Kuzey Doğu İngiltere

Kuzey Doğu İngiltere (İngilizce: North East England), Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesindeki 9 resmi yörel bölge'den biridir. Londra dışında bulunan diğer İngiltere bölgeleri gibi Kuzey Doğu İngiltere'de de seçilmiş bir bölge meclisi ve idaresi bulunmamaktadır.

Kuzey Doğu İngiltere
Bölge

Bölgenin İngiltere'deki konumu
Ülke Birleşik Krallık
BK ülkesi İngiltere
Yüzölçümü
 • Toplam 3.317 mil² (8.592 km²)
Nüfus
 (2011)
 • Toplam 2,597,000
Zaman dilimi UTC±00.00 (BAZD)
 • Yaz (YSU) UTC+01.00 (BAYZD)

Kuzey Doğu İngiltere bölgesi Northumberland, County Durham, Tyne ve Wear törensel kontluğundan ve (Kuzey Yorkshire kontluğunun parçası olan) Teesside'dan oluşur.

Bölgenin (2001 Nüfus Sayımı'na göre) nüfusu 2.515.442 kişi olup İngiltere'nin 9 bölgesinde 9. sıradadır.

Bu bölgede şerefsel "şehir" statüsü bulanan büyük yerleşkeler Durham, Newcastle upon Tyne ve Sunderland'dir; "şehir" statüsü olmayan büyük kentler ise Darlington, Gateshead, Hartlepool, Middlesbrough, Redcar, South Shields ve Stockton-on-Tees'dir. Bölgede Birleşik Krallık coğrafi şehirleşmiş büyük metropoliten bölgelerden olan "Teesside", "Wearside" ve "Tyneside" bulunur. Bunlardan en büyüğü Newcastle upon Tyne merkezli "Tyneside"dir ve nüfus itibarıyla Birleşik Krallık içinde şehirleşmiş büyük metropoliten bölgeler arasında 6. sıradadır.

Coğrafi konular
Lindisfarne adası git sırasında
Durham Katedrali
Middleborugh'da Tees Nehri üzerindeki özel yapımlı taşıma köprüsü

Genellikle "Kuzey Doğu İngiltere" bölgesinin kuzeyi ve batısı engebeli ve az nüfuslu olup doğuşu ve güneyinde ise şehirleşmiş ve sulanabilir tarıma elverişli alanlar bulunmaktadır. En önemli tepeler silsilesi "Cheviot Tepeleri" olup bunların yüksek zirvesi olan "Cheviot" 815 metre rakımlıdır.

Kuzey Doğu bölgesinin şehirleşmiş alanları önemli nehirler ağızlarında bulunan ve Sanayi Devrimi'nde çok önemli bölgesel sanayi merkezleri olan "Tyneside", "Wearside" ve "Teesside" metropolleridir. Ama bunların yanında Kuzey Doğu İngiltere kırları ve doğa güzelliklerinin zenginlikleri ile de tanınmaktadır. Bunlar arasında "Northhümberland Milli Parkı"; bölgenin Kuzey Denizi sahilleri; bölgedeki kuzey Peninne Dağları; kara içinde kırsal vadiler olan "Teesdale" ve "Weardale" sayılabilir. Buolgenin büyük tarihsel önemi bölgede bulunan kalelerden açıkça görülür. Antik Romalı'lardan kalma Hadrian Duvarı, Durham Kalesi, Northhumberland sahilerinde bulunan Alnwick, Bamburgh, Dunstanburgh, Warkworth kaleleri bunlardan en önemlileridir ve bunlardan "Durham Kalesi" ve "Hadrian'ın Duvarı" İngiltere için UNESCO Dünya Mirası listesindedir. Bölgenin İngiltere'nin Hristiyanlık dinine katkısı da önemlidir. İngiltere'ye Hristiyanlığı getiren İrlandalı keşişlerin yerleştiği Lindesfarne Adası bu bölgededir. Durham Katedrali İngiltere için UNESCO Dünya Mirası listesindedir. Sunderland, Monkwearmouth'da bulunan Aziz Petrus Kilisesi (St. Peter's Church) ve Jarrow'daki Aziz Pavlus Kilisesi (St. Paul's Church) birlikte UNESCO Dünya Mirası listesine alınma namzetleridir.

Yerel idare

Northumberland, Tyne ve Wear, Durham County ve kısmen North Yorkshire törensel kontluktan oluşmaktadır. Günümüzde coğrafyacılar bu bölgede 4 ayrı "alt-bölge" bulunduğunu kabul etmektedirler:

Kasım 2004'te yeni doğrudan doğruya seçimle kurulması öngörülen bir "Bölgesel Assemble" hakkında halk oyuna başvurulmuştur. Bu İngiltere'nin diğer Londra dışı bölgelerinde de yöresel assembleler kurulmasının halk oyuna sunulması için bir deneme mahiyetinde idi. Halk oylaması Kuzey Doğu İngiltere bölgesinde 696.519 oy (%78) aleyhte ve 197.310 oy (%22) lehte sonuç vermiştir. Bu halk oylamasında yöresel halkın çok büyük çoğunluğunun aleyhte olması nedeni ile hükûmette olan İşçi Partisi bundan sonra doğuya seçilmiş assemblelerle idare edilen bölgeler planlarını rafa kaldırmıştır.

