Saraybosna Ulusal Tiyatrosu

Saraybosna Ulusal Tiyatrosu (Boşnakça ve Sırpça: Narodno pozorište Sarajevo, Народно позориште Сарајево, Hırvatça: Narodno kazalište Sarajevo) Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna'da 1921'de hizmete girmiş bir tiyatro topluluğu ve gerek bu topluluğun, gerekse bünyesindeki opera, bale topluluklarının performanslarını sergiledikleri; Saraybosna Filarmoni Orkestrası'nın konserlerini gerçekleştirdiği tarihî yapının adıdır.

Saraybosna Ulusal Tiyatrosu
Narodno pozorište Sarajevo
Genel bilgiler
Adres	Obala Kulina Bana 9, 71000
Şehir	Saraybosna
Ülke	Bosna-Hersek
Koordinatlar	43°51′25.37″K 18°25′14.55″D
Açılış	2 Ocak 1899 (Sosyal tesis olarak) Ekim 1921 (Tiyatro olarak)
Tasarım ve inşaat
Mimar	Karel Pařík
Resmî site
nps.ba

17 Kasım 1919'da ülkenin ilk profesyonel tiyatro topluluğu olarak kurulan Saraybosna Ulusal Tiyatrosu,[1][2] Avusturya-Macaristan döneminde Obala Kulina Bana caddesi üzerinde çok amaçlı bir sosyal tesis olarak inşa edilmiş yapının tiyatro binasına dönüştürülmesinden sonra Ekim 1921'de ilk performansını sergilemişti. Açılış törenini ileride Milli Eğitim Bakanlığı Sanat Bölümü Müdürlüğü de yapacak olan oyun yazarıBranislav Nušić yönetmiştir.[3]

Başlangıçta sadece tiyatro sanatını içeren kurumun bünyesine 1946'dan itibaren müzik ve dolayısıyla opera ve bale de katıldı.[4] Saraybosna Ulusal Tiyatrosu Balesi ve Saraybonsa Ulusal Tiyatrosu Operası, halen Bosna Hersek'teki tek opera ve bale topluluğudur.[4]

Şehir merkezinde, Obala Kulina Bana ve Kulović Caddelerinin kesiştiği köşede bulunan Saraybosna Ulusal Tiyatrosu binası, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu döneminde inşa edilmiştir. Yapı, Saraybosna'da 160'tan fazla binayı tasarlayan mimar Karel Pařík tarafından tasarlanıp[5] 1897-1898 yıllarında inşa edilmiş ve 2 Ocak 1899 tarihinde hizmete girmişti.[1][2] O dönemde "Sosyal Merkez" olarak da bilinen bina, Saraybosna'da sosyal ve kültürel hayatın önemli bir mekanı idi.[6] Neo-rönesans tarzdaki beş girişli gösterişli ön cephesi ve zengin iç dekorasyonu ile dönemin zenginliğini yansıtan bu bina, kimi uzmanlara göre on yıl önce inşa edilmiş olan Prag Ulusal Tiyatrosu'nu, kimilerine göre ise Karl Pařik'in ustası Theophil von Hansen'ın eseri olan Viyana Borsa Binası'nı model almıştır.[6]

1921'de tiyatroya dönüştürülen binada ilk defa Haziran 1922'de Hırvat besteci Vatroslav Lisinski'nin Porin adlı operası Osijek Operası tarafından sahnelendi. Halen Saraybosna Filarmoni Orkestrası, Tiyatrosu, Operası ve Balesi'ne ev sahipliği yapan bina 2007'de ulusal anıt olarak belirlenmiştir.[6]

Mekan, yaz aylarında gerçekleşen Saraybosna Film Festivali'ne de ev sahipliği yapmaktadır.