Nadir Mutluay
Nadir Mutluay (d. 1879 - ö. 4 Mayıs 1945), İstiklâl Savaşı'nda Anadolu'da çıkan iç isyanları bastırmada ve işgale direnen Türk güçlerine silah temin etmede önemli hizmetleri geçmiş bir müftü.
Nadir Mutluay | |
|---|---|
 | |
| Doğum |
1879 Mut, Mersin, Türkiye |
| Ölüm | 4 Mayıs 1945 (65-66 yaşlarında) |
| Meslek | Müftü |
1895 yılında Mut Rüşdiyesini bitirdi. Konya Medresesinin müderrislerinden dersler aldı. Yalvaçlı Ömer Vehbi Efendi'nin medresesinde dini eğitimine devam etti. 1906 yılında tahsilini tamamlayıp Mut'a geri döndü. 1908 Mut mahkeme üyeliği görevinde bulundu. 1910 yılında Mut Müftüsü olarak atandı. 32 yıl boyunca 1942 yılına kadar bu görevini sürdürdü. 1945 yılında vefat etti.
11 Eylül 1919 tarihinde sonuçlanan Sivas Kongresi'nde Türkiye'de her vilayet ve kaza merkezleri ile her köyde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin teşkil edilmesi kararı alınmıştı. Nadir Bey 1 Kasım 1919 tarihinde Mut Müdafaa-i Hukuk Cemiyetini kuruculuğunu yaptı. Mut'un çevre köylerini dolaşarak Kuvâ-yi Milliye örgütlenmesini yaptı. Konya'da 12. kolordunun milislere tahsis ettiği silahları teslim alıp Kuvâ-yi Milliyecilere dağıttı. Silahlar yetersiz gelince Mondros Mütarekesi gereği Osmanlı Ordusunun Anamur, Gülnar ve Silifke'deki birliklerinden toplanmış ve Mut Jandarma depolarında bekletilen silahları almak için cemiyet Nadir Bey'i görevlendirir. Nadir Bey Kaymakam'dan silahları ister ve Kaymakam kendisine şu cevabı verir:
"Biz Almanlar ve Avusturyalılarla beraberken yenildik. Anadolu yalnız başına bu koca devletlerle nasıl başa çıkacak?"
Nadir Bey'in aşağıdaki sözü üzerine Kaymakam silahları teslim etmeye razı olur:
"Beyefendi, meselenin dıştan görünüşü aynen buyurduğunuz gibidir. Ancak, vatanını kurtarmak uğruna kellesini koltuğuna alan bir milletle hiçbir kuvvet başa çıkamaz."
Nadir Bey Konya, Bozkır ve Ermenek isyanlarının bastırılmasında etkili olmuş ve millî mücadele kuvvetlerinin işgalcilerle harp edebilmesine dolaylı yoldan yardımcı olmuştur. Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Kemal Paşa 22 Ekim 1920 tarihinde kendisine telgrafla teşekkür etmişti:
| “ | MUT MÜFTÜSÜ NADİR EFENDİYE
Vatanımızın kurtarılması ve millî bağımsızlığımızın korunmasını hedef alan mukaddes davamızı çürütmek maksadıyla düşmanlarımızın teşvikleri sonucu meydana gelen isyan olaylarını bastırmak ve bu suretle milletimizin birliğini temin uğrunda gösterdiğiniz vatan sevgisiyle dolu hizmetleri büyük bir memnuniyetle haber aldım. Harcadığınız fedakârane çalışmalara teşekkür, elde ettiğiniz muvaffakıyetten dolayı zat-ı âlinizi tebrik ederim. 22 Ekim 1920, Büyük Millet Meclisi Reisi, Mustafa Kemal... |
„ |