Alacahöyük

Alacahöyük, Çorum iline bağlı Alaca ilçesinin 15 km kuzeybatısındaki Hüyük köyündeki bir höyüktür. Bu höyükte dört ayrı kültür evresinden kalma 15 yerleşim ya da yapı katı saptanmıştır.

Alacahöyük
Eski Hitit dönemine ait Alacahöyük'teki sfenksli kapı
Konum Alaca, Çorum, Türkiye
Koordinatlar 40°14′04″K 34°41′44″D
Tür Höyük

Tarihçe

Alacahöyük arkeolojik araştırmalarda İlk bulgular M.Ö 3500'lü yıllara götürse de bazı bulgular, tarihi 1500 yıl daha geri götürerek M.Ö. 5000'li yıllara kadar dayandığını gösteriyor.Orta Anadolu’da MÖ yaklaşık 1750 yıllarına kadar süren Hatti Dönemi, Hititlerin Anadolu’ya gelip bir krallık kurmalarıyla son bulmuştur.Ancak, Hatti kültürünün izleri Hitit Uygarlığı içinde de devam etmiştir.

Hitit İmparatorluk Çağında Alaca Höyük, mabet-sarayı, temiz ve atık su kanalları, biri kabartmalı anıtsal iki kapısı ve girişinde bulunan şehir suru ile önemli bir kült merkezi olduğu gözükmekte.

Alacahöyük'te Hitit dönemine ait sfenksli kapı girişi.

Arkeolojik kazılar
MÖ 14. yüzyılın ilk yarısında Alacahöyük'ün Orta Doğu'daki siyasî konumunu gösteren ve Amarna mektuplarını esas alarak hazırlanmış olan harita.

Alacahöyük'ün esas adı İmat Höyük'tür. Çevreye en yakın bilinen yerleşim birimi Alaca ilçesi olduğu için Alaca adıyla anılır. Atatürk buraya kendi cebinden verdiği 500 Lirayla ilk kazıları başlatmış ve girişiminin sonucu dünyada yankı bulmuştur.

Alacahöyük’teki ilk kazılar, Osmanlı arkeolog Theodor Makridi tarafından 1907'de yapıldı. Buradaki kazılar 1935'ten sonra Dr. Hamit Zübeyir Koşay ve Remzi Oğuz Arık'ın başkanlığında yürütüldü. Bu kazılarda Bakır Taş Çağı'ndan Osmanlı dönemine kadar gelen uzanan dönemlere ait buluntular ele geçti.

İlk Evre

İlk Evre verilerin M.Ö. 5000-M.Ö 3500'li yıllara kadar olabileceğini gösterirken,Alacahöyük’ün birinci kültür evresi olarak adlandırılan üst katlarında, Friglerden başlayarak Roma, Bizans, Anadolu çanak çömlek, özellikle içi boyalı toprak kaplar ve ayaklı meyvelikler göstermektedir. Bu katlarda ortaya çıkarılan silah ve kullanım eşyalarının çoğu taştandır.

İkinci Evre

İkinci Evre verileri M.Ö 2500 - M.Ö 2100 kral ve prens mezarlarına rastlanmıştır. Mezarlarda göze çarpan bulgular; gümüşten yapılan ölü armağanları, altın ve gümüşten yapılan değerli eşyalar. Özellikle mezarın çevresinde bulunan yabani hayvanların kafatasları ve boynuzları görülüyor. Erkeklerde daha çok takı bulunurken kadın mezarlarında o döneme ait silahlara rastlanmıştır.[1]

Alacahöyük’te ele geçen buluntular, Ankara'daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi ile 1941'de ziyarete açılan Alacahöyük Müzesi'nde sergilenmektedir. Alacahöyük ve Boğazköy'ü kapsayan alan 1988'de Boğazköy-Alacahöyük Millî Parkı adıyla millî park ilan edilmiştir.

Tarihî barajlar
Ana madde: Gölpınar Hitit barajı

Çorum ilinin 45 kilometre güneyindeki Alaca höyük antik kentinde Tanrıça Hepat'a ithaf edilen baraj, MÖ 1240'lara tarihlendiriliyor. Tarım arazilerini sulamak ve içme suyu sağlamak amacıyla kullanılan eser, yaklaşık 150 metre uzunluğunda bir bente sahiptir. Gölpınar Hitit barajı'nın, III. Hattuşili veya IV. Tuthaliya tarafından yaptırıldığı tahmin edilmekte olup, IV. Tuthaliya'nın Anadolu'da yaşanan büyük kuraklığın ardından birçok baraj yaptırdığı biliniyor. Derinliği farklı noktalarda beş metreye kadar ulaşan baraj, aynı döneme tarihlenen diğer örneklerinden farklı olarak yeraltı suyuyla besleniyor ve su kaynağı kendi havzasının içinde bulunuyor. Barajın açığa çıkarılan kısmında iki kanal, bir havuz ve üç heykel kaidesi bulunmuştur. Yaklaşık üçte ikisi dolan barajda bugün 2 milyon 500 bin metreküp su tutulmuş durumdadır.

Galeri
  • Alacahöyük'teki mezarlardan birçok güneş diski çıkarılmıştır. Bu disk, erken dönem Tunç Çağı'ndan.
  • Alacahöyük Müzesi. Eski Tunç Çağı (MÖ 3000-2000) eşyaları.
  • Alacahöyük arkeolojik kazı sitesi.
  • Alacahöyük'te bulunan kadın figürü şeklinde modellenmiş çanak.
  • Kazılarda bulunan Tunç Çağına ait bronz kama.

Kaynakça
  1. "Alacahöyük". Araştırma yazı:Tekin Gün. Mootol-Kültür Sanat,19 Nisan 2013. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Dış bağlantılar

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.