Alaska marmotu
Alaska marmotu (Marmota broweri), sincapgiller familyasının yer sincapları oymağından, Alaska'da Brooks Sıradağlarında yaşayan marmot türü. Besini otlar, çiçekli bitkiler, meyveler, kökler, yosunlar ve likenlerdir.[1] Boyu 54–65 cm, ağırlığı ise 2,5–4 kg gelir.[2]. Alaska'da her yıl 2 Şubatta kutlanan Marmot Günü etkinliğinde adı geçen hayvandır ve bu etkiblik 18 Nisan 2009 tarihinden itibaren resmi tatil günlerinden biridir[3]
Alaska marmotu | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
Hall & Gilmore, 1934 | ||||||||||||||||||||||||
Sinonimler | ||||||||||||||||||||||||
Marmota caligata broweri | ||||||||||||||||||||||||
Kış uykusuna sekiz ay yatar ve bu uykuya en uzun süre yatan marmotlardan biridir.[4]
Sınıflandırma
Alaska marmotunun alt cinsi Marmota olup eskiden Petromarmota alt cinsinden Marmota caligata türünün alt türü olarak sınıflandırılırdı.[5][6][7][8][9] Cytochrome b dizileri M. broweri türünün ayrı olduğunu ortaya koyar.[9]
Yayılımı
Alaska marmotu nearktik türdür.[2] Ana yayılım alanı Brooks Sıradağları, Ray Dağları ve Kokrines Hills tepeleridir[10]. Orta ve Kuzey Alaska'da Yukon Nehrinin ve Porcupine Nehrinin kuzeyindeki dağlarda da görülür.[2] Bununla birlikte, Kanada'nın Yukon eyaletindeki Richardson Dağlarında görüldüğüne dair raporlar henüz teyit edilmemiştir.[2][11]
Hayvanlarca kullanımı
Alaska marmotu Kutup porsuğu, boz kurt, Kuzey Amerika boz ayısı ve kaya kartalı (genç marmotların ana avcısıdır) tarafından avlanır.[1]
İnsanlarca kullanımı
İnyupikler siksrikpak (harfiyen: «büyük Arktika gelengisi») adını verdikleri Alaska marmotunu kürkü için avlarlar. Yaklaşık 20 marmottan bir parka (atigi) yapılır.[12]
Kaynakça
- Curby, Catherine. "Marmot.Wildlife Notebook Series(On-line)" (PDF). Alaskan Department of Fish & Game. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2011.
- MacDonald, S. O. (2009). Recent Mammals of Alaska. Fairbanks, AK: University of Alaska. ss. 65-66.
- The Associated Press. "Alaska to celebrate its first Marmot Day," 5 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fairbanks Daily News-Miner. Feb. 1, 2010. Accessed Feb. 1, 2010.
- Hubbart, Jason A. (2011). "CURRENT Understanding of the Alaska marmot (Marmota Broweri): A Sensitive Species in a Changing Environment". J Bio Life Sci. ss. 6-13. 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2011.
- Hall, E.R.; Gilmore, R.M. (1934). "Marmota caligata broweri, a new marmot from northern Alaska". Canadian Field Naturalist. ss. 48:57-59.
- Hall, E.R. (1981). The mammals of North America. New York: Wiley-Inter science.
- Rausch, R. L.; Rausch, V. R. (1965). "Cytogenic evidence for the specific distinction of an Alaskan marmot, Marmota broweri Hall and Gilmore (Mammalia: Sciuridae)". Chromosoma (Berlin). ss. 16:618-623. Erişim tarihi: 25 Kasım 2011.
- Hoffmann, R. S.; Koeppl, J. W.; Nadler, C. F. (1979). "The relationships of the amphiberingian marmots (Mammalia: Sciuridae)". University of Kansas Museum of Natural History, Occasional Paper. ss. 83:1-56.
- Rausch, R. L.; Rausch, V. R. (Mart 1971). "The somatic chromosomes of some North American marmots (Sciuridae), with remarks on the relationships of Marmota broweri Hall and Gilmore". Mammalia. ss. 25:85-101. Erişim tarihi: 25 Kasım 2011.
- Gunderson, Aren M.; Jacobsen, Brandy K.; Olson, Link E. (2009). "REVISED DISTRIBUTION OF THE ALASKA MARMOT, MARMOTA BROWERI, AND CONFIRMATION OF PARAPATRY WITH HOARY MARMOTS". Journal of Mammalogy. ss. 90(4):859-869.
- Youngman, P. M. (1975). "Mammals of the Yukon Territory". National Museums of Canada, Ottawa, Publications in Zoology. ss. 10:1-192. Erişim tarihi: 25 Kasım 2011.
- Rasmussen, J. "Marmota Broweri (On-line)". Animal Diversity Web. 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2011.