Pitti Sarayı
Pitti Sarayı (İtalyanca: paˈlattso ˈpitti), İtalya, Floransa'da büyük bir Rönesans sarayıdır. Arno Nehri'nin güney tarafında konumlanmakta olup, Eski Köprü'ye kısa mesafe uzaklıktadır. 1458 yılından tarihlenen şimdiki sarayın çekirdeğini teşkil etmekte ve orijinal olarak ihtiraslı bir banker olan Luca Pitti'nin kasaba residansıydı.
Saray 1549 yılında Medici ailesi tarafından satın alındı ve Taskonya Büyük Dükalık ailesinin en önemli yönetim residansı haline geldi. Saray bir büyük hazine dairesi haline geldi ve sonraki jenerasyon tablolar, kupa-şiltler, kuyumculuk ve pahalı mülkleri topladılar.
18nci yüzyılda saray Napolyon' un hükûmet üssü olarak kullanıldı ve daha sonra kısa bir dönem için yeni kurulmuş olan İtalya birliğinin başlıca kraliyet sarayı olarak hzmet verdi. Saray ve onun içirdikleri 1919 yılında kral III. Vittorio Emanuele tarafından İtalyan halkına bağişlandı ve onun kapıları halka Floransa'nın en geniş sanat galerisi olarak açıldı. Bugün, Medici ailesinin olduğu kadar birçok küçük kolleksiyonlara ev sahipliği yapmakta ve bütünüyle halka açık bulunmaktadır.
Tarih
İlk tarihsel olaylar
Bu yapının[1] inşası için 1458 yılında Cosimo de' Medici' nin
arkadaşı ve başlıca destekleyicisi Florentinli banker Luca Pitti görevlendirildi. Palazzo Pitti' nin ilk tarihsel olayı bir gerçek ve mit karışımıdır. Sözde Pitti yapının pencerelerini Medici Riccardi Sarayı' nın girişinden daha geniş yapacağı rivayet edilmişti. 16ncı yüzyıl sanat tarihcisi Giorgi Vasari, Brunelleschi' yi sarayın mimarı olarak önermiş ve onun öğrencisi Luca Fancelli bu görevde ise sadece yardımcıydı fakat bugün genel olarak Fancelli saygındır.[2] Yaşlı mimarın stilinden gelen açık fark yanında, Brunelleschi sarayın inşasına başlamadan 12 yıl önce öldü. Dizayn ve pencereleri öneren kimliği bilinmeyen mimar Alberti' nin kitabı De Re Aedificatoria de faydacıl yerli mimaride hümanist usulden daha tecrübeli olarak tanımlanmaktadır.[3]
Her ne kadar etkili olsa da orijinal saray, büyüklük ve rahatlık konusunda Floransa Medici residansına rakip olmayacaktı. Palazzo Pitti'nin mimarı her kim ise o, çağdaş modanın akışına karşı hareket ediyordu. Kaba işçilikle yapılmış taş işlemeciliği saraya sert ve güçlü bir atmosfer veriyordu. Yedi kemer başı açıklığı Roma su kemerlerini anımsatıyordu. Antik Roma stil mimarisi yeni stil all'antica Floransa aşkına başvurdu. Bu orijinal dizayn zaman testine karşı koymaktaydı: öncephede tekrarlanan yöntem saraya sonradan gelen ekelemeler süresinde devam ettiriliyordu ve onun etkisi 16ncı yüzyıl sayısız benzetmelerinde ve 19ncu yüzyılda hayat bulmalarda görülebilir.[4] Çalışma Pitti' nin finansal sorun yaşaması ve Cosimo de' Medici' nin 1464 yılında ölümününü takiben durdu. Luca Pitti 1472 yılında yapıyı bitirmeden öldü.[5]
Medici
Yapı 1549 yılında Luca Pitti'nin torunu Buonaccorso Pitti tarafından Teledo'lu Elenora'ya satıldı. Napoli'nin lüks sarayında yükseliyordu, Elenora daha sonra Grand Dük olan I. Cosimo de' Medici'nin eşiydi.[6] Saray içindeki nakillerde, Cosimo Vasari'nin yapıyı kendi zevkine göre uydurmasına sahipti. Saray yeni blokların ilavesiyle ikiden fazlaya katlanmıştı. Vasari ayrıca Vasari Koridoru adı verilen Eski Saray'ı Palazzo Pitti'ye bağlayan binalar arası bir kapalı geçiş yolu yapmıştı. Bu Cosimo'nun eski sarayı'ndan yeryüzündeki bir geçiş yolu ve yönetimin ikametgâhıydı.[7] Bu Grand Dük ve onun ailesine kolayca ve güvenle kendilerinin resmî residansı olan Palazzo Pitti'ye geçişini sağlıyordu. Başlangıçta Palazzo Pitti çoğunlukla resmî misafirlerin geçici konutu ve Medeici'lerin başlıca residansı Eski Saray olduğunda ara sıra sarayın işleri için kullanılıyordu. Bu durum Elenora'nın oğlu Ferdinando I ve onun karısı Cristina of Lorraine'nın saltanat devrine kadar değildi ki saray devamlı bir esas temel için işgal edildi ve Medici'lerin sanat koleksiyonu evi haline geldi.[8]
Sarayın arkasındaki Boboli tepesi arazisi büyük bir park ve bahçeler yaratmak için elde edinildi, bugün Boboli Bahçeleri olarak bilinir.[6] Medici saray peysaj mimarı Niccola Tribolo bu iş için zamanını verdi ve kendisi takip eden yıl içinde öldü. Kendisinin yeri çabuk bir şekilde Bartolommeo Ammaniti tarafından dolduruldu. Bahçelerin orijinal dizaynı sarayın arkasındaki bir amfitiyatro merkezi üzerinde merkezde toplandı.[4] Burada canlandırıldığı kaydedilen ilk oyun 1476 yılında olup, Roma Cumhuriyeti oyun yazarı Terence'ye ait olan Andria adlı komedi türü bir oyunudur. Bunu Giovan Battista Cini gibi Floransa'lı oyun yazarlarının oyunları izledi. Kültürlü Medici saray maiyetinin eğlence zevki için oyunlar canlandırıldı. Onlar saray mimari Baldassarre Lanci tarafından dikkatle işlenmiş dekorlara önem verdiler.[9]
Notlar
- "The Iconographic Encyclopeadia of the Arts and Sciences". Iconographic Pub. Co., 1888. p. 239.
- Masson, sayfa 172
- Dynes,sayfa 67
- Dynes, 67
- Moretti, John. "Frommer's Florence, Tuscany & Umbria". Frommer's, 2006. p. 174. ISBN 0-471-76384-5
- Masson, 172
- Chiarini, p. 12
- Chiarini, p. 20
- Dynes, p. 70–71, 74
Kaynakça
- Chiarino, Marco (2001). Pitti Palace. Livorno:Sillabe s.r.l. ISBN 88-8347-047-8
- Chierici, Gino (1964). II Palazzo Italiano. Milano
- Dynes,Wayne (1968). Palaces of Europe. Londra: Hmlyn.
- Masson,Georgina (1959). Italian Villas and Palaces. Londra: Hanry N. Abrams ltd.
- Pitti Palace and Museums - bireysel müzeler için aşağıdaki sayfalara bakınız
- Levey, Michael. "Florence: A Portrait". Harvard University Press, 1998. ISBN 0-674-30658-9
Diğer okumalar
- Gurrieri, Francesco; Patrizia Fabbri, (Stefano Giraldi fotoğrafçılık). Palaces of Florence. Rizzoli sayfalar 66–77
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Palazzo Pitti ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Pitti Palace, Florence virtual reality movie and pictures
- The Pitti Palace
- The Pitti complex
- Satellite image from Google Maps
- Timeline