Norma (opera)
Norma Sicilya doğumlu İtalyan Vincenzo Bellini'nin bestelediği 2 perdelik bir opera veya lirik trajedidir. Operanın librettosu "Felice Romani" tarafından "Aleksandre Soumet"'nin Norma, ossia L'infanticidio (Norma veya Evlad Katili)" adlı eserinden uyarlanarak hazırlanmıştır. Operanın prömiyer sahnelenmesi 26 Aralık,1831'de Milano'da Teatro alla Scala Opera Evinde yapılmıştır.
Özgün isim | Norma |
---|---|
Müzik | Vincenzo Bellini |
Libretto | Felice Romani |
Gala | 26 Aralık, 1831 |
İlk gösterim yeri | Teatro alla Scala, Milano |
Oyuncular |
|
Roller
Rol | Ses tipi | Prömiyerde Roller, 26 Aralık, 1831 (Orkestra şefi: - ) |
---|---|---|
Norma, Oroveso'nun kızı, Keltlerin Baş Rahibesi | Soprano | Giuditta Pasta |
Adalgisa, İrmisul tanrı heykelinin bulunduğu korulukta rahibe | Soprano veya Mezzo-Soprano | Giulia Grisi |
Pollione, Klasik Roma Galya eyaletinde prokonsul | Tenor | Domenico Donzelli |
Oroveso, Kelt rahipleri Druid'lerin başı | Bas | Vincenzo Negrini |
Clotilde, Norma’nın arkadaşı | Soprano | Marietta Sacchi |
Flavio, Pollione’nun arkadaşı | Tenor | Lorenzo Lombardi |
Konu özeti
I. Perde
Kutsal Koruluk.
Kelt'lerin başrahibi Orosevo ve Druid rahipler tapınak yeri olan kutsal koruluk icinde toplanmışlar ve ülkelerini istila eden Romalılara karşı kendilerine yol göstermesi için tanrılarına dua etmektedirler. Onlar ayrıldıktan sonra Romalı prokonsul olan Pollione yaverine, artık başrahibe olan Norma'yi sevmediğini söyler. Norma Pollione'nin aşkı uğruna bâkir kalma yemini bozmuş ve Pollione'den iki çocuğu olmuştur. Pollione onun yerine genç tapınak rahibesi olan Adalgisa'ya âşık olmuştur ve gördüğü ikaz edici ve vazgeçirici rüyalara rağmen onunla kaçıp Roma'ya gitmeye karar vermiştir. ('Meco all'altar di Venere'). Romalılar ayrıldıktan sonra yine Kelt Druidler toplanarak Oroveso'nun kızı Norma'nın ay tanrıçasına dua etme ayinine refakat ederler. ('Casta Diva, che inargenti'). Druid rahipler ayrıldıktan sonra Adalgisa gelip Pollione'ye karşı durabilme gücü vermesi için tanrısına dua eder. Fakat Pollione tekrar geldiği zaman, onunla birlikte ertesi gün Roma'ya kaçmaya razı olur. ('Va crudele…Vieni in Roma').
Evinde Norma arkadaşı Clotilde'ye Pollione'nin kendini ve çocuklarını bırakıp kaçacağındna korktuğunu anlatır. Adagisa gelir; Norma'ya gizlice bir kişiyi sevdiğini itiraf eder ve onun tavsiyelerini ister. Norma hem kendini zayıflığını bildiği içlm ve hem de genç kızın samimi hikâyesinden çok hislendiği için onun bakire kalma yemini bozmasına izin verir. ('Sola, furtiva, al tempio'). Fakat Pollione Norma'ya gelip de Adalgisa'nın aşığının kendisi olduğunu söyleyince Norma'nın ince şefkat hisleri büyük bir öfkeye dönüşür. Adalgisa'da Pollione'nin önceden Norma'yı kandırmış olduğunu öğrenince dehşete düşer ve Pollione'nin Norma ve çocuklarına geri dönmesini sağlamak için elinden gelen herşeyi yapmaya hatta ölmeyi bile kabul edeceğine yemin eder.
II. Perde
Norma’nın ikamet yeri.
Norma uyuyan çocuklarına bakmaktadır. Romalılara köle olmaktan kurtarmak için onları öldürmeye karar verir. ('Dormono entrambi'). Fakat onları öldürmeye kıyamaz ve Adalgisa'yi çağırıp onlarla birlikte Pollione'yle gitmesini ve onlara bakmalarını ister. Adalgisa bunu kabul etmez ve onun yerine Pollione'ye gidip onu Norma'ya geri dönmeye ikna etmeye çalışmayı teklif eder. Druidler tekrar tapınaklarının mihrabı etrafında toplanırlar ve Oroveso oradan Pollione'nin çok daha zalim bir Romalı idareciyle değiştirilmekte olduğu haberini ilan eder. Tapınakta Norma Pollione'nin Adalsiga'nin yalvarmalarını hiç dinlemediği haberini şaşırtıyla Clotilde'den duyar. Norma buna çok kızıp tapınağn kutsal kalkanına çekiçle vurmaya başlayıp kavmini Romalılara karşı savaşa çağırır. ('Guerra, guerra!'). Oroveso tanrısına bir kurban adamak gerektiğini bildirir. Tam bu sırada tapınak bakireler dairesine gizlice girmek isterken yakalanan Pollione çekilerek getirilir. Onunla yalnız kalan Norma eğer Adalgisa'yı bırakmaya söz verip kendine dönerse onu serbest bırakacağını söyler. Fakat Pollione bunu kabul etmez. Norma bir büyük odun yığınının hazırlanmasını ister ve kendisinin burada yakılarak tanrıya adak olacağını ilan eder. Onun bu âsil tutumundan çok duygulanan Pollione eski sevgilisiyle aynı kaderi paylaşmaya hazır olduğunu bildirir. Çocuklarını bakıp yetiştirmek için Adalsiga'yı inandırdıktan sonra, Norma sevgilisi ile birlikte yanmaya başlayan odun yığını üzerine çıkar ve Keltler dua etmeye başlarlar.
