Büyükesence, Erenler

Köy sınırları içerisindeki yerleşimin tarihi eski dönemlere kadar uzanmaktadır. Mahallenin Tepecik mevkisinde "Tersiye Tümülüsü"nde Roma ve Bizans dönemlerine ait yerleşim izleri görülmektedir.

Bölge Orhan Gazi döneminde Osmanlı hakimiyetine girdi. Osmanlı döneminde mahalleden "Tersiye-i Kebir" olarak bahsedilmiştir. Mahallede bulunan Büyükesence Orhan Camii, Orhan Gazi adına yapılmış olup, yapının ilk defa 1326–1359 yılları arasında inşa edildiği düşünülmektedir[1].

Adapazarı’nın 14 km. doğusunda, Tersiye mahallesinin Tepecik mevkiinde, 1958 yılında tarla sürülürken tümülüse ait mezar odasına rastlanmıştır.Ak Ova’nın (Regio Tersia) hemen hemen ortasında münferit bir tepe olan Şıra tepenin (antik Tersia şehri) kuzey tarafındadır. Tepecik mevkii ise Şıra tepenin kuzey doğu eteğinden 600m. kadar uzakta olup, Sakaryanın kolu olan Mudurnu suyuna yakındır. Ovadan 3-4 metre kadar yüksekliktedir. Mezar binası kuzey-güney istikametinde bir oda ve bunun güneyindeki bir dramostan meydana gelmektedir. Mahalli kalkerden yapılmıştır, üzeri tonoz örtülüdür. Dramosun dışa açılan ağzı taş bir levha ile kapatılmıştır. Mezar odasının şekli dikdötgendir. Odanın batı tarafında taş bir kline vardır. Ölü hediyeleri, diğer tümülüslerde de rastlandığı gibi klinenin üzerine konulmuş olarak ele geçirilmiştir. Dramosun odaya ve dışa açılan kapılarının etrafı mermer çerçevelidir. Bu tümülüsten; bir gümüş urna, iki gümüş kupa, mersin yapraklarından meydana gelen altın bir diademe ait parçalar, iki kulpsuz kandil, altı tane pişmiş toprak koku şişesi ve beş adet laginus tipi testi ele geçirilmiştir. Gümüş eserlerin süs ihtiva eden kısımları altın yaldızlıdır. Ele geçen eserler, kullanılan malzeme ve mimari yapısına göre; bu tümülüs M.Ö. I. asra tarihlendirilmektedir. (Nezih FIRATLI, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yayınları XXII,s. 22-29, İstanbul 1960)

Sakarya il merkezine 10 km uzaklıktadır.

• Yerelnet