Formulaz
Formulaz tahta arabalarla yapılan bir yarış organizasyonudur. Adı Formula 1 yarışlarından esinlenerek oluşturulmuştur. Buna karşın yarış tümüyle yöreye özgü geleneksel kültürü içermektedir.
Tarihçe
Bölgede 1900'lü yıların başlarından beri Tahta araba yarışlarının izine rastlanmaktadır. Bir çocuk oyuncağı olarak günümüze kadar gelen yarış ve oyun karışımı bu olgu uzun süre Rize'nin Ardeşen ilçesinin Tunca beldesinde yapılagelmiştir.
Tahta araba yarışlarının Formulaz organizasyonu olarak olgunlaşmasının altında Tunca Beldesi Esentepe Mahallesi gençlerinin yönlendirmesi, Mahalle halkı, Tunca Belediyesi ve tüm Tunca Vadisi sakinlerinin desteği yatmaktadır. Bir çocuk oyununun kayda değer ilgi gösterilen bir festivale dönüşmesi, 2009 yılında böyle ortak bir katkıyla mümkün olabilmiştir.
2009 yılında başlayan bu etkinlik Tunca Belediyesi, Tunca bölge halkının ve esnaflarının katkıları ile finanse edilmiş 2011 yılından sonra ise marka değerini alternatif sporlarla güçlendiren RED BULL'un sponsorluğunda sürdürmüştür.
Amaç
Bu etkinlikle özellikle Tunca Beldesinin tanıtımını sağlamak, unutulmaya yüz tutmuş örf ve adetleri gün yüzüne çıkarmak, Tunca vadisinin görsel ve doğa güzelliklerini turizme kazandırarak ekonomik ve sosyal açıdan gelişmesine katkıda bulunmak amaçlanmıştır.
Bu kapsamda bölgede kullanılan ve keçi yününden yapılan kıl çorabını, uzun yıllardan beri ayakkabı olarak kullanılan kara lastik, yarış kıyafetleri içerisinde kullanılmış, ayrıca bölgede yabanı hayvanların tarlalardan uzaklaştırmak için kullanılan patlama sesi çıkaran xaşattule’yi yarışa start vermek için kullanılmıştır.
Kuralları
Tunca Formulaz Tahta Araba Şenlikleri bu tür organizasyonların öncüsü olmakla birlikte aynı zamanda özgünlüğü tescillenmiş tek organizasyondur. Bu tescille birlikte Formulaz'ın kuralları da belirlenmiştir. Buna göre;
Formulaz aracı;
- Tümüyle el yapımı olmalıdır.
- Tümüyle ahşap malzemeden oluşturulacağı gibi; montaj desteği sırasında kullanılacak çivi dışında metal aksam kullanımı yasaktır.
- Araca içinden veya dışından herhangi bir enerji desteği verilmesi; motor aksamı veya itici güce sahip cihazların kullanılması yasaktır.
- Araça boya, vernik, arma vs. yapılması yasaktır.
- Aracı yönlendirecek bir direksiyon, yavaşlamasını sağlayacak fren sistemi ve en az 4 tekerleği bulunmalıdır.
- Aracın azami uzunluğu 1,70m olmalıdır.
- Aracın azami genişliği 0,70m olmalıdır.
- Aracın yerden yüksekliği azami 0,25m olmalıdır.
Formulaz pilotunun;
- Kıl çorap ve lastik ayakkabı giymeleri zorunludur.[1]
Sonuçlar
Yıl | Şampiyon | Yarış 2.si | Yarış 3.sü | Özel Tasarım Ödülü | Ana Sponsor |
---|---|---|---|---|---|
2009[2] | Tanju (Vayit) Çakır | Recep Çakır | Murat Çakır | Verilmedi | Tunca Belediyesi |
2010[3] | Recep Çakır | Muhammed Çakırusta | Murat Çakır | Hasan Terzioğlu | Tunca Belediyesi |
2011[4] | Hamit Emrah Gül | Ahmet Gül | Musa Köse | İsmail Bayrak | Red Bull |
2012[5] | Hasan Büyüksofuoğlu | Serhat Kurkut | Recep Çakır | İsmail Bayrak | Red Bull |
2013[6] | Erkan Kurkut | Serhat Kurkut | Bilal Erkan | İsmail Bayrak | Red Bull |
2014[7] | Ahmet Gül | Hasan Büyüksofuoğlu | Fatih Çukur | Şener Kurkut (Laztang) | Red Bull |
2015[8] | Ahmet Gül | Maksut Çakır | Recep Çakır | Mehmet Gül (Lazbulans) | Red Bull |
2016[9] | Serhat Kurkut | Murat Gül | Fatih Çukur | Recep Çakır | Red Bull |
2017[10] | Ahmet Gül | Recep Çakır | Serhat Kurkut | İsmail Bayrak | Red Bull |
2018[11] | Muhammet Ali Çivil | Levent Gül | Mesut Yılmaz Çakır | Halim Tüfekçi | Red Bull |
2019[12] | Kenan Sofuoğlu | Fatih Çukur | M.Kuyumcu, A.Büyüksofuoğlu, L.Gül | İsmail Bayrak | Red Bull |
2020[13] | Covid19 Pandemisi nedeniyle yapılmamıştır. |
Yıl | Şampiyon | Yarış 2.si | Yarış 3.sü |
---|---|---|---|
2017[10] | Sündüz Özel | Bircan Ayrılmış | Merve Tepelioğlu |
2018[11] | Nesli Avcı | Eda Ataseven | Bircan Ayrılmış |
2019[12] | Bilge Çakır | Bircan Ayrılmış | ? |
Yıl | Şampiyon | Yarış 2.si | Yarış 3.sü |
---|---|---|---|
2014[7] | Recep Çakır | Hamit Emrah Gül | Hasan Büyüksofuoğlu |
2009-2013 arasında şampiyon olmuş 5 şampiyonun yarıştığı süper final.
Kaynakça
- "Red Bull Formulaz Hakkında Tüm Bilgiler". RedBull. 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.
- "Tunca'da 'Tahtaralli' Şenliği". gazetevice.net. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2013.
- "Formulaz: Tahta Araba Şenliği". İkizdere.net. 15 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.
- "RED BULL FORMULAZ 2011 RİZE'DE GERÇEKLEŞTİRİLDİ". RedBull. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.
- "RED BULL FORMULAZ RİZE'DE FIRTINA GİBİ ESTİ". 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.
- "Böyle olur lazın Formulası!". Star Gazete. 15 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.
- "Formulaz'a Kenan Sofuoğlu damga vurdu!". Sabah Gazete. 22 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2014.
- "Ses ver Tunca FormuLaz Yine Uçurdu". Ardeşen'in Sesi. 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2015.
- "Formulaz nefes kesti". Objektif Haber. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2016.
- "Karadeniz'in En Hızlıları Belli Oldu!". Redbull. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- "Karadeniz'den Bir Kez Daha Red Bull Formulaz Geçti!". Redbull. 15 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- "Tahta Arabalar 11. Kez Red Bull Formulaz'da Yarıştı". Redbull. 15 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- "Formulaz 2020 Yarışlarına Koronavirüs Arası". Lazhaber53. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.