Samtavisi Katedrali

Samtavisi (Gürcüce: სამთავისი) Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli ve ülkenin başkenti Tiflis'e 45 km uzaklıkta olan bir 11. yüzyıl Gürcü Ortodoks manastırıdır. Katedral, günümüzde Samtavisi Piskoposluğu ve Gori Gürcü Ortodoks Kilisesinin merkezlerinden biridir.

Samtavisi Katedrali. 25 Kasım 2010. Fotoğraf George Mel tarafından çekilmiş.

Katedral, Lehura Nehri'nin sol kıyısında, Kaspi kasabasının yaklaşık 11 km uzağında bulunuyor. Bir Gürcü söylentisine göre, bu yerdeki ilk manastır, Asurlu misyoner İsidore tarafından 572'de kuruldu ve 10. yüzyılda yeniden inşa edildi, ancak bu binaların hiçbiri ayakta kalmadı. Kalıntıları bulunmuş en eski yapı on birinci yüzyıldan kalmadır; ana yapının 1030'da inşa edildiği günümüzde kaybolmuş bir yazıtla ortaya çıkmıştır. Katedral, yerel bir piskopos ve yakınlardaki Ashuriani kilisesini de yapan yetenekli mimar Hilarion tarafından yaptırılmıştır. Bir dizi depremde ağır hasar gören katedral, 15 ve 19. yüzyıllarda kısmen yeniden inşa edildi. Ustalıkla dekore edilmiş doğu cephesi ayakta kalan tek orijinal yapıdır.

Samtavisi Katedrali, dikdörtgen, 4 katlı, haçlı bir kubbe kilisedir. Yunan haçı planının Gürcü yorumunu gösterir. Bu form, Orta Çağ Gürcistan'ının Altın Çağında yapılmış birçok kiliseye örnek teşkil etmiştir. Dış cephe, dekoratif körkemer dizisinin liberal kullanımıyla ayırt edilir. Apsisler çıkıntı yapmaz, fakat iç konumları duvardaki derin girintilerle işaretlenmiştir. Daha önceki Gürcü kiliselerinin aksine, kubbenin tamburu daha uzun bir standart çatıyla örtülmüştür. Sanatsal olarak, kilisenin en yuvarlak kısmı, iki nişin egemen olduğu ve renklendirilmiş kalın süslü çapraz motifle süslenen beş kemerli doğu cephesidir.

Samtavisi kompleksi, ana kilisenin dışında ağır hasar görmüş iki katlı piskopos ikametgahı, küçük bir kilise (5.8 х 3.2 metre) ve 3-5 metre yüksekliğindeki çitin üzerine yerleştirilmiş, taş ve tuğladan yapılma üç katlı bir çan kulesi (5.7 х 7.3m) içermektedir. Bütün bu yapılar 17 ve 18. yüzyıllardan kalmadır.