Necm-i Şevket

Osmanlı filosu, 1875'in ortalarında başlayan Hersek İsyanı ve Temmuz 1876'da Sırbistan'ın Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etmesinin ardından Eylül 1876'da Rusya ile olası bir çatışma için hazırlıklara başladı. 93 Harbi, 24 Nisan 1877'de Rusya'nın savaş ilanı ile başladı.[6] Necm-i Şevket, savaşı Osmanlı filosunun büyük bir bölümü ile birlikte Karadeniz filosunda geçirdi.[7] Hobart Paşa'nın komutasındaki Osmanlı filosu, Rus Karadeniz filosundan çok daha üstündü; Rusların Karadeniz'deki zırhlı kuvveti sadece çok düşük hızları ve kontrollerinin zorluğu ile savaş alanında başarısızlıkları ortaya çıkan dairesel zırhlılar Vitse-admiral Popov ve Novgorod'dan ibaretti.[8] Filonun varlığı Rusları iki kolordularını kıyı savunması için yedekte tutmaya zorladı ancak Osmanlı genelkurmayı özellikle Rusya'nın Balkanlar'daki ilerlemesini engellemek için deniz üstünlüğünü daha anlamlı bir şekilde kullanamadı.[9] Hobart Paşa, filoyu Doğu Karadeniz'e götürdü ve burada Kafkasya'daki Ruslarla savaşan Osmanlı güçlerini desteklemek için daha agresif bir şekilde kullandı. Filo, Poti'yi bombardımana tuttu ve Batum savunmasında destek verdi.[10]

4 Mayıs 1877 tarihinde Avnillah, Muin-i Zafer, Necm-i Şevket, Feth-i Bülend, Mukaddeme-i Hayr ve İclaliye'den oluşan Osmanlı filosu Karadeniz limanı Sohum etrafındaki Rus mevzilerini bombaladı ve piyade çıkartması ile Ruslara karşı yerel halkın silahlandırılarak bir ayaklanma başlatması amacına yardımcı oldu. Osmanlılar iki gün sonra Sohum'u ele geçirdi. Savaş sırasında, Rus torpido botları Batum'da bulunan gemilere birkaç saldırı düzenledi ancak Necm-i Şevket, bu saldırılarda hasar görmedi.[11][12] Filo, savaşın sonuna kadar sürekli Rus saldırılarına karşı Batum'daki Osmanlı garnizonunu desteklemeye devam etti.[13]

1878'deki savaşın bitiminden sonra, Necm-i Şevket İstanbul'da Haliç'e çekildi ve uzun süre burada atıl kaldı.[2] Filonun Haliç'e hapsedilmesinin nedeni kısmen kronik düşük bütçeler, kısmen de V. Murad'a yapılan ve donanmanın üst düzey subaylarının da yer aldığı bir darbe sayesinde tahta çıkan Sultan II. Abdülhamit'in donanmaya güvenmemesiydi.[3] 1890'da gemi yeniden donatılmak üzere Tersane-i Amire'ye götürüldü ve yeni kazanları kuruldu. Gemiye ayrıca iki 87 mm Krupp top, iki 63,5 mm Krupp top, iki 37 mm Hotchkiss revolver top ve bir 25,4 mm Nordenfelt topundan oluşan yeni bir hafif batarya takıldı. Gemi 12 Şubat 1892'de yeniden hizmete girdi.

Şubat 1897'de Osmanlı-Yunan Savaşı'nın başlangıcında Necm-i Şevket II. Tümen'e atandı.[5] Savaşın başlangıcında Osmanlılar filoyu teftiş ettiklerinde neredeyse tüm gemilerin, üç modern Hydra sınıfı zırhlıya sahip olan Yunan donanmasına karşı savaşmaya hiçbir şekilde uygun olmadığını keşfettiler. Gemilerin çoğu çürümüş gövdelere sahipti ve mürettebatları iyi eğitilmemişti. Kullanılabilir durumda olan zırhlı gemiler Necm-i Şevket ve Mesudiye'den ibaretti. Nisan ve mayıs ayında gemi, Batı Anadolu'ya gelen piyadelerin Gelibolu'ya taşıyan taşıma gemilerine eşlik etti ve bu esnada topçu atış tatbikatları yaptı. 15 Mayıs'ta Necm-i Şevket ile zırhlılar Mesudiye, Osmaniye, Aziziye, Hamidiye ve diğer birkaç gemi ile birlikte, mürettebatın topçuluk becerisi başta olmak üzere eğitim seviyesindeki ciddi eksikliklerin ortaya çıktığı önemli bir silahlı eğitim tatbikatı gerçekleştirdi. Eylül 1897'de savaş sona erdi ve Osmanlı filosu İstanbul'a döndü.[14]

Osmanlı filosunun durumu, hükûmet için bir utanç kaynağı olmuştu ve nihayet Sultan II. Abdülhamid'i, zırhlıların yabancı tersanelerde modernize edilmesini içeren bir donanma modernizasyon programına izin vermeye zorladı. Krupp, Schichau-Werke ve AG Vulcan dahil olmak üzere Alman firmaları gemileri yeniden inşa edeceklerdi; ancak gemileri inceledikten sonra, gemileri modernleştirmenin pratik olmaması ve Osmanlı hükûmetinin iş için ödeme yapamaması nedeniyle geri çekildiler. 1900 yılına gelindiğinde sözleşmeler nihayet verildi ancak Necm-i Şevket modernizasyon programına dahil edilmedi.[15] Bunun yerine gemi, 1899'dan 1909'a kadar Selanik merkezli sabit bir gemi olarak kullanıldı ve daha sonra İstanbul'da bir kışla gemisine dönüştürüldü.[2]

30 Ekim 1912'de Birinci Balkan Savaşı sırasında Necm-i Şevket, Bulgaristan'ın Çatalca'daki Osmanlı savunma hatlarına karşı ilerlemesini durdurmak için yeniden hizmete alındı.[16] İclaliye ile beraber çekilerek atış pozisyonlarına götürüldü ve burada sadece birkaç gün kaldı.[17] Ön dretnot savaş gemileri Barbaros Hayreddin ve Turgut Reis ile modernize edilmiş Mesudiye ve Asar-ı Tevfik'in de katıldığı iki gemi, 15-20 Kasım arasında kaldıkları Büyükçekmece'de Bulgar güçleriyle çok az temas kurdu.[16] Gemi savaştan sonra kışla gemisi görevine devam etti ve 1929'da hizmet dışı bırakıldı, daha sonra söküldü.[2]