Bombardier Challenger 600

Bombardier Challenger 600 serisi Bill Lear tarafından tasarlanan ve Bombardier tarafından 1989'da satın alınmadan önce ilk olarak Canadair tarafından üretilen iş jeti ailesidir.

Challenger 600 serisi
Türü İş jeti
Ulusal köken  Kanada
Üretici Learjet
İlk uçuş 8 Kasım 1978
Hizmete giriş 1979
Durumu Etkin hizmette
Üretim sayısı +200

Gelişimi

Uçak, Learjet'in de başkanlığını yürütmüş olan Bill Lear tarafından 1976'da tasarlanmıştır.İlk adı LearStar 600 olarak verilmiştir. Uçağın Canadair'e satılmasıyla beraber uçağın adı da CL-600 Challenger olarak değiştirilmiştir.

Üretildiği zamanlar genişletilmiş kabiniyle yolcuların içinde eğilmeden yürümesine olanak sağlayan ilk iş jeti olmuştur. Süperkritik kanat kullanılan ilk iş jeti olması da CL-600'ü özel kılar.

8 Kasım 1978'de ilk prototipi Montreal, Kanada'da üretilmiştir. 3 Nisan 1980'de ilk test uçuşunu gerçekleştirirken Mojave çölünde Stall sebebiyle kazaya uğramış ve bir test pilotunun hayatını kaybetmesine sebep olmuştur. Uçak daha sonra FAA tarafından sertifikalandırılmıştır.

Türevleri

CL-600
  • CL-600 - Avco Lycoming tarafından geliştirilen ALF 502L turbofan motorları kullanıyordu. Bu motorların her birisi 7,500 lbf (33.6 kN) itki üretiyordu. 1983 yılına kadar 83 adet üretilmiştir.
  • CL-600S - Kanada Hava Kuvvetleri tarafından CC-144, CE-144, ve CX-144 olarak kullanılmıştır.

CL-601
  • CL-601-1A - CL-600 tiplerinin kanat ucu plakaları eklenerek performansı arttırılmış halleri olarak sahneye çıkmıştır. General Electric motorları kullanmıştır. 4 adeti Cl-144S olarak Kanada Hava Kuvvetleri'ne olmak üzere 66 adet üretilmiştir.
  • CL-601-1A/ER - 601-1A ilave yakıt tanklarına sahip CL-601-1A türevidir.
  • CL-601-3A - Güçlendirilmiş motor ve cam kokpit'e sahiptir. Bombardier tarafından pazarlanan ilk modeldir.
  • CL-601-3A/ER - 601-3A'ya ilave yakıt tankı eklenerek elde edilmiştir.
  • CL-601-3R - Uçak kuyruk kısmına ilave yakıt tankı eklenerek elde edilmiştir.

CL-604
  • CL-604 - 601 üzerinde önemli ölçüde yapılan değişiklikler ortaya CL-604'ü çıkarmıştır. Daha güçlü motorlar, daha geniş yakıt tankları, tamamen yeni bagaj kısmı, kanat ve kuyruktaki yapısal iyileştirmeler, yeni elektronik uçuş aletleri başta gelen yeniliklerdir. ABD Sahil Güvenlik Kuvvetleri, Kasım 2005'te C-143A olarak bir adet CL-604'ü envanterine katmıştır.

(MRC2A).[1]

CL-605
Bombardier Challenger 605, 2007 Paris Hava Şovu'nda
  • CL-605 - 2006 yılının başında CL-604'ün aviyoniklerinin ve yapısal dayanıklılığının yenilenmesi ile ortaya çıkan bir tasarımdır. Ayrıca daha geniş kabin pencerelerine sahiptir. Geniş kabiniyle dikkat çekmektedir.[2]

CL-610
  • CL-610 Challenger E 24 yolcu alacak şekilde genişletilmiş Challenger ailesi üyesidir. 1981'de tasarlanan uçak hiç üretilmemiştir.

Kullanıcılar

Askeri Kullanıcılar
 Arjantin
 Avustralya
 Kanada
 Çin
  • Çin Halk Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri
 Hırvatistan
 Çekya
 Danimarka
 Almanya
 ABD
  • ABD Hava Kuvvetleri
  • ABD Sahil Güvenlik Kuvvetleri

Kazalar ve olaylar
  • 11 Mart 2018'de Türkiye merkezli bir şirkete ait Bombardier Challenger, İran'da düştü ve uçaktaki on bir kişiden kurtulan olmadı.[3]

Özellikleri (CL-601-3A)

Mürettebat= 2 (pilot & birinci subay)
Kapasite= Konfigürasyona bağlı olarak azami 19 yolcu
Ana uzunluk= 20.85 m
Kanat Açıklığı= 19.61 m
Yükseklik= 6.30 m
Alan= 48.3 m²
Boş ağırlık= 9292 kg
Azami Kalkış Ağırlığı= 19550 kg

Motorlar= General Electric CF-34-3A
Motor Tipi= Turbofan
Motor Sayısı= 2
Ana İtki= 40.7 kN

Azami Hız= Mach .84 (851 km/h, 529 mph)
Menzil= 6236 km (3366 nm, 3875 mi)
Tavan İrtifası= 12500 m (41000 ft)
Tırmanma Oranı= 1355 m/min (4450 ft/min)

Kaynakça
  1. "DOD 4120.15-L - Addendum". 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2008.
  2. "- Aviation Türk dergisi, Sayı 1". 11 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2008.
  3. "Crash of a Canadair CL-600-2B16 Challenger 604 near Shahr-e-Kord: 11 killed" (İngilizce). Bureau of Aircraft Accidents Archives. 11 Mart 2018. 13 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2018.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.