Cuhâ

Cuhâ (ö. II / VIII. yüzyılın ikinci yarısı), saflığı ile tanınan efsanevi Arap fıkra kahramanı. "Cuhâ" kelimesinin özel isim veya lakap olduğu yönünde farklı görüşler vardır. Bazı rivayetlere göre de Cuhâ'nın ismi Nüh veya Abdullah'dır. Ailesi, yaşamı ve ölüm tarihi hakkında pek fazla bilgi bulunmamaktadır. Anlatılanlara ve bazı kaynaklara göre Kufe'de yaşamış ve 100 yıldan fazla bir yaşam sürmüştür. Abbâsîler'in kuruluş sürecinde katkıları olan Ebû Müslim Horasânî ile Kufe'de iletişim kurduğu sanılmaktadır. Ebu'l-Atahiye'nin divanında adı geçmektedir.[1]

Cuhâ yaşadığı yıllarda fıkraları ile önemli bir üne kavuşmuştu. Onun bu ünü zamanla İslam coğrafyasında yayılma gösterdi. İbnü'n Nedîm Cuhâ'nın fıkralarını barındıran Nevâdiru Cuhâ adından bir eserden bahsetmiş olsa bile eser günümüze ulaşmamıştır. Kendisi özellikle Araplar tarafından Nasreddin Hoca ile karıştırılmaktadır. Her ikisi arasında ciddi farklar mevcuttur; Nasreddin Hoca zeki ve hazırcevaplılığı ile tanırken Cuhâ daha çok saf bir görünümdedir. Cuhâ'nın fıkralarını derleyen Mısırlı yazar Hasan Hüsni Ahmed de bu ayrıma dikkat çekmektedir.[1]