Necati Artan

Necati Artan (d. 1928 - 4 Mart 2015) Türkiye’nin ilk jet pilotlarından olan Necati Artan, aynı zamanda Türk Hava Kuvvetleri’nin halk arasında ’Uçan Kuğular’ olarak bilinen ikinci akrobasi takımı Milli Akrotim’in kurucusudur.Artan aynı zamanda "Yarasalar" Akrotimde'de liderlik yapmıştır.[1]

1963-1965 yılları arasında filonun da komutanı Binbaşı Necati Artan'dır.1957 Milli Akrotiminde üsteğmen rütbesinde kanat uçucusu olarak başlayan akrotim tecrübesini 1960-1962 arasında yüzbaşı rütbesinde iken lider konumunda devam ettiren Necati Artan,Yarasalarda da yer alır.[1]

Artan’ın liderliginde Yarasalar Akrotim F-86 E Sabre uçakları ile o dönemde İstanbul Dolmabahçe semalarında 9 uçakla yaptıkları gösteri büyük ilgi çekmiştir.[1][2]

Hava Kuvvetleri Komutanlığında efsane pilotları arasında sayılan Necati Artan 31 Ekim 1965 Dolmabahçe gösterisi öncesinde diğer pilotlara ise manşetlere taşınacak meşhur sözünü söyler:[1]

"Başka soracak bir şey yok herhalde. İlk olarak İstanbul üzerinde dokuz uçakla bir gösteri yapıyoruz. Çoğumuz da İstanbul'u iyi bilmiyor. Belki heyecanlısınız. Ancak başaramağımız iş değil. Unutmayın, uçağın motoru stop ederse, düşerken denizi seçin, uçağı boğazın serin sularına bırakın. Halka zarar gelmesin."[1]

Heyecan veren gösteride muhteşem manevralar yapmışlar ve sonra da masmavi gökyüzüne uçaklarının egzozlarıyla büyük bir Atatürk profili çizmişlerdi. Bu gösterinin haber ve fotoğrafları yerli ve yabancı yayın organlarında uzun süre yer almıştı.[3]

Tehlikeli bir o kadar da zor olan bu dokuz uçaklı formasyonu ise Artan', "''Biz Türk Hava Kuvvetlerinin en kıymetli pilotları değiliz. Böyle zannetmeyin... Sadece bize görev verildi. Türk milletine, Türk ordusuna layık olmak için gayret gösterdik, o kadar" sözleriyle tevazu göstererek basına anlatır.[1]

1965 yılında Necati Artan'ın lider olmasıyla Yarasalar'ın çalışmaları hızlanır ve zaman içerisinde dokuzlu kolda yaptıkları gösteriler ile haklı bir şöhret kazanırlar.29 Temmuz

1965 günü Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanları önünde yapılan başarılı bir gösterinin ardından dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay tarafından Üs Komutanı takdir edilir.[1]

Necati Artan'ın Filo Komutanlığı yaptığı bir diğer birlik 1968-1969 yılları arasında Mürted'de bulunan 191.filo Komutanlığıdır.(Filonun adı daha sonra 142.Filo olarak değiştirilmiş.2016 yılında ise Eskişehir 1.Ana Jet Üs Komutanlığı'na konuşlandırılmıştır.)Filo Komutanlığı esnasında envantere giren radarlı ilk uçağımız F-102A'nın devir teslim töreninde(15 Ekim 1968 ) bu uçak ile tek kişilik akrobasi gösterisi yapmıştır.[1][4]

Sonraki yıllarda yurt dışındaki yarışmalarda takım kaptanı Necati Artan ve yönetimindeki pilotlar büyük başarılar sergilemiş, şampiyonluklar kazanmışlardı...

Artan, 191. Filo Komutanlığı yaptıktan sonra emekli olmuştur. 1950 yılında pilotluğa başlayan, Türk Havacılık Tarihi’nin efsanelerinden biri olan Necati Artan, 4 Mart 2015 tarihinde hayata gözlerini yumdu.[5][6]