Islanma

Islanma (veya ıslaklık[1]), bir sıvının katı bir yüzey ile temas kurabilme becerisidir. Islanma bu ikisi bir araya geldiğinde oluşan moleküller arası etkileşmeden kaynaklanır. Islanma derecesi (ıslanabilirlik) ahezif ve kohezif kuvvetler arasındaki dengeyle belirlenir.

Şekil 3: Farklı akışkanların sebep olduğu ıslanma.A çok küçük ıslatabilme kapasitesine sahip bir akışkanı gösterirken, C'nin ise ıslatabilme kapasitesi daha büyüktür.

Islanma iki malzemenin bağlanması ve yapışmasında önemlidir. Islanma ve ıslanmayı kontrol eden yüzey kuvvetleri, kapiler olayın da dahil olduğu benzer başka etkilerin de sorumlusudur. Islanma miktarından bağımsız olarak katı bir yüzeye düşen sıvı kabaca kesik küre şeklinde olur. Yandaki şekilde ıslanmanın çeiştli dereceleri tarif edilmiştir. Islanma olayı, herhangi bir sıvının herhangi bir kumaş türünün veya herhangi bir katı yüzeyine yayılmasıdır. Islanmak; tam veya yarım az veya hiç ıslanmama olma üzere 3'e ayrılır.

Islanmama projesi
Yaprak üzerindeki yağmur damlacıkları. Yağmur damlaları, yaprağı ıslatmamıştır. Çünkü yaprak ıslanmaz, üstündeki emici gözenekleri sayesinde ve yüzeyi sayesinde hem ıslanmayıp, hem de bu sıvıları emebilir

Islanma olayında sıvının yoğunluğu ve kumaş türünün mikro yapısı önemlidir. Sıvının yoğunluğu arttıkça, kumaş türüne veya yayılacağı başka bir ortama daha da yayılır (daha da ıslatır). Islanma olayının olması ile kıyafetlerde lekeler de oluşmaktadır. Ayrıca ıslanma olayı yağmurun yağması ile birçok dış yüzeyde gerçekleşir. Bu sayede fotosentez vb. organik olaylar gerçekleşir.

Japon ve Amerikan bilimadamlarının ortak araştırmaları ıslanma olayının üstünedir. Yaptıkları araştırmaların amacı; Islanma olayının imkânsız olduğu kumaş vb. tipleri yapabilmek, leke olmasını önlemektir. Bu tür kumaşlarının yapılması için suyun içinde kayma özelliğine sahip tırtıllar ve böcekler incelenmektedir. Bu canlıların su üstünde kaymalarını sağlayan yapıları vardır. Bu yapılar, canlının tamamını kaplamaktadır. Yapılar mikroskobik bir saç uzantısına benzemektedir. Bu uzantının üstünde daha küçük uzantıları, onların da üstünde çok daha küçük uzantıları yer almaktadır. Bu uzantılar sayesinde süper-hidrofobik bir yüzey oluşur. Bu yüzeyde, yüzeye gelen sıvı öteleme hareketi yapar ve yüzey üzerinde sürekli kayar. Bir müddet sonra kayan sıvı, yüzeyin dışına gider.

Japon ve Amerikan bilimadamları, bu canlılardaki mikroskobik uzantılar yerine kumaş yüzeylerinde mikroskobik balmumu yapıları kullanılabileceğini düşünüyor. Böylece aynı doğadaki olduğu gibi yüzeye sıvının yapışması / yayılması olanaksız hale getirilecektir.

Islanmamanın yararları

Eğer ki bilimadamları bu çalışmayı başarırsa, özellikle giyim ve tekstilde büyük bir devrim yapacaklarını düşünüyorlar. Çünkü yüzeyi ıslatamayan sıvı ötelenerek dışarıya doğru giderken, yüzeydeki tozları da alıyor. Bu sayede kıyafet, kendini temizlemiş oluyor. Yani bilimadamlarının amacı "Islanmayan ve kendini temizleyen kıyafet"tir. Balmumu maddeye bu özelliğin kazandırılıp, mikroskobik halde kumaşın üstüne getirilmesi başarılırsa bu proje sonuç alabilmesi düşünülüyor.

Notlar
  1. "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2009.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.