception of the 'Histories'. Oxford University Press. s. 138. ISBN 0199653097.
- Lloyd, Alan B. (1993). Herodotus, Book II. Brill. s. 22. ISBN 9004077375.
- Bernal, Martin (1987). Black Athena: The archaeological and documentary evidence. Rutgers University Press. s. 229. ISBN 081351584X.
- Gutschmid, Alexander von (1876). "Saulaces, König von Kolchis". Zeitschrift für Numismatik. Cilt III. ss. 150-153.
- Д. Г. Капанадзе. Несколько добавочных замечаний по поводу статьи К. В. Голенко «О монетах, приписываемых Савмаку». Вестник Древней Истории (ВДИ). № 4. 1951; Грузинская нумизматика. М. 1955
- Braund, David (1994). Georgia in Antiquity: A History of Colchis and Transcaucasian Iberia, 550 BC–AD 562. Clarendon Press. ss. 145, 159. ISBN 0198144733.
- Dundua, Tedo (2013). "The so-called Saulaces' Coins". Online English-Georgian Catalogue of Georgian Numismatics. Tbilisi State University. 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2015.
- Гаврилов А.В., Шонов И.В. Монета Савлака с укрепления Куру Баш близ Феодосии. 10 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. XIV Всероссийская нумизматическая конференция. – С.-Пб. 2007. С. 31-33 // (Russian) A. Gavrilov, I. Shonov, "A coin of Savlak from the fortress of Kuru Bash near Theodosia", Saint Petersburg, 2007 pp. 31-33
Literatür
- Zeev Wolfgang Rubinsohn. Saumakos: Ancient History, Modern Politics // Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte Bd. 29, H. 1 (1st Qtr., 1980), pp. 50–70