Yomra elması
Yomra elması, Trabzon'un Yomra ilçesine özgü, genellikle çekirdeksiz olan bir elma türüdür.[1] Bulunduğu ilçeye adını veren Yomra elması, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve 2021 yılında coğrafi işaret belgesi almıştır.[2][3][4]
Özellikleri
Normalde yeşil renkli olan Yomra elmasının rengi güneşe maruz kalırsa bordo-kırmızıya döner. Yomra elması 54 örnekle yapılan araştırmaya göre ortalama 91,77 gram ağırlığında, 63,07 milimetre genişliğinde ve 52,25 milimetre uzunluğundadır. Partenokarpi üremenin yaygın olarak görüldüğü türde ortalama tohum sayısı 0,39 olarak belirlenmiştir. Aynı araştırmada ortalama meyve eti sertliği ve SÇKM değeri sırasıyla 8,25 kg/cm2 ve 13,65 brix olarak tespit edilmiştir.[5] 2010'da Yomra elmasının dayanıklılığının tespiti için yapılan araştırmada, Yomra elması 1 °C sıcaklığındaki soğuk hava deposunda 4 ay muhafaza edilmiştir. Araştırmanın sonunda Yomra elmasının ağırlık kaybı, SÇKM ve sertlik değerleri sırasıyla %1,90, %12,75, 32,52 N olarak bulunmuştur. Bu oranlar standart Granny Smith elmasında ise sırasıyla %2,29, %11,25 ve 50,72 N'dir.[6]
Kaynakça
- Hatıralarda Trabzon'un yakın tarihi (1860-1950). ABP Yayınevi. 2004. s. 173. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021.
- Trabzon il yıllığı, 1967. Ajans-Türk Matbaacılık. 1968. s. 43. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021.
- "Yomra elması tescillendi". haberturk.com. 8 Ocak 2021. 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021.
- "Trabzon'un "Yomra elması" coğrafi işaret tescil belgesi aldı". trthaber.com. 8 Ocak 2021. 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021.
- Ali İslam, Zeki Bostane, Erdal Yılmaz (12 Temmuz 2019). "Trabzon İli Yomra İlçesinde Yetişen Yomra Elmasının Pomolojik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma". ijans.org. 21 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021.
- Onur Saraçoğlu, Özgün Kalkışım, Çetin Çekiç, Mustafa Özgen (18 Kasım 2011). "'Yomra' ve 'Granny Smith' Elma Çeşitlerinin Modifiye Atmosfer Koşullarında Muhafaza Edilebilirliğinin Karşılaştırılması" (PDF). researchgate.net. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021.