Sahtuca

Sahtuca ya da Kuzey Slaveycesi (kendilerince Sahtúot'ı̨nę Yatı̨́ ᓴᑋᕲᖌᑎᑊᐠᓀᐠ ᔭᕱ; İngilizce Sahtu Dene, North Slavey], Kanada'nın Kuzeybatı Toprakları'nın batısında Sahtu Bölgesi'nde ve ufak bir kısmı da (Şigotinece lehçesi) Yukon bölgesinde yaşayan Sahtular tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir.

Sahtuca
Ana dili olanlar Kanada (Kuzeybatı Toprakları)
Konuşan sayısı 680 (2006 Kanada sayımı)  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Denesey
Na-Dene
Eyak-Atabask
Atabask
Kuzey
Slavey
  • Sahtuca
Yazı sistemi Kanada yerli heceyazısı ve Latin
Dil kodları
ISO 639-2 den
ISO 639-3

En yakın akrabası Denetacadır. Daha uzak olan akrabaları Tlınçonca, Denesulinece, Danezaca, Sekanice, Tagişçe, Tahltanca ve Kaskacadır. Kanada 2006 sayımına göre 1235 kişilik Satu nüfustan 680'i anadilini konuşabiliyor. Kuzeybatı Topraklarında resmî dillerden biridir.

Adları Krice Awokànak ('slave = köle, esir') adının İngilizceye birebir çevirisinden çıkmıştır ve bu kötü anlamı "bertaraf " etmek için de y harfi eklenmiştir. Fakat konuşanları Slavey adını aşağılayıcı, küçültücü (derogatory) bulup hoş karşılamazlar ve Dene adını tercih ederler. Türkçe adı Büyük Ayı Gölünün (Great Bear Lake) yerlice karşılığından (Sahtú) gelir. Bu ad aynı zamanda en büyük kabilenin adında da geçer (Sahtúgotʼine). Métislerle birlikte Sahtu Dene Council adı altında idari birlik oluştururlar.

Diyalekt ve kabileler

  • Kaşogotinece [kendilerince K’áshogot’ine ᑲᑊᗱᑯᑎᑊᓀ ; İngilizce Hare, Kawchodinne]. Fort Good Hope (Rádı̨lı̨h Kóé) yöresinde 45, Colville Lake (K’áhbamı̨́túé) yöresinde ise 30 kişi tarafından (2006 sayımı)
  • Sahtugotinece [kendilerince Sahtúgot’ine ᓴᑋᕲᒼᑯᑎᑊᓀ ; İngilizce Bear Lake or Bearlake, Satudene]. Ft. Franklin (Délı̨ne) yöresinde 465 kişi tarafından (2006 sayımı)
  • Şigotinece [kendilerince Shihgot’ine ᗰᑋᑯᑎᑊᓀ ; İngilizce Mountain]. Ft. Norman (Tulít’a) yöresinde 130 Norman Wells (Łe Gǫ́hlı̨nı̨) yöresinde ise 10 kişi tarafından (2006 sayımı). Adları shih (dağ) sözünden köken almıştır.

Örnekler[1]

  • dene kişi
  • łue (Satugotinece) lue (Şigotinece) luge (Kaşogotinece) balık
  • detʼǫne (Satugotinece, Şigotinece) detʼone (Kaşogotinece) su kuşu
  • tu (Kaşogotinece, Şigotinece) (Satugotinece) su
  • tu káyı̨lı̨ (Kaşogotinece) çağlayan
  • sǫ́bafǝ́ defo dǝ́tı̨ (Kaşogotinece) altın
  • sasǫ́né (Kaşogotinece) demir
  • łe nıhtsʼı doğal gaz
  • łe dzene petrol

Dipnotlar

  1. Mackenzie Valley Environmental Impact Review Board Glossary of Terms 2007 North Slavey Translations

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.