Proje
Proje, bir probleme çözüm bulma ya da beliren bir fırsatı değerlendirmeye yönelik, bir ekibin, başlangıcı ve bitişi belirli bir süre ve sınırlı bir finansman dahilinde, birtakım kaynaklar kullanarak, müşteri memnuniyetini ve kaliteyi göz önünde bulundururken olası riskleri yönetmek şartıyla, tanımlanmış bir kapsama uygun amaç ve hedefler doğrultusunda özgün bir planı başlatma, yürütme, kontrol etme ve sonuca bağlama sürecidir.
Kökeni
Proje kelimesi Latince projectumdan gelir. Türkçemize birçok kelime gibi Fransızca projetden gelmiştir. Latince kelime, projicereden türemiştir ki bu da "bir şeyi ileriye atmak" demektir. Buradaki pro- hecesi, eylemden önce yapılan şeye ve aynı zamanda kelimenin devâmındaki şeydene önce yapılana işâret etmektedir. Bu açıdan pro hecesi, Yunanca'daki πρό'ya benzemektedir. Latince köken olan kelimenin devâmı olan jacere ise "fırlatmak" demektir. Demek ki ilk önceleri proje kelimesinin anlamı "herhangi bir şey yapılmadan önce gelen şey" demekti. Kelime kullanılmaya başlandığında yalnızca bir işe başlanmadan önce yapılan plan demekti ve planın uygulamaya alındığı safhayı içine almıyordu. Projeyle berâber yapılagelen şeye nesne denirdi. Kelimenin kullanımı, proje yönetimiyle ilgili birkaç metot ortaya çıktığı 1950'lerde değişiverdi. Bundan sonra proje kelimesi, hem ilk baştaki anlamıyla projeyi, hem de nesneyi kapsar şekilde kullanılmaya başlandı. Buna rağmen bazı projelerde bugüne kadar projelerde nesneler ve nesne müdürleri vardır.
Özellikleri
Projeler, operasyonlara kıyasla farklıdır. Operasyonlar, devamlı yapılagelen ve pek değişmeyen çalışmalardır. Sonuçları pek değişmez. Projeler geçici olup bir kereye mahsus sonuçlar verirler ve tamamlanınca biterler.
Projeler, sonuca ulaşabilmek için kaynağa ihtiyaç duyarlar. Çoğu zaman projenin uygulaması detaylı bir plana dayanır. Bu planlar dış faktörleri ve sınırlamaları da gözönünde bulundurarak yapılır. Planlama, uygulama ve proje kontrolü, proje yönetiminin birincil hedefidir. Bazı projeler için özel ve geçici olarak proje grubu ve çalışma grubundan oluşan bir organizasyon kurmak gerekebilir.
Büyük projeler alt projelere bölünebilir.
Dikkat çekmiş projeler
- Apollo projesi: Bir insanı Ay'a indirip dünyaya geri getirme projesi.
- Daedalus Projesi: Yakındaki bir yıldıza insansız uzay aracını göndermenin getireceği zorlukları ve masrafı tespit etmiştir.
- İnsan Genom Projesi: İnsan genomunun haritasını çıkarma projesidir.
- Manhattan Projesi: İlk nükleer silahı ortaya çıkardı.
- Polaris füzesi projesi: bir ICBM kontrol sistemi.