Julian Rentzsch
Julian Rentzsch (okunuşu, Yulian Renç) (Tam adı, Julian David Johannes Rentzsch) (d.1 Ağustos 1975, Mainz, Almanya) Türkolog, dilbilimci, edebiyat bilimci.
Yaşamı
Öğretmen bir ailenin ikinci çocuğu olarak 1975'te Mainz'da doğdu. 1994-2002 yılları arasında Bonn, Frankfurt ve Mainz üniversitelerinde eğitim gördü ve 2002 yılında yan dal olarak Dilbilim ve Türkoloji okuduğu Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi Hindoloji Bölümünden master derecesiyle mezun oldu. O sıralarda konuk profesör olarak Mainz'da bulunan Norveçli Türkolog Bernt Brendemoen'in yüreklendirmesiyle yönünü Hindolojiden Türkolojiye çevirdi ve Lars Johanson'un danışmanlığında aynı üniversitede Türk dilleri alanında doktora çalışmasına başladı. Doktora eğitimi sırasında Hendrik Boeschoten'ın da derslerine katıldı ve 2005 yılında Türkoloji doktora derecesini yeni Uygur Türkçesiyle ilgili çalışmasıyla aldı. 2009-2012 yılları arasında Humboldt bursuyla Macaristan Szeged Üniversitesinde bulundu. Habilitasyonunu 2014 yılında yine Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesinde Türkoloji alanında yaptı. 2016-17 yıllarında Balkan Türkçesiyle ilgili araştırma projesini sürdürmek amacıyla Üsküp'te bir yıl kaldı. Temmuz 2017'de Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesine profesör olarak atandı. O zamandan beri Mainz Üniversitesi Slav, Türk ve Baltik Araştırmaları Enstitüsü Türkoloji Bölümünü yönetiyor.
Bilimsel çalışmaları
Çalışma odakları karşılaştırmalı dilbilimsel Türkoloji, tipoloji, dil tarihi, anlambilim, sözdizimi, çağdaş Türk edebiyatı.
2005 yılında yayımlanan Aspekt im Neuuigurischen adlı kitabında yeni Uygur Türkçesi'ndeki bitimli ve bitimsiz eylem dizgelerini, verilen bir bakış noktasından eyleme yönelik yaklaşımı kodlama olarak özetlenebilecek Johanson'un görünüş modelini temel alarak inceledi.
İkinci kitabı Modality in the Turkic languages ise 2015'te araştırmacılarla buluştu. Rentzsch, tarihi ve modern Türk dilleri üzerine yapılan kipsellik çalışmalarına temel oluşturmasını amaçladığı bu kitabında, karşılaştırmalı dilbilim yöntemlerini kullanarak Türk dillerindeki en yaygın kipsellik ulamlarını saptayıp tümünü kapsayacak betimleyici bir model ortaya koydu.
İleri düzeyde bildiği İngilizce, Norveççe, Türkçe dışında bilimsel çalışmaları gereği Osmanlıca, Çağatayca, Kazakça, Özbekçe, Uygurca gibi çeşitli Türk dillerine de hakimdir. Yunanca, Latince, Hinduca, Rusça, Makedonca, Macarca gibi eğitim yaşamının bir döneminde öğrendiği ya da bir şekilde ilişkide olduğu dilleri de bilmektedir.
Seçili yayınları
Kitapları
- Aspekt im Neuuigurischen (2005)
- Modality in the Turkic languages (2015)
Makaleleri
- Actionality operators in Uyghur (2006)
- Notes on some Turkic vowel developments (2008)
- Notizen zu Ahmet Hamdi Tanpınars Roman Huzur (2009)
- Issues of grammaticalisation in Turkic modal constructions (2011)
- Modality in the Dede Qorqud Oġuznameleri (2011)
- Türk Dillerinde Kipsellik ve Kipselliğin Anlambilimsel Haritası (2013)
- Middle Oghuz consonantism (2014)
- Dil Öğrenimi Açısından Adeylemler ve Ortaçlar (2016)
- Uniformity and diversity in Turkic inceptive constructions (2017)
- SoA-type complement clauses in the Tārīḫ-i Pečevī (2018)
- Oluşum Romanı Olarak Huzur (2018)
- Huzur’un Faustçu Bir Okunuşu (2018)
Üyelikleri
- Gesellschaft für Turkologie, Osmanistik und Türkeiforschung (GTOT) Türkoloji, Osmanlı ve Türkiyat Araştırmaları Cemiyeti www.gtot.org
- Societas Linguistica Europaea (SLE) www.societaslinguistica.eu
- Deutsche Arbeitsgemeinschaft Vorderer Orient (DAVO) www.davo1.de
- Deutsch-Mongolische Gesellschaft (DeMoGe) www.mongolei.org
Kaynakça
- Tanpınar’ın Saklı Dünyası. Arayışlar–Keşifler–Yorumlar. Rentzsch, Julian & Şahin, İbrahim (eds.). Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2018, s. 5