Francesco Gasparini
Francesco Gasparini (d. 19 Mart 1661, Camaiore, Lucca, İtalya – ö. 22 Mart 1727, Roma). İtalyan Barok bestecisi ve öğretmeni.
Francesco Gasparini | |
---|---|
Doğum |
19 Mart 1661 Camaiore, Lucca, İtalya |
Ölüm |
22 Mart 1727 (66 yaşında) Roma |
Meslek | Müzisyen, Besteci, Müzik öğretmeni, Müzik kuramcısı |
Hayatı
Gasparını Lucca yakınlarında doğmuştur. Müzik eğitimini Roma'da yapmış ve Corelli ile Pasquini öğretmenleri olmuşlardır.
1682'de eğitimini bitirbitirmez Roma'da "Modanna dei Monti Kilisesi"'nin müzik direktörü ve orgcusu olmuştur. 1684'te Bologna'daki "Accademia Filarmonica" kurumuna "şarkıcı üye" olarak katılmıştır ve 1685'te ise "besteci üye" olarak kabul edilmiştir.
Opera besteciliği kariyerine 1686'da başlamış ve ilk operası olan Olimpia Vendicata prömiyeri Livorno'da sahnelenmiştir. Bundan sonra Gasperini opera bestecilik hayatında 60 kadar 60 hazırlamış; bunların hepsi zamanında sahnelenmiştir ama günümüzde hiçbiri yapimlanmamaktadir. Hazırladığı ilk tutulan operası olan Rodericonun prömiyer temsili 1694'te Roma'da yapılmıştır. Hayatında hazırladığı opera eserleri arasında en popüler olanı 1705'te Venedik'te sahnelenen teması William Shakespeare'in Hamlet eserine dayanan Ambleto operası olmuştur.
1701'de Venedik'e geçmiş ve orada Antonio Vivaldi'nin de müzik çalışmaları ile ünlü Pio Ospedale della Pietà'nin adlı yetimhanenin müziksel direktörlüğünü yapmıştır. Venedik'te iken 1713'e kadar 24 opera eseri hazırlayıp sahnelenmesini sağlamıştır. Bunlardan çoğunun prömiyeri Venedik'te "Teatro Tron de San Cassiano" sahnelenmiştir.
Kısa bir müddet Città di Castello'da kaldıktan sonra 1716'da Gasparinı iekrar Roma'ya dönmüştür ve "Marchese Francesco Maria Ruspoli" adlı müzik seven çok zengin bir asıl kontun orkestra şefi ve saray bestecisi olarak yanına girmiştir. 1718 ile 1724 arasında Gasperini kendini besteciliğe hasretmiştir. Hazırladığı operalar İtalya'da Roma'da Torino'ya kadar yaygın olarak operaevlerinde yapımlandı. Son tutulan opera eseri olan Tigrane oparasının prömiyeri 1724'te Roma'da yapıldı.
1725'ten ölümüne kadar Gasperini bestecilik yanında, Roma'daki "San Giovanni in Laterano" Kilisesi müzik direktörlüğü de yapmıştır. Bu çalışmaları yanında Gasperini müzik öğretmenliği de yapmaktaydı. En çok ün kazanmış olan öğrencileri Domenico Scarlatti ve Benedetto Marcello oldular. Gasperini Venedik'te iken 1708'de müzik hakkında kitaplar yazmaya başladı. "L'armonico pratico al çimbalo" adlı bir pratik klavsen çalma metot kitabı ilk kitabıdır. "Basso continuo tipi armoniler" üzerinde yazdığı müzik kuramı kitabı 1839'a kadar basılıp müzisyenler tarafından kullanılmıştır.
Eserleri
Operalar
Anamadde: Francesco Gasparini operaları listesi
Kaynakça
- İngilizce Wikipedia "Francesco Gasparini" maddesi17 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:19.9.2011)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Francesco Gasparini ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMSLP websitesi "Gasparini, Francesco" kategorisi6 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:7.11.2009)
- CPDL websitesinde "Francesco_Gasparini" koro eserleri21 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:7.11.2009)
- Werner Icking Muzik Arsivi'nde Gasparini eserleri (İngilizce) (Erişme:20.12.2008)