Çatalköy

1974'teki Kıbrıs Harekâtı'ndan önce, köy büyük çoğunluğunu Kıbrıslı Rumların oluşturduğu bir köydü; bununla beraber 1958'e dek Kıbrıslı Türklerin yaşadığı bir mahalle de bulunmaktaydı. 1831'de Osmanlı döneminde düzenlenen nüfus sayımına göre köy nüfusunun %26'si Müslümanlardan oluşmaktaydı. Bu oran Britanya idaresinde düşüş gösterdi; 1931'de %6'ya kadar düşmüştü. 1891'de 444 olan köy nüfusunun 367'si Rum, 77'si Türk'tü. 1946'da köy nüfusu 1.108'e çıktı; bunun 1.047'sini Rumlar oluştururken Türk sayısı 61'e düştü.[2]

1958'e dek köydeki Türk mahallesi varlığını devam ettirebilmiş olsa da, 60-70 kişilik nüfusa sahip köyün Türkleri bu yıl gerçekleşen toplumlararası çatışmalar sonucu kaçarak Lefkoşa'ya sığındı. 1964'e dek dokuz kişi köye dönmüş olsa da, Kanlı Noel olayları sonrası tekrar kaçtılar. 1974'ten sonra bu sakinlerin bir kısmı köye döndü, diğerleriyse Lefkoşa'da kaldı.[2]

Temmuz ve Ağustos 1974'te, köyün Rum nüfusunun çoğunluğu Kıbrıs Harekâtı sırasında ilerleyen Türk ordusundan kaçtı ve Kıbrıs'ın güneyine sığındı. 160 kadar Rum ise köyde kaldı; bu kişiler 1976'nın eylül ayında güneye gönderildi. Toplamda 1.260 Kıbrıslı Rum Çatalköy'den göçmen oldu.[2]

1974 sonrası köye güneyden göçmen olmuş Kıbrıslı Türkler yerleştirildi. Ağırlıklı olarak Limasol kazasındaki Evdim köyünün sakinleri Çatalköy'e gönderildi. 2000'li yıllarda Avrupalıların ve başka bölgelerde yaşayan Kıbrıslı Türklerin köyden tatil evleri almasıyla birlikte, nüfusta artış yaşandı ve Çatalköy bir kasaba niteliği kazandı.[2]