Lepistes
Lepistes ya da gupi, Poeciliidae familyasından canlı yumurtlayabilen akvaryumlarda yetiştirilen tatlı su balığı.
Lepistes | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dişi (sağ altta) ve erkek (sol üstte) lepistes | ||||||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
(Peters, 1859) | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Anayurdu Güney Amerika olan lepistes günümüzde dünyanın hemen hemen her yerinde bulunur. Erkekleri renkli, dişileri ise sade olurlar. Düzgün beslendiği takdirde çok kolay bir biçimde ürerler. Tropikal bölge canlısıdır, 25-28 derece sıcaklıkta beslenmesi gerekir. Yavrularını aç kaldıklarında yediği için ve canlı doğurduğu için akvaryum içinde yüzebilen, içine su alabilen, ızgaralı, yavruluk diye tabir edilen kutucuklara hapsedilirler. Düzenli ve iyi beslenirlerse yavrularını yemezler. Akvaryum bol bitkili ise yavruluğa gerek kalmaz,doğan yavrular bitkilerin dibinde ve arasında saklanır, yaşamına devam ederler. Tavsiye edilen bolca bitkilendirilmiş bir tankta yine yeterli bitki yoksa rafya ile hazırlık yapılarak kendi haline bırakılmasıdır. Su sıcaklığını bir iki derece artırmak da yumurtlamaya yardımcı olur. Balığın dayanıklılığına, genetik kalitesine, su sıcaklığına, iyi beslenmesine bağlı olarak 20-40 gün gibi bir gebelik döneminden sonra gelişkin yavrular yumurtlar. Dişi yumurtlamadan sonra iyi beslenmelidir mümkünse canlı yem (yetişkin artemia, su piresi) kullanılmalıdır. Yavrular 3 ayda üreyecek hale gelirler, iyice renklenirler. 6 aylıktan itibaren çiftleştirilmelidir. 1,5 aylıkken dişi ve erkekleri ayırmak hem balığın gelişimini tamamlaması, hem de nispeten uzun ömürlü olması için gereklidir. Erkekler sürekli çiftleşme isteğinde olduğundan, dişi balıklar çok yıpranacağından oranlarının erkek balıkların iki katı olması tavsiye edilir. Üç ay icerisinde dişide üreme şeridi belirgin olarak görülür, bu erkeklerde daha kısa bir sürede görülür. Dişinin bu üç aylık ergenleşme döneminde vücut döllenme sürecini tamamlar, üç aylık bir dönemden sonra döllenme için ergenlik çağına gelmiş dişi lepistes 20-40 kadar yavru doğurabilir.
Zaman içinde bu tür çok farklı isimler almıştır. Türkiye'de yaygın olarak kullanılan "Lepistes" ismi ilk bilimsel isimin farklılaşmış şekli olup dünyada artık kullanılmamaktadır. Tatlı sularda bulunabilen gambusya ile yakın akrabadır.