Matsu (tanrıça)
Mazu ya da Matsu (geleneksel Çin yazısı: Geleneksel Çince: 媽祖, basitleştirilmiş Çin yazısı: Basitleştirilmiş Çince: 妈祖; pinyin: Māzǔ; Wade-Giles: Ma-tsu), Taoist deniz tanrıçası, balıkçıların ve denizcilerin koruyucusudur. Çince Mazu ismi, ana-ata anlamına gelmektedir.
Çin'in güneydoğu kıyı bölgeleri ile çevre ülkelerde, özellikle de Zhejiang, Fujian, Tayvan, Guangdong, ve Vietnam'da çok yaygın bir külttür.
İsimleri
- Mazu (媽祖, tam çevirisi "Ana-Ata"), vaye Mazu-po (媽祖婆, "Mazu nine"), Japonca'da Matsu olarak tellafuz edilir
- Tian Hou (天后, tam çevirisi "Göksel İmparatoriçe" veya "Göksel Kraliçe") ya da Vietnamca'da Thiên Hậu
- Tian Fei (天妃, tam çevirisi "Göksel Prenses Eş"), Japonca telaffuzu Tenpi
- A-Ma veya A-Po (阿媽, 阿婆, "Büyükanne")
- Tianshang Shengmu veya Tianhou Shengmu (天上聖母, 天后聖母, ikisi de "Göksel Kutsal Ana") ya da Vietnamca Thiên Hậu Thánh Mẫu
- Hayatta iken adı Lin Moniang (geleneksel Çin yazısı: Geleneksel Çince: 林默娘,
basitleştirilmiş Çin yazısı: Basitleştirilmiş Çince: 林默娘; pinyin: Lín Mòniáng) idi.
Tarihsel kişilik
Efsaneye göre, Lin Moniang 960 yılında (Kuzey Song Hanedanı dönemi başları) Fujian'de Meizhou Adası'nda Lin Yuan (林愿) yedi kızından biri olarak dünyaya geldi. Doğduğunda ağlamadığı için adı "Sessiz Kız" adını aldı.
Yüzmeyi onbeşindeyken, geç sayılabilecek bir yaşta öğrendi. Ancak kısa sürede mükemmel bir yüzücü oldu. Balıkçı sandallarına yol göstermek için, en fırtınalı havalarda bile kırmızı elbisesini giyerek sahilde dikilirdi.
Bir söylenceye göre Lin Moniang'ın babası ve erkek kardeşleri balıkçılık yapıyordu. Bir gün kardeşleri ve babası denizde iken büyük bir tayfun gelir; herkes onların denizde kaybolacağından korkmaktadır. Lin Moniang fırtınanın ortasında dualar ederek bir tür trans haline girer. Efsanenin kimi versiyonlarında ise rüya görmektedir. Bu trans ya da rüya halinde iken, babası ve erkek kardeşlerinin denizde boğulmak üzere olduğunu görür. Elleriyle kardeşlerini, ağzı ile ise babasını yakalar. Bu sırada annesi onu bulur ve uyandırmaya çalışır. Ancak Moniang öylesine kendinden geçmiştir ki, annesi onun öldüğünü zannerder. Annesinin feryatlarını duyan Moning annesine seslenmek için ağzını açınca babası düşer. Tam bu sırada iki erkek kardeş sağ salim geri dönerler. Babalarını kaybeden kardeşler köylüler mucize kurtuluşlarını anlatırlar.
Lin Moniang'ın ölümü hakkında farklı efsaneler vardır. Bir efsaneye göre 987 yılında 28 yaşında ölmüştür, bir dağın zirvesine tırmanmış, buradan da cennete uçarak tanrıça olmuştur. Bır başka efsaneye göre ise, 16 yaşındayken babasını bulmak üzere denize açılıp yüzmekten bitkin düşerek boğulmuş, cesedi Matsu Adalarından Nankan adasında sahile vurmuştur.
Mazu Festivali
Çin ay takviminin 3. ayının 23. günü doğum günü olarak kutlanmaktadır. Genellikle miladi takvimin Nisan, Mayıs aylarına denk gelmektedir.
- 2001: Nisan 16
- 2002: 5 Mayıs
- 2003: 24 Nisan
- 2004: 11 Mayıs
- 2005: 1 Mayıs
- 2006: 20 Nisan
- 2007: 9 Mayıs
- 2008: 28 Nisan
- 2009: 18 Nisan
- 2010: 6 Mayıs
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Matsu (goddess) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |