Süksesyon
Süksesyon, belli bir zaman diliminde ekolojik topluluğun tür yapısındaki değişim sürecidir. Süksesyon, on yıl (ö. orman yangını sonrası) veya bir türün tükenmesine bağlı olarak milyonlarca yıl sürebilir. Süksesyon başlangıç noktasına bağlı olarak “Primer süksesyon” veya “Sekonder süksesyon” olarak adlandırılır. Primer süksesyon, bölgede daha önce bulunmamış
Süksesyonun evreleri
- Göçetme
- Yerleşme (hayat bulma)
- Kümeleşme (istila)
- Rekabet
- Tepkime (tepki)
- Kararlılık
Süksesyonun türleri
Primer süksesyon
Ekolojik topluluk tarafından daha önce işgal edilmemiş bölgenin kolonizasyona bağlı olarak art arda gelen dinamiklere primer süksesyon adı verilir. Örnek olarak yeni açığa çıkmış kaya veya kum yüzeyler, lav akıntıları ve yeni açığa çıkmış buzul fayanslar verilebilir. Aşağıda primer süksesyon örnekleri bulunmaktadır.
Karasal (kurak) bitki gelişimi (primer süksesyon)
- Kabuksu liken safhası
- Yapraksı liken safhası
- Yosun safhası
- Otsu safha
- Klimaks vejetasyon safhası (klimaks mera safhası)
Su içi (sulu) bitki gelişimi (primer süksesyon)
- Su içi safhası
- Yüzme safhası
- Bataklık safhası
- Çayır safhası
- Klimaks safha (klimaks ağaç safhası)
Sekonder süksesyon
Bölgedeki topluluğun yok olmasıyla art arda gelen dinamiklere sekonder süksesyon adı verilir. Aşağıda bir sekonder süksesyon örneği bulunmaktadır:
- Durağan bir yaprak döken orman topluluğu mevcut
- Yangın ormana zarar verir
- Yangın toprak dışındaki bitkileri yok eder
- Otlar ve diğer otsu bitkiler ağaçlardan önce büyür
- Küçük çalılar ve ağaçlar bölgeyi kolonileştirmeye başlar
- Hızlı büyüyen yaprak dökmeyen ağaçlar dolulukta, gölgeye duyarlı ağaçlar ise arazide gelişir.
- Kısa ömürlü ve gölgeye toleranssız yaprak dökmeyen ağaçlar, yaprak döken daha uzun ağaçların boylarının uzamasıyla ölür. Ekosistem başladığı yere geri döner.