Navahoca

Navahoca ya da Navaho dili (kendilerince Diné bizaad; İngilizce Navajo, Navaho), ABD'de New Mexico, Arizona, Kolorado ve Utah eyaletlerinde Navaholar tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. Güney Atabask dilleri alt grubunda sınıflandırılan Navahocanın en yakın akrabası Apaçi dilleridir. ABD'de konuşanı en fazla olan Kızılderili dilidir. 2007 yılı rakamlarına göre konuşanı 170,717[1] kişidir.

Navahoca
Ana dili olanlar ABD (New Mexico, Arizona, Kolorado, Utah)
Konuşan sayısı 170.717 (2007)[1]  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Denesey
Na-Dene
Eyak-Atabask
Atabask
Güney Atabask
Güneybatı Apaçi
Batı Apaçi
  • Navahoca
Dil kodları
ISO 639-1 nv
ISO 639-2 nav
ISO 639-3 nav
Navahocanın yoğun olarak konuşulduğu iki eyalet: New Mexico (en fazla; mavi) ve Arizona (daha az; mor)
Navaho bayrağı

Dilin gelişimi ve bilimsel işlenişi için çalışan kurum Navaho Dil Akademisi (NLA) adlı kâr amacı gütmeyen kurumdur.

Diyalekt ve kabileler

  • Doğu lehçesi (İng. Eastern dialect)
  • Batı lehçesi (İng. Western dialect)
Doğu Batı Anlamı
yas zas kar
gohwééh ahwééh kahve

İyelik

Şahıs Önek Anlamı
1sg shi- ben-im
2sg ni- sen-in
3sg bi- o-n-un
ho- / a- ¹ birisi-n-in
1dual nihi- ikimiz-in
2dual nihi- ikiniz-in
3dual bi- ikisi-n-in
1pl danihi- üçümüz-ün / biz-im
2pl danihi- üçünüz-ün / siz-in
3pl dabi- üçü-n-ün / onlar-ın

¹ agaan : birisinin kolu ; ajáád : birisinin bacağı

Örnekler

  • dineʼé kabile
  • saad dil
  • łį́į́ʼ at
  • łóóʼ balık
  • atsįʼ et
  • ayęęzhii yumurta
  • dił kan
  • nimasii patates
  • naadą́ą́ʼ mısır
  • łigaii ak, beyaz
  • łizhin kara, siyah
  • dinootłʼizh yeşil
  • łichííʼ kırmızı
  • béeso para
  • azhéʼé baba
  • óola altın
  • yáh gök
  • shá güneş
  • su
  • łáaʼii bir
  • naaki iki
  • tááʼ üç
  • dį́į́ʼ dört
  • ashdlaʼ beş
  • aooʼ evet
  • Tʼóok bizaad Türkçe
  • Tʼóok bikéyah Türkiye

Kaynakça

  1. census.gov 2007 American Community Survey. Accessed 2010-07-13.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.