Elamca

Elamca, Elamlılar tarafından Antik İran'da MÖ 2600 ile 330 yılları arasında konuşulmuş eklemeli bir izole dildir.[1][2] Dil ve edebiyatı, Elam Kralı Şilhak-İnşuşinak zamanında onun gayretleriyle çok gelişmiştir. Elamca, MÖ 522-486 döneminde Ahameniş İmparatorluğu'nun hakimiyeti altında önemli bir gelişme göstermiş ve Ahameniş krallarının yazıtlarında kullanılan üç dilden biri olmuştur. Elamcanın ölü bir dil olması İskender'in Ahamenişleri fethettiği devre tekabül eder.

Şutruk-Nahunte'nin yazıtı, y. MÖ 1150

Persepolis’de bulunan iki arşivden Darius, Haşayarşa ve I. Ardeşir dönemine ait Elam dilinde birkaç bin tablet bulunmuştur. Bu belgelerin okunması ve hatta nerede olduğuna dair bugüne kadar hiçbir haber yoktur.[3] Chicago Üniversitesinde bulunan 10.000'den fazla yazıt, bugüne kadar okunamamıştır.[3]

Örnek metin
Metin, Van'da yer alan I. Serhas'ın yazıtından alınmadır.[4]

Transliterasyon

(01) dna-ap ir-šá-ir-ra du-ra-mas-da ak-ka4 AŠmu-ru-un

(02) hi pè-iš-tá ak-ka4 dki-ik hu-ip-pè pè-iš-tá ak-ka4 DIŠ

(03) LÚ.MEŠ-ir-ra ir pè-iš-tá ak-ka4 ši-ia-ti-iš pè-iš-tá DIŠ

(04) LÚ.MEŠ-ra-na ak-ka4 DIŠik-še-ir-iš-šá DIŠEŠŠANA ir hu-ut-taš-

(05) tá ki-ir ir-še-ki-ip-in-na DIŠEŠŠANA ki-ir ir-še-ki-ip-

(06) in-na pír-ra-ma-ut-tá-ra-na-um

Transkripsyon

Nap irša-rra Uramasda, akka muru-n hi pe-š-ta, akka kik hupe pe-š-ta, akka ruh(?)-irra ir pe-š-ta, akka šiatiš pe-š-ta ruh(?)-ra-na, akka Ikšerša sunki(?) ir hutta-š-ta kir iršeki-pi-na sunki(?), kir iršeki-pi-na piramataram.

Çeviri

Ahura Mazda büyük bir tanrıdır, o ki dünyayı yaratan, o ki gökyüzünü yaratan, o ki insanı yaratan, o ki insanın mutluluğunu yaratan, o ki Serhas'ı kral yapan, pek çokların tek kralı, pek çokların tek efendisi.[4]

Kaynakça
  1. Stolper, Matthew W. 2008. Elamite. In The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt, and Aksum. p. 47-50.
  2. Stolper, Matthew W. 2008. Elamite. In The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt, and Aksum. p. 60.
  3. "Elamlar (Elamites)". 9 Temmuz 2014. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2017.
  4. Dusinberre, Elspeth R. M. (2013). Empire, Authority, and Autonomy in Achaemenid Anatolia. Cambridge University Press. ISBN 978-1107577152. s 51-53


This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.