Muz Savaşları
Muz Savaşları (İngilizce: Banana Wars), Amerika Birleşik Devletleri'nin 1898-1934 yılları arasında Orta Amerika ve Karayipler'deki askerî müdahaleleriydi. Müdahaleler 1898 İspanyol-Amerikan Savaşı'nın ardından çoğunlukla deniz piyadeleri ile gerçekleştirilmiş olup 1934 yılında Başkan Roosevelt'in İyi Komşuluk Politikası'nın uygulanmaya başlanmasıyla sona erdi.[1]
İşgaller
- Panama: ABD'nin müdahaleleri, 1846 Mallarino-Bidlack Antlaşması'nın ardından geri döndü ve 1856 Karpuz Savaşı'ndan sonra yoğunlaştı. 1903'te Panama, Bin Gün Savaşı sırasında ABD hükûmetinin desteğiyle Kolombiya'dan ayrıldı. Panama Kanalı o zamana kadar yapım aşamasındaydı ve ABD egemenliği altındaki Panama Kanal Bölgesi yaratıldı.
- İspanyol-Amerikan Savaşı: ABD kuvvetleri 1898'de İspanya'dan Küba ve Porto Riko'yu ele geçirdi.
- Küba: ABD, askeri vali Leonard Wood'un yönetimi altında 1898-1902 yılları arasında 1906-1909, 1912 ve 1917-1922 yılları arasında işgal etti ve 1934'e kadar Küba-Amerikan İlişkiler Anlaşması'nın (1903) şartlarına tabi tutulmuştur. 1903'te Guantánamo Körfezi Deniz Üssü üzerinde kalıcı bir kira sözleşmesi imzalanmıştır.
- Dominik Cumhuriyeti: ABD, 1903, 1904 ve 1914'te müdahalelerde bulundu ve 1916'dan 1924'e kadar işgal altında tutmuştur.
- Nikaragua: Aralıklı çıkartmalar ve önceki on yıllardaki deniz bombardımanları sonrasında ABD tarafından neredeyse kesintisiz olarak 1912-1933 yılları arasında işgal edildi.
- Meksika: ABD'nin bu dönemdeki askeri müdahaleleri, yine genel ticari ve siyasi nedenlerle ilgilidir, ancak özel bir durumdur.
- Haiti: 1915-1934 yılları arasında ABD tarafından işgal edildi ve 1917'de Haitililer dışında toprak sahibi olma yasağının kaldırıldığı bir anayasa oluşturuldu.
- Honduras: United Fruit Company ve Standard Fruit Company'nin ülkenin muz ihracat sektörüne, arazi sahiplerine ve demiryollarına hakim olduğu yerlerde, 1903, 1907, 1911, 1912, 1919, 1924 ve 1925 yıllarında Amerikan birlikleri yerleşti. Yazar O. Henry, Honduras'ı tanımlamak için 1904 yılında muz cumhuriyeti tanımını kullanmıştır.[2]
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Banana Wars ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Gilderhusrt, Mark T. (2000). The Second Century: U.S.--Latin American Relations Since 1889. Rowman & Littlefield. s. 49.
- Economist explains (21 Kasım 2013). "Where did banana republics get their name?". economist.com. 17 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2017.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.