Resmi yerel bölge olan Kuzey Doğu İngiltere'de şu yerel idare birimleri bulunmaktadır:

Haritatörensel kontulukTek seviyeli yerel idareMetropoliten yerel idare borough/bölgeleri
1. Northumberland
Tyne ve Wear *2. Newcastle upon Tyne, 3. Gateshead, 4. North Tyneside, 5. South Tyneside, 6. Sunderland
Durham7. Durham
8. Darlington
9. Hartlepool
10. Stockton-on-Tees (Tees Nehri kuzeyi)
North Yorkshire
(part only)		10. Stockton-on-Tees (Tees Nehri Güneyi)
11. Redcar ve Cleveland
12. Middlesbrough

Not: * = "metropoliten kontluk"

Ekonomi
Ellington Maden Ocağo - Guneydoğu'da en son yeraltı kömür madeni ocağı olup 2005'te kapanmıştır.

Kuzey Doğu İngiltere bölgesinin cari fiyatlarla gayrisafi toplam katma değer ve önemli sektörlerin gayrisafi katma değerlerinin gelişmesi şu tabloda gösterilir:[1]

YılBölgesel Gayrisafi Katma Değer (mil. £)[2]Tarım (mil. £)[3]Sanayi (£mil.)[4]Hizmetler(mil. £)[5]
Kuzey Doğu İngiltere
199927.4372259.10418.106
200231.1672289.41621.433
200536.20421110.36725.625
200740.91627811.12028.250

Ulaşım
Anayol kenarında "Kuzeyin Meleği" buyuk heykeli
Düzenli İskandinavya seferi yapan giden feribot "Queen of Scandinavia" Newcastle limanında

Ulaşım stratejisi ve politikası

Bir milli Birleşik Krallık ulaşım sistemi planlamasına katkı yapmak üzere Bölgesel Asemble'ler bölgede uzun dönemli ulaşım hakkında bir Bölgesel Ulaşım Stratejisi dokümanı hazırlamak için görevlendirilmişlerdir. Bu bölgesel planlar ülkenin tümü için "Highways Agency (Karayolları Kurumu" ve "Network Rail (Demiryolları Ağı)" tarafından hazırlanmış stratejik planların bölgesel kısımlarıyla koordineli olması gerekmektedir [6]

Bölge içinde ise stratejik planlama ile görevli yerel bölge idareleri kendi stratejilerini, politikalarını ve uygulama planlarını açıklayan yerel planlar hazırlamaları ve bu planların bölge planı ile koordineli olmasını sağlamaları için görevlendirilmişlerdir.

Demiryolu ulaşımı


Üniversiteler
Newcastle Upon Tyne Üniversitesi

Kuzey Doğu İngiltere'de bulunan 5 üniversite hakkında bazı bilgiler şöyle özetlenebilir:

İsim Kurulma tarihi Coğrafi konumu Kayıtlı toplam öğrenci Rektör (Vice Chancellor) Websitesi
Durham Üniversitesi 1832 Durham 15,529[7] Prof. Chris Higgins www.dur.ac.uk22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Newcastle Üniversitesi 1834 - Tip ve Cerahi Okulu
1963 - Durham Universitesi'nde ayrilip bağımsız üniversite olamsi		 Newcastle upon Tyne 19.700[7] Prof. Chris Brink www.ncl.ac.uk
Northumbria Üniversitesi 1894 - Rutherford College of Technology
1969 - Newcastle Politeknik
1992 - "Northumbria Universitesi" adıyla kralice beratıyla üniversite statüsü		 Newcastle upon Tyne 29.850[7] Prof. Andrew Wathey www.northumbria.ac.uk24 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Sunderland Üniversitesi 1901 - Sunderland Technical College
1969 - Sunderland Politeknik
1992 - "Sunderland Universitesi" adıyla kralice beratıyla üniversite statüsü		 Sunderland 20.325[7] Prof. Peter Fidler www.sunderland.ac.uk2 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Teeside Üniversitesi 1929 - Constantine Technical College
1969 - Teeside Politeknik
1992 - "Teeside Universitesi" adıyla kralice beratıyla üniversite statüsü		 Middlesborough 29.285[7] Prof. Graham Henderson www.dur.ac.uk

Kaynakça
  1. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2011.
  2. Yuvarlama yapıldığı için toplam değişik olabilir
  3. Avcılık ve ormancılık hasılalarını da kapsar
  4. Enerji üretimi ve inşaat hasılasını da kapsar.
  5. Finans sektörü hizmetlerini dolaylı olarak kapsar.
  6. "Regional Transport Strategy: the National Picture". Government Office for the North East. 21 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009.
  7. "Table 0a - All students by institution, mode of study, level of study, gender and domicile 2006/07". Higher Education Statistics Agency. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (Microsoft Excel spreadsheet) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2008.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.