Kıptî alfabesi
Koptik veya Kıptice, Antik Mısır'da konuşulan ve bugünkü Kıptilerin konuştuğu dile verilen ad. Hami dillerinden olup, alfabesinde 32 harf vardır. Bunların 24 tanesini Yunan alfabesinden almıştır. Alfabe, ünlü Rosetta Taşı vasıtasıyla çözülmüştür.
Kıptî alfabesi, Hristiyanlığı benimseyen Mısırlıların (Kıptîler) yeni din kitaplarının yazısı olarak, yerel yazının yerine geçen Yunan onsiyal yazı türüdür.[1]
Kıptîce, Kıptî alfabeyle yazılır. Abecesinde 32 harf vardır. Bunların 24 tanesini Yunan alfabesinden almıştır. Diğer demotik yazından gelir.
Alfabe
| Harf | Adı | Transliterasyon | Mana 1 | Mana 2 | Numara |
|---|---|---|---|---|---|
 |
alpʰa | a | /a/ | 1 | |
 |
bēta | b | /b, v/ | 2 | |
 |
gamma | g | /k/ | /g, ŋ, ɣ/ | 3 |
 |
dalda | d | /d/ | /d, ð/ | 4 |
 |
ei | e | /e/ | 5 | |
 |
soou | ─ | ─ | (6) | |
 |
zēta | z | /s/ | /z/ | 7 |
 |
ēta | ē | /eː/ | /ɛː, i/ | 8 |
 |
tʰēta | tʰ | /tʰ/ | /tʰ, θ/ | 9 |
 |
iōta | i | /i, j/ | 10 | |
 |
kappa | k | /k/ | 20 | |
 |
laula | l | /l/ | 30 | |
 |
mē | m | /m/ | 40 | |
 |
nē | n | /n/ | 50 | |
 |
kˢi | kˢ | /ks/ | 60 | |
 |
ou | o | o | 70 | |
 |
pi | p | /p/ | 80 | |
 |
rō | r | /r/ | 100 | |
 |
sēmma | s | /s/ | 200 | |
 |
tau | t | /t/ | /t, d/ | 300 |
 |
he | u | /u, w/ | /u, w, i, v/ | 400 |
 |
pʰi | pʰ | /pʰ/ | /pʰ, f/ | 500 |
 |
kʰi | kʰ | /kʰ/ | /kʰ, χ, ʃ/ | 600 |
 |
pˢi | pˢ | /ps/ | 700 | |
 |
ō | ō | /oː/ | 800 | |
 |
šai | š | /ʃ/ | ─ | |
 |
fai | f | /f/ | 90 | |
 |
ḫai | ḫ | ─ | /x/ | ─ |
 |
hori | h | /h/ | ─ | |
 |
ḏanḏia | ḏ (j) | /ʤ/ | /ʤ, g/ | ─ |
 |
čima | č | /q/ | /ʧ/ | ─ |
 |
ti | ti | /ti/ | ─ | |
 |
pˢis ənše | ─ | ─ | 900 | |
Notlar
- Wolfgang Kosack: Koptisches Handlexikon des Bohairischen. Koptisch - Deutsch - Arabisch. Verlag Christoph Brunner, Basel 2013, ISBN 978-3-9524018-9-7.
Kaynakça
- Faulmann, Carl (2015). Yazı Kitabı Tüm Yerkürenin, Tüm Zamanların Yazı Göstergeleri ve Alfabeleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. s. 38. ISBN 9789754582666. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.