Telli Hümaşah Sultan

Telli Haseki Hümaşah Sultan, (Osmanlı Türkçesi: ھما شاہ سلطان‎ ö. 1672'den sonra Osmanlı Devleti);[1], Osmanlı İmparatorluğu'nun 18. padişahı ve 97. İslam Halifesi I. İbrahim'in son Hasekisi, tek nikâhlı karısı, Şehzade Orhan annesi ve devlet yönetiminde sözü geçmiş bir haseki sultan'dır.

Telli Hümaşah Sultan
ھما شاہ سلطان
Haseki Sultan
Hüküm süresi Aralık 1647 – 12 Ağustos 1648
Kadınlar saltanatı
Hüküm süresi Aralık 1647 - 7 Ağustos 1648
Önce gelen Kösem Sultan
Sonra gelen Kösem Sultan
Eş(leri) I. İbrahim
Çocukları Şehzade Orhan
Tam ismi
Devletlu İsmetlu Hüma Şah Haseki Sultan Aliyyetü'ş-Şân
Hanedan Osmanlı Hanedanı
Ölüm muhtemelen 1672'dan sonra
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Dini İslam
Meslek Haseki Sultan

Kimliği

Hümaşah Sultan, I. İbrahim'in Aralık 1647'de İstanbul'da evlendiği "Telli Haseki" olarak da bilinen son eşidir.[1] I. İbrahim'in döneminde çok büyük güce sahip olmuştur. Nikâh töreni pek parlak oldu. Hümaşah’ın vekili Kızlar Ağası, Padişahın vekili de Sadrazam idi. Mihir olarak Mısır hazinesi verildi. Gelin alayı ise çok debdebeli ve tantanalı oldu. Protokola dahil olan bütün divan üyeleri, yüksek devet memurları ve İstanbul’un bilginleri merasim sırasına göre dizilip Davutpaşa bahçesine gittiler. Telli duvaklı gelini oradan alıp Topkapı yaınındaki Valide Sultan bahçesine getirdiler(1647). Bu tarihten sonra Hümaşah, teller ve duvaklar içinde getirildiğinden Telli Haseki diye anıldı.[2]

Valide Sultan olan Kösem Sultan ve padişahın kızkardeşlerinin Edirne'ye sürgün olmalarına sebep olan bu Telli Haseki'dir yâni Hüma­şah sultandır. Voyvoda kızının anlattığı masala bakarak, dâiresini samur kürkle döşendiği söylenen hanımsultanda Hümaşah Hasekidir. Padişahın bu hanımından Orhan adı verilen oğlu doğduğunda, padişah boğulmak suretiyle öldürüleli altı ay olmuştu. Telli Haseki'de eski saraya gönderilenler arasındadır. Ancak 1672'ye kadar sağ olduğuna dâir bir hazine makbuzu işaret etmektedir. Daha sonraki hâli hak­kında bilgi yoktur ve ölüm târihi ile makberesi bilinmemektedir.

Çocukları

Şehzade Orhan

Bibliyografya

  • Bahadıroğlu, Yavuz, Resimli Osmanlı Tarihi, Nesil Yayınları, 15inci baskısı, 2009, ISBN 978-975-269-299-2.
  • Peirce, Leslie P., The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire, Oxford University Press, 1993, ISBN 0-19-508677-5.
  • Sertelli , İskender Fahrettin, Telli Haseki Hümaşah Sultan (Osmanlıyı Çökerten Kadın), 2011, ISBN 9786055675196

Kaynakça

  1. "The Imperial House of Osman - 6". 2 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2006.
  2. Hümaşah Telli Sultan, Hümaşah Telli Sultan. "ŞİİRBAZ SULTANLAR(5)-SULTAN İBRAHİM(Deli)". http://www.gulceedebiyat.net. 20 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015. |website= dış bağlantı (yardım)
Önce gelen:
Turhan Sultan
Haseki Sultan
Aralık 1647 – 8 Ağustos 1648
Sonra gelen:
Emetullah Rabia Gülnuş Sultan
Önce gelen:
Kösem Sultan
Kadınlar saltanatı
Aralık 1647 – 8 Ağustos 1648
Sonra gelen:
Turhan Hatice Sultan
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.