Ünlü müziksel parçalar
I. Perde
- Sinfonia
- Casta diva, Cavatina Norma
- Sola, furtiva al tempio, İkili - Norma ve Adalgisa
- Ah! di qual sei tu vittima, Üçlü: Norma, Pollione ve Adalgisa
II. Perde
- Teneri figli, Arya - Norma
- Deh, con te, con te li prendi, İkili - Norma veAdalgisa
- Guerra, guerra! le galliche selve, Koro
- In mia man alfin tu sei, İkili - Norma ve Pollione
- Deh! non volerli vittime, Final
Seçilmiş ses ve video kayıtları
Yıl | Roller (Norma, Pollione, Adalgisa, Oroveso) |
Orkestra şefi, Opera Evi ve Orkestra |
Label |
---|---|---|---|
1937 | Gina Cigna, Giovanni Breviario, Ebe Stignani, Tancredi Pasero | Vittorio Gui, Teatro Regio di Torino Orkestra ve korosu | Audio CD: Aura/Lyrica ASIN: B00001ZWJ3 |
1952 | Maria Callas, Mirto Picchi, Ebe Stignani, Giacomo Vaghi | Vittorio Gui, Covent Garden Kraliyet Operasi Orkestra ve korosu ]] | Audio CD: EMI Classics ASIN: B0000BWTK9 |
1954 | Maria Callas, Mario Filippeschi, Ebe Stignani Nicola Rossi-Lemeni | Tullio Serafin, Teatro alla Scala Orkestra ve korusu | Audio CD: EMI Classics ASIN: B000002RXP |
1955 | Maria Callas, Mario del Monaco, Ebe Stignani, Giuseppe Modesti | Tullio Serafin, Milan Radio Senfoni Orckestrasi | Audio CD: Opera d'Oro ASIN: B0000DEQXC |
Maria Callas, Mario del Monaco, Giulietta Simionato, Nicola Zaccaria | Antonino Votto, Teatro alla Scala Orkestra ve korusu | Audio CD: Istituto Discografico Italiano ASIN: B0009J2RSU | |
1960 | Maria Callas, Franco Corelli]], Christa Ludwig, Nicola ZaccariaTullio Serafin, Teatro alla Scala Orkestra ve korusu | Audio CD: EMI Classics ASIN: B00000630R | |
1964 | Joan Sutherland, John Alexander, Marilyn Horne, Richard Cross | Richard Bonynge, London Senfoni Orkestra ve korusu ] | Audio CD: Decca ASIN: B000I8OFGE |
1964 | Leyla Gencer, Bruno Prevedi, Adriana Lazzarini, William Wildermann | Bruno Bartoletti, Orquesta y Coro Estables del Teatro Colon | Audio CD: Myto Records |
1972 | Montserrat Caballé, Placido Domingo, Fiorenza Cossotto, Ruggero Raimondi | Carlo Felice Cillario, London Filarmonik Orkestras, Ambrosian Opera Chorus | Audio CD: RCA Victor Cat: 6502-2 RG |
1974 | Montserrat Caballé, Jon Vickers, Josephine Veasey Agostino Ferrin | Giuseppe Patané, Teatro Regio di Torino Orkestra ve korusu |
DVD: VAI ASIN: B000083C73 |
1978 | Montserrat Caballé | ||
1984 | Joan Sutherland, Luciano Pavarotti, Montserrat Caballé, Samuel Ramey | Richard Bonynge, Welsh Milli Opera Orkestra ve korusu | Audio CD: Decca ASIN: B0000041QF |
2001 | June Anderson, Shin Young Hoon, Daniela Barcellona, Ildar Abdrazakov | Fabio Biondi, Teatro Regio di Parma | DVD: TDK ASIN: B00007M5K0 |
Not: "Kat:" Satıcı firmanın koyduğu katalog numarası; "ASIN": amazon.com ürün referans numarası.
Dipnotları
Ayrıca bakınız
Dış kaynaklar
- Opera Türkiye sitesi "V.Bellini (1801-1835): Norma" sayfası (Erişme tarihi:12.12.2009)
- İngilizce Wikipedia Norma (opera) maddesi (İngilizce) (Erişme tarihi:24.3.2009)
- Norma librettosu (İtalyanca) (Erişme tarihi:24.3.2009)
- Norma icin diskografi (İngilizce) (Erişme tarihi:24.3.2009).
- Norma operasının tümü için audio dosyaları Sahnelenme: Scuola dell'Opera Italiana ve Teatro Comunale di Bologna orkestrasi ve korosu'