Süper güç
Süpergüç, uluslararası sistem içerisinde ilk sırada bulunan, dünya çapında olaylara etki edebilen ve güç kullanabilen devlettir. Uluslararası sistem içerisinde büyük güç statüsünden daha yukarıdadır. Soğuk Savaş süresince ABD ve SSCB için kullanılan terim, II. Dünya Savaşı sonrasında kısa bir süre için de olsa Birleşik Krallık için de kullanılmıştır. Tarihsel süreç incelendiğinde ise: Han Hanedanı, Roma İmparatorluğu, Tang İmparatorluğu, Song Hanedanı, Yuan Hanedanı-Moğol İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu,Avrupa Hun İmparatorluğu,Asya Hun İmparatorluğu ve İspanyol İmparatorluğu'nun da altın çağlarında dönemlerinin süper güçleri olarak dünya siyasetinde bulundukları kabul edilir.
Günümüzde, çoğu akademisyen ve gazeteci tarafından belirtildiği üzere sadece Amerika Birleşik Devletleri'nin süper güç olmak için gereken nitelikleri taşıdığı kabul edilmektedir. Fakat diğer bir yandan da Çin yükselen süper güç olarak nitelendirilmekte ve diğer devletler arasında bu güce ulaşabilme potansiyeli en yüksek olan devlet olduğuna geniş kabul görmektedir. Avrupa Birliği'nin ekonomik gücü ABD ile yarışabilecek düzeyde olsa da politik birliğini sağlayamamış olması ve düzenli tek bir ordusunun bulunmaması sebebiyle bir süper güç olarak dünya politikasında yerini alması için genişleme ve bütünleşme yolunda ciddi adımlar atması, ekonomik birliğin yanında siyasi ve askeri birliğini de sağlaması gerektiği görülmektedir.
Bir diğer yandan bazı akademisyenlere göre günümüz dünyasının içinde bulunduğu uluslararası bağımlılık, iç içe geçmiş ekonomik sistem ve küreselleşme sebebiyle süper güç kavramı günümüzde geçerliliğini yitirmiştir.
Kaynakça
- Belt, Don (2004). "Europe's Big Gamble". National Geographic. ss. 54-65.
- Zbigniew Brzezinski (1997). The Grand Chessboard: American Primacy and Its Geostrategic Imperatives. New York: Basic Books. ISBN 0-465-02726-1.
- The Super-powers: the United States, Britain, and the Soviet union—their responsibility for peace. Harcourt, Brace a. Co. 1944. " yazar William Thornton Rickert Fox" yazısı görmezden gelindi (yardım)
- Kamen, Henry (2003). Spain's Road To Empire: The Making Of A World Power, 1492-1763. Penguin. ss. 640p.
- Paul Kennedy (1988). The Rise and Fall of the Great Powers. ISBN 0-679-72019-7.
- John McCormick, John (2007). The European Superpower. Palgrave Macmillan.
- Emmanuel Todd (200X). After the Empire — The Breakdown of the American Order.
- Rosefielde, Steven (2005). Russia in the 21st Century: The Prodigal Superpower (PDF). Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 0521836786. 29 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2007.
- Erik Ringmar, "The Recognition Game: Soviet Russia Against the West," Cooperation & Conflict, 37:2, 2002. pp. 115–36. -- an explanation of the relations between the superpowers in the 20th century based on the notion of recognition.