Guido Guinizelli

Guido Guinizelli (d. 1230 - ö. 1276), 13. yüzyıl İtalyan edebiyatının önde gelen şairlerindendir. Dolce Stil Novo akımının başlatıcısı kabul edilir.

Guido Guinizelli
Doğum 1230
Bologna, İtalya
Ölüm 1276
Monselice, İtalya
Meslek Şair
Dönem Ortaçağ

Yaşamı
Guinizelli'nin doğduğu Bologna şehri.

Guido Guinizelli, 1230'da Bologna'da dünyaya gelir. Babası, Guinizello da Magnano; annesi, Guglielmina di Ugolino Chisleri'dir. Ne var ki, yaşamı üzerine bilinenler çok azdır. 1266'da, Bologna'da yargıçlık görevini yürüttüğü bilinmektedir; bununla birlikte, bu göreve daha erken bir tarihte başlamış olabilir. Beatrice della Fratta'yla evliliğinden Guiduccio adında bir oğlu olmuştur. Guinizelli, siyasal olarak Ghibellinolar hizbindendi. Ghibellinolar 1274'te Guelfolara yenik düşünce, Monselice'ye sürülen Guinizelli mesleğini bırakmak zorunda kaldı. 1276'da, Monselice'de öldü.

Guinizelli'nin öldüğü Monselice kasabasındaki San Giorgio Kilisesi.

Şiirleri

Guinizelli'den günümüze 24 şiir ulaşmıştır; üstelik, bunlardan bazılarının onun olup olmadığı kesin değildir. Şiirlerini 1265-1276 yılları arasında yazdığı biliyoruz. Tek tek her şiirin yazıldığı tarih kesin olmadığı için, sanatının nasıl bir gelişme gösterdiğini belirlemek güçtür. Gene de, şiirinin iki temel evreden geçtiği söylenebilir: Gençlik dönemine özgü ilk evrede, Guittone d'Arezzo'nun etkisi belirgindir. İkinci evre ise, Dolce Stil Novo hareketinin habercisidir. Kesin tarihini (1265) bildiğimiz A frate Guittone'de Guittone'nin şiir anlayışı hâkimdir. Keza:

  • Gentil donzella, di pregio nomata
  • Lamentomi di mia disaventura
  • Sì sono angostioso e pien di doglia
  • Madonna mia, quel dì ch’Amor consente

soneleri ile

  • Pur a pensar mi par gran meraviglia ve
  • Fra l’altre pene maggio credo sia

bu ilk dönemin estetik anlayışıyla yazılmıştır.

Dolce Stil Novo'nun habercisi olarak görebileceğimiz ikinci dönem şiirleri arasında özellikle Al cor gentil rempaira sempre amore önemlidir.

Şiirlerinin listesi

Guinizelli'nin şiirlerinin ilk dizelerini gösteren aşağıdaki liste, tarih sırasına göre hazırlanmış değildir. Kesin tarihi bilinen tek sone, A frate Guittone'dir (1265).
Bunun dışındaki şiirlerin kesin tarihi bilinmemektedir.

  • A frate Guittone
  • Madonna, il fino amor
  • Donna, l'amor mi sforza
  • Lo fin pregi' avanzato
  • Lo vostro bel saluto e 'l gentil sguardo
  • Vedut'ò la lucente stella diana
  • Dolente, lasso, già non m'asecuro
  • Ch'eo cor avesse, mi potea laudare
  • Io voglio del ver la mia donna laudare
  • Lamentomi di mia disavventura
  • Gentil donzella, di pregio nomata
  • Madonna mia, quel dí ch'Amor consente
  • Si sono angoscïoso e pien di doglia
  • Tegno de folle 'mpres', a lo ver dire
  • Al cor gentil rempaira sempre amore
  • Pur a pensar mi par gran meraviglia
  • Fra l'altre pene maggio credo sia
  • Chi vedesse a Lucia un var capuzzo
  • Volvol te levi, vecchia rabbïosa
  • Voi, ch'avete mutata la maniera
  • Omo ch'è saggio non corre leggero
  • O caro padre meo, de vostra laude
  • Figlio mio dilettoso, in faccia laude
  • Donna, il cantar soave
  • Conoscer sè, a voler esser grande

Dante ve Guinizelli

Dante şu ünlü dizelerle (Purgatorio, 26. Kanto, 97-99), Guido Guinizelli'yi Tatlı Yeni Üslup'un "babası" ilan eder:

quand'io odo nomar sé stesso il padre
mio e de li altri miei miglior che mai
rime d'amor usar dolci e leggiadre.

işittiğimde adının söylendiğini benim
ve benden iyi başkalarının babasının,
tatlı ve güzel aşk şiirleri yazan.

Guinizelli, daha önceki Sicilya Okulu şiirine göre büyük bir yenilikçi olup, Dolce Stil Novo'nun başlatıcısı ve kuramcısı kabul edilir. Ünlü şiiri Al cor gentil rempaira sempre amore, bu akımın manifestosu olarak görülebilir. Tarihsel kimliği konusunda hemen hiçbir şey bilmiyor olsak da, Guinizelli "lirik şiir" geleneği içinde çok önemli bir yere sahiptir. Çağdaşı şairler onun şiirini önemli bulurlar. Nitekim Dante Alighieri, onu hem kendisinin, hem Floransalı arkadaşlarının ustası ilan eder (Araf, 26. Kanto).

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İtalyanca Guido Guinizelli

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.