Ludwik Lejzer Zamenhof

Ludwik Lejzer Zamenhof (Yidiş: אליעזר לודוויג זאַמענהאָף; Esperanto: Ludoviko Lazaro Zamenhof, doğum ismiyle Eliezer Levi Zamenhof); 15 Aralık [E.U. 3 Aralık] 185914 Nisan [E.U. 1 Nisan] 1917),[1] Polonya doğumlu Aşkenazi Yahudisi göz doktoru ve dilbilimciydi. Dünyada en yaygın kullanılan ve yapılandırılmış uluslararası yardımcı dil olan Esperanto'nun yaratıcısıdır.[2]

Ludwik Lejzer Zamenhof
1908'de Zamenhof
Doğum Eliezer Levi Zamenhof
15 Aralık [E.U. 3 Aralık] 1859
Białystok, Belostok Oblastı, Rus İmparatorluğu
Ölüm 14 Nisan [E.U. 1 Nisan] 1917
Varşova, Polonya Krallığı
Defin yeri Yahudi Mezarlığı, Varşova
52°14′51″K 20°58′29″D
Milliyet Aşkenazi Yahudisi
Vatandaşlık Polonyalı
Meslek
  • Göz doktoru
  • dilbilimci
  • bilgin
Tanınma nedeni Esperanto'nun yaratıcısı
İmza

Zamenhof, Esperanto dilini ilk olarak 1873'te, okuldayken geliştirmeye başladı. Savaşsız bir dünya fikrinden büyülenerek büyüdü. Yeni yaratacağı dilin yeni uluslararası yardımcı bir dil olabileceğine inanıyordu.[1] Anadili, ailesinin içinde konuştukları Yidiş'ti;[3] Rusça ve Lehçe'yi ise neredeyse anadili gibi konuşuyordu. Zamanla çok iyi İbranice konuşuru oldu; Latince, Almanca, Fransızca, İngilizce, Yunanca, İtalyanca, ve İspanyolca da öğrendi.

Dinî felsefe

Dilbilimle alakalı çalışmalarının yanı sıra Zamenhof, Homaranismo diye adlandırdığı bir dinî felsefe de yayımladı. Bu felsefeye ithafen "Şüphesiz o bütün hayatımın nesnesidir, onun uğruna her şeyimi veririm." demiştir.[4]

Kaynakça

  1. Gabriela Zalewska (2010). "Zamenhof, Ludwik (1859–1917)". The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe. Trans. by Anna Grojec. YIVO Institute for Jewish Research. Erişim tarihi: 19 Aralık 2013.
  2. Zasky, Jason (20 Temmuz 2009), "Discouraging Words", Failure Magazine, But in terms of invented languages, it's the most outlandishly successful invented language ever. It has thousands of speakers—even native speakers—and that's a major accomplishment as compared to the 900 or so other languages that have no speakers. – Arika Okrent
  3. Christer Kiselman (2008). Esperanto: Its Origins and Early History (PDF). Prace Komisji Spraw Europejskich PAU. Tom II, pp. 39–56. Polish Academy of Learning. s. 2. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014. What was his first language? He wrote in a letter in 1901 that his "parental language" (mother tongue) was Russian, but that at the time he was speaking more in Polish (Zamenhof 1929:523). However, all other evidence points to Yiddish as his mother tongue and first language.
  4. Edmond Privat, "The Life of Zamenhof" p 117.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.