Aşağı Tananaca

Aşağı Tananaca ya da Aşağı Tanana dili [kendilerince Benhti Kokht’ana Kenaga’; İngilizce Lower Tanana, Tanana, Minto], ABD'nin Alaska eyaletinde içbölgelerdeki Tanana ırmağının (Tthʼituʼ) aşağı kısımlarında Minto (Menhti) ile Nenana yörelerinde yaşayan Aşağı Tananalar tarafından konuşulan Atabask dillerinin Tanana dilleri grubundan yok olma tehlikesindeki Kızılderili dilidir. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 400 kişilik nüfustan 25 kadarı anadillerini konuşabiliyor[1].

Aşağı Tananaca
Ana dili olanlar Amerika Birleşik Devletleri (Alaska)
Konuşan sayısı

25[1]

Na-Dene
Eyak-Atabask
Atabask
Kuzey  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Na-Dene?
  • Aşağı Tananaca
Yazı sistemi Latin (Kuzey Atabask varyantı)
Dil kodları
ISO 639-2 ath
ISO 639-3 taa

Aşağı Tanana dil sahasının komşuları olarak batı ve kuzeybatısında Koyukonca kuzeydoğusunda Guçince, güneyinde Ahtnaca, doğusunda ise Tanakrosça ve Hanca konuşulur. En yakın akrabası diğer Tanana dilleri (Yukarı Tananaca ve Tanakrosça) ile Kuskokvimcedir. Biraz daha uzak olan diğer akrabaları Kanada'da konuşulan Tuçon dilleridir (Kuzey Tuçoncası, Güney Tuçoncası).

Diyalekt ve kabileler
  • Minto-Nenana şivesi (İng. Minto Flats-Nenana River dialect). Minto (Menhti) ve Nenana (Nina Noʼ) yörelerinde konuşulur.
  • Chena şivesi (İng. Chena River dialect). Chena Village (Chʼenoʼ) köyünde konuşulur.
  • Salcha şivesi (İng. Salcha River dialect). Salcha (Sol Chaget) yöresinde konuşulur

Bazı dilciler, son konuşanı 1993'te ölen Salcha-Goodpaster (Salcha-Goodpaster dialect) şivesini oldukça farklı olmasından dolayı, Orta Tananaca (İng. Middle Tanana) adı altında Tanana dillerinin dördüncüsü olarak kabul etmektedir.[2]

Örnekler
  • dena adam
  • trʼaxa kadın
  • setseya dedem
  • setsu ninem
  • kwska şef, reis
  • xwtʼana klan
  • ddheł dağ
  • tu su
  • sresr kara ayı
  • bedzeyh rengeyiği
  • łiga köpek
  • beligaʼ (onun) köpeği
  • kʼwyʼ söğüt
  • katreth mokasin
  • trʼiyh kano
  • yoyekoyh aurora (kuzey ışıkları)

Ayrıca bakınız

Dip notlar
  1. "Alaska Native Language Center : Alaska Native Languages / Population and Speaker Statistics". 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012.
  2. Holton, Gary. 2010. Behind the Map: The reification of indigenous language boundaries in Alaska. Working Papers in Athabaskan Languages, ed. by S. Tuttle & J. Spence, 75-87. (Alaska Native Language Center Working Papers 8). Fairbanks: Alaska Native Language Fairbanks.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.