Oyuncu makigiller

Oyuncu makigiller (Lepilemuridae), makimsiler grubunda yer alan, türleri orta büyüklükte bir primat familyası. Uzun süre familyanın ikinci cinsi sayılan, soyu tükenmiş Megaladapis cinsi artık Megaladapidae adında ayrı bir familyaya koyulur. Böylece artık familyanın tek temsilcisi Lepilemur cinsidir. Diğer makimsiler gibi oyuncu makilerinde doğal yaşam alanları Madagaskar adasının ormanlardır.

Oyuncu makigiller
Sahamalaza çevik lemuru
(L. sahamalazensis)
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Primates
Familya: Lepilemuridae
Cins: Lepilemur
İkili adlandırma
Lepilemur mustelinus
Linnaeus, 1758

Özellikleri

Üst kürklerini rengi gri, kahve ya da kırmızımsı gibi renklerde olabilen makilerin karın bölümlerini kaplayan kürkleri genelde beyazımsı ya da sarıdır. Küçük, kısa bir başları ve büyük yuvarlağımsı kulakları olur. 30 - 35 santimetreye kadar büyüyebilirler ve 900 grama ulaşabilirler. Kuyrukları hemen hemen boylarına eşittir.

Yaşam şekli

Oyuncu makiler genelde ağaç üzerinde yaşamlarını geçirirler. Daima gece avlanır ve uyanık kalırlar. Kangrular gibi sıçrayarak hareket ederler ve ağaç dallar arasında orta büyüklükte mesafeler arasında atlama yaparlar. Gün boyunca ya lianalar arasında ya da ağaç kovuklarında saklanırlar. Her erkek maki kendi bölgesine sahiptir. Yabancıların bölgelerine aşmasına hoşgörüyle yaklaşmazlar ve savaşırlar. Maki kardan güçlü olan bölgeye isterse el koyar ve kaybeden terk eder. Otçullardır ve genel olarak yaşadıkları ağacın yapraklarını yerler.

Üreme

Doğum sezonu eylül ve aralık ayları arasındadır ve 120 ilâ 150 gün arasında değişen bir gebelik sürecinin ardından, genelde bir ağaç kovuğunun içinde tek bir yavru doğar. Dördüncü aya kadar annelerini emen yavrular, yine de bir yaşlarına kadar aileyi terk etmez. 18 aylık olduğunda tamamen bir yetişkin olur ve yaklaşık 8 yaşına kadar yaşayabilir.

Sınıflandırma

Oyuncu makiler (Lepilemur) Lepilemuridae familyasının tek cinsidir. Bazen soyu tükenmiş Megaladapis cinsi ile Megaladapidae adında ortak bir familyaya koyulurlar. Ancak genetik araştırmalar bu iki cinsin o kadar yakın akraba olmadığını göstermiştir.[1]

Tanılan türlerin sayısı son yıllarda patlarcasına yükseldi. 2005 yılına kadar sırf 8 tür tanılıyordu[2] 2006 yılında yapılan bir molekülergenetik araştırma 4 yeni tür ortaya çıkardı.[3][4]. Aynı yılda yapılan daha ayrıntılı bir araştırmadan sonra tekrar 11 tür eklendi.[5] Bazı üniversitelerin araştırmaları ile tekrar birkaç tür eklendi. Böylece bugün toplam 26 tür tanılmakta:[1][6][7][8]

