Jean-Claude Duvalier

Jean-Claude Duvalier (Fransızca telaffuz: [ʒɑ̃klod dyvalje], lakabı “Bébé Doc”; d. 3 Temmuz 1951 – 4 Ekim 2014), Haitili diktatör; bürokrat ve siyasetçi. Haiti'nin 33. cumhurbaşkanı.

Jean-Claude Duvalier
Haiti cumhurbaşkanı
Görev süresi
21 Nisan 1971 - 7 Şubat 1986
Yerine geldiği François Duvalier
Yerine gelen Henri Namphy
Kişisel bilgiler
Doğum 3 Temmuz 1951(1951-07-03)
Port-au-Prince, Haiti
Ölüm 4 Ekim 2014 (63 yaşında) -->
Port-au-Prince, Haiti
Partisi Ulusal Birlik Partisi
Evlilik(ler) Michèle Bennett
(1980–1990)
Çocuk(lar) Nicolas Duvalier
Anya Duvalier

Hayatı

3 Temmuz 1951[1] yılında Haiti'de dünyaya geldi.

21 Nisan 1971'den 7 Şubat 1986 yılına kadar Ulusal Birlik Partisi adına Haiti cumhurbaşkanı olmuştur. Ömür boyu başkan unvanına sahipti.

19 yaşındayken yönetimi babasından miras aldı ve kendisini "ölene kadar başkan" ilan etti[2]. Babası Dr. François Duvalier Haiti'nin ilk kez 14 yıl gibi uzun bir süre iktidarda kalabilen devlet başkanı olmuştur. O, teröre dayalı rejimiyle siyasi muhalefeti bastırarak Haiti'de alışılmamış bir siyasi istikrar ