Dart
Dart, iç içe renkli halkalardan ve bunları kesen üçgen dilimlerden oluşan bir hedefe, ufak okların (dartların) elle atılarak saplanması suretiyle oynanan bir spor. Dünyada en yaygın oynanan türünde belirli bir skordan başlanarak geriye gidilir ve tam olarak sıfır puana ilk ulaşan taraf o eli kazanır. TDK, İngilizce kökenli darta karşılık olarak oklama sözcüğünü önermiştir.[1]
Dart, Orta Çağda okçular için bir eğitim oyunu olarak başlamıştır. İlk kez İngiltere'de ortaya çıkmıştır.
Ölçüler ve puanlama
Hedefe daha iyi gitmesi için arkasına tüy ya da aparey (flight) takılan dart yaklaşık 16 cm uzunluğunda, nişan tahtası ise yaklaşık 45 cm çapındadır. Nişan tahtası, 1'den 20'ye kadar değerlerin yazılı olduğu 20 puan dilimine bölünmüştür.
Genellikle kırmızı renkle sembolize edilen ve bullseye (boğa gözü) olarak bilinen merkezi daire 50 puan değerindedir. Bunu saran küçük yeşil çember (outer bullseye) 25 puan değerindedir. En dıştaki çember, hizasında yazan puanın iki katı; içteki küçük çember, hizasında yazan puanın üç katı değerindedir. Geniş halkalar ise hizalarındaki puan değerindedir. Tahtadaki en yüksek puanlı bölüm, 20 rakamının hizasındaki iç çember kesitidir (3x20=60 puan).
Dünya Dart Federasyonu standartlarına göre dart tahtasının merkezi (bullseye) yerden 173 cm yukarıda olmalı, dart tahtasından atış çizgisine olan "yatay" mesafe 237 cm olmalıdır. Yatay mesafe ölçülürken duvar değil, dart tahtasının oyunculara bakan yüzeyi baz alınır.[2]
Türleri
Çoğunlukla hedef skorlara göre isimlendirilen dartın 301 / 501 / 701, Cricket, High Score, Shangai, 301 Elimination, Split Score, Rapid Score olarak anılan çeşitleri vardır. Önemli uluslararası turnuvalarda en yaygın oynanan tür 501'dir.
Kurallar
- Oyunun amacı belirtilen alanlara 3 isabetli atış yapılarak skor tahtasındaki alanları kapatmaktır.
- Triple için skor tahtasında yer alan puanlardan (Örnk: 20′den 10′a) birisinin triple alanına isabet ettirmek gerekir. İlk *isabette 1 çizgi ikincisinde 2 çizgi ve 3. isabette yuvarlak içine alınarak kapatılır.
- Skor tahtasında yazmayan rakamların triple alanına yapılan atışlar geçersiz sayılır.
- Yukarıdaki örnek skor tahtasında işaretleme şeklini görebilirsiniz.
- House için yine skor tahtasında yazan rakamlardan birisini 3 okun tek atışta isabet etmesi ile House atışı yapılmış olur. 20 puanlık dilim için örnek House atış alanı kırmızı ile işaretlenmiştir.
- Skor tabelasında yazmayan rakamlara yapılan house atışları geçersiz sayılır.
- Oyuncu Double alanına yapılan atış sonrasında skor tahtası üzerine atış yaptığı rakama 2 çizgi işaretleyebilir. Bunun yerine *D alanına tek çizgide atabilir.
- Bull içinde kırmızı alan (Inner Circle Bull)'a yapılan atışlar B değerine iki çizgi ya da Double (D) alanına bir çizgi atımı olarak işlenebilir.
- 20'nin triple alanına yapılan bir atışta skor tahtası üzerindeki T ye bir çizgi atılır. Bunun yerine oyuncu 20'ye 3 çizgi atıp kapatmayıda tercih edebilir.
- Skor tahtasındaki tüm değerleri kapatan takım/oyuncu oyunu kazanmış olur.
Dart Federasyonları
Dart Sporu uluslararası çerçevede 2 ayrı organizasyona göre yürütülmektedir. Dünya Dart Federasyonu (WDF), Bu federasyonun organizasyonlarını düzenleyen Britanya Dart Federasyonu (BDO-British Darts Organisation) amatör çerçevede bu sporun uluslararası turnuvalarını yürütürken; Profesyonel Dart Birliği (PDC-Professional Darts Corporation) bu sporun profesyonel çerçevedeki etkinliklerini yürütür.
Kaynakça
- TDK Sözlüğü
- Basics of darts 30 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. WDF