Kefe Kuşatması (1454)

Kırım Hanlığı'nın kurucusu I. Hacı Giray yeni devletin Ceneviz Cumhuriyeti karşısında etkin bir şekilde mücadele edebilmesi için buradaki Ceneviz kalelerini ele geçirmesi gerekiyordu. Ancak, silahlı birlikleri daha ziyade süvari birliklerine dayanan ve kale kuşatma gereçlerine sahip olmayan Kırım Hanlığı'nın bunun için bir dış güçten yardım istemesi gerekiyordu.

Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmed de İstanbul'un Fethi'nden sonra Karadeniz'i tamamen egemenliğe almayı hedefliyordu. Cenevizlilerin İstanbul'un kuşatması sırasında Bizans'a donanmayla yardım göndermiş olmalarının karşılığını da Ege ve Karadeniz'deki tüm kolonilerine ele geçirerek vermek istiyordu.

Kesişen çıkarlar, Osmanlı Devleti ve Kırım Hanlığı'nı Cenevizlilere karşı ittifaka yöneltti. İki devlet arasında 1454 Haziran ayında yapılan anlaşmada varılan mutabakata göre, Osmanlı ve Kırım Kuvvetleri Kefe’yi kuşatacak, alındığı takdirde Kefe Kırım Hanlığı’na verilecekti. Osmanlı Devleti ise ganimetle yetinecekti.

15. yüzyılda Kırım siyasi haritası

Demir Kahya komutasındaki 56 kadırgadan oluşan Osmanlı Donanması önce Boğdan'ın Karadeniz'e açılan limanı Akkerman'ı ablukaya aldı (Ticareti tamamen Boğazlar'a bağlı olan ve ülkesindeki iç savaşla uğraşan Boğdan Beyi III. Peter Aaron, 5 Ekim 1455 tarihinde Osmanlı tâbiliğini ve 2.000 altın yıllık haracı kabul etti. Buna karşı Boğdanlılar’a Osmanlı ülkesinde serbest ticaret izni verildi).

Akkerman'dan sonra Osmanlı Donanması Kırım Yarımadası'na ulaşarak o dönem Akyar olarak bilinen Sivastopol'u ele geçirdi. Ayrıca, yarımadada 14. yüzyıldan beri küçük bir bölgede hüküm süre Kırım Gotları'nı (Theodoro Prensliği) da haraca bağladı (bölge ilk kez II. Murad tarafından 1446 yılında gönderilen bir Türk filosu tarafından yağmalanmıştı)[1].

11 Temmuz 1454 tarihinde Kefe önlerine geldi ve kaleyi denizden kuşattı. I. Hacı Giray da 14 Temmuz 1454 tarihinde 7.000 atlısıyla kaleyi karadan kuşattı. Kale bir süre dayandıysa da, Ceneviz'den yardım gelmeyeceği kesin gibiydi.

Erzaklarının tükenmesi tehlikesiyle karşı karşıya kalan Cenevizliler, kaleyi kuşatan kuvvetlerin Kefe'yi ellerinde tutma karşılığında haraç verme teklifini kabul etmek zorunda kaldılar. Bu bağlamda, Cenevizlilerin her yıl Osmanlılar’a 3.000 altın, Kırım Hanlığı'na da 1.200 altın yıllık haraç ödemesi üzerinde mutabık kalındı ve kuşatma kaldırıldı.