Çevik lemurların Madagaskar adasında yayılımı
  • Kızıl omuzlu oyuncu maki (Lepilemur aeeclis)[3]
  • Ahmanson oyuncu makisi (Lepilemur ahmansoni)[5]
  • Ankarana oyuncu makisi (Lepilemur ankaranensis)[2]
  • Betsileo oyuncu makisi (Lepilemur betsileo)[5]
  • Gri sırtlı oyuncu maki (Lepilemur dorsalis)[2]
  • Edwards oyuncu makisi (Lepilemur edwardsi)[2]
  • Fleurete oyuncu makisi (Lepilemur fleuretae)[5]
  • Grewcock oyuncu makisi (Lepilemur grewcocki)[5]
  • Holland oyuncu makisi (Lepilemur hollandorum)[8]
  • Hubbard oyuncu makisi (Lepilemur hubbardi)[5]
  • James oyuncu makisi (Lepilemur jamesi)[5]
  • Ak ayaklı oyuncu maki (Lepilemur leucopus)[2]
  • Küçük dişli oyuncu maki (Lepilemur microdon)[2]
  • Daraina oyuncu makisi (Lepilemur milanoii)[5]
  • Mittermeier oyuncu makisi (Lepilemur mittermeieri)[4]
  • Bayağı oyuncu maki (Lepilemur mustelinus)[2]
  • Otto oyuncu makisi (Lepilemur otto)[6]
  • Petter oyuncu makisi (Lepilemur petteri)[5]
  • Randrianasolo oyuncu makisi (Lepilemur randrianasoli)[3]
  • Kızıl kuyruklu oyuncu maki (Lepilemur ruficaudatus)[2]
  • Sahamalaza oyuncu makisi (Lepilemur sahamalazensis)[3]
  • Scott oyuncu makisi (Lepilemur scottorum)[7]
  • Seal oyuncu makisi (Lepilemur seali)[5]
  • Kuzey oyuncu makisi (Lepilemur septentrionalis)[2]
  • Hawk oyuncu makisi (Lepilemur tymerlachsoni)[5]
  • Wright oyuncu makisi (Lepilemur wrighti)[5]

Kitaplar
  • Thomas Geissmann: Vergleichende Primatologie, Springer-Verlag 2003, ISBN 3-540-43645-6
  • Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, 1999 ISBN 0-8018-5789-9
  • D. E. Wilson & D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, 2005. ISBN 0-8018-8221-4
  • Nick Garbutt: Mammals of Madagascar. A Complete Guide. Yale University Press, New Haven & London 2007, ISBN 978-0-300-12550-4

Kaynakça
  1. R. Mittermeier, J. Ganzhorn, W. Konstant, K. Glander, I. Tattersall, C. Groves, A. Rylands, A. Hapke, J. Ratsimbazafy, M. Mayor, E. Louis jr., Y. Rumpler, C. Schwitzer und R. Rasoloarison: Lemur Diversity in Madagascar. In: International Journal of Primatology 29 (2008), S. 1607–1656.
  2. nach Wilson & Reeder (2005)
  3. N. Andriaholinirina, J. Fausser, C. Roos, Y. Rumpler, Y. et al.: Molecular phylogeny and taxonomic revision of the sportive lemurs (Lepilemur, Primates). In: BMC Evolutionary Biology 6 (17), 2006 PDF 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. C. Rabarivola, A. Zaramody, J.-L. Fausser, N. Andriaholinirina, C. Roos, C. Zinner, H. Marcel & Y. Rumpler: Cytogenetic and molecular characteristics of a new species of sportive lemur from Northern Madagascar. In: Lemur News 11: 45-49 (2006)
  5. Edward E. Louis jr. et al.: Molecular and morphological analyses of the sportive lemurs (Family Megaladapidae: Genus Lepilemur) reveals 11 previously unrecognized species. In: Texas Tech University Special Publications 49 (2006), S. 1-49. PDF 5 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. Mathias Craul , Elke Zimmermann , Solofo Rasoloharijaona , Blanchard Randrianambinina, Ute Radespiel: Unexpected species diversity of Malagasy primates (Lepilemur spp.) in the same biogeographical zone: a morphological and molecular approach with the description of two new species. BMC Evolutionary Biology 2007, 7:83. DOI:10.1186/1471-2148-7-83
  7. Runhua Lei et al.: Nocturnal Lemur Diversity at Masoala National Park. Special Publications Museum of Texas Tech University Number 53 (2008) PDF 20 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. B. Ramaromilanto, R. Lei, S. E. Engberg, S. E. Johnson, B. D. Sitzmann, and E. E. Louis, Jr.: Description of a new sportive lemur, Holland’s or Mananara-Nord sportive lemur, from Mananara-Nord Biosphere Reserve, Madagascar. In: Museum of Texas Tech University, N. 286 (2009), S. 1-22.

Dış bağlantılar

Vikitür'de Lepilemuridae ile ilgili bilgiler bulunur. Vikitür'de Lepilemur ile ilgili bilgiler bulunur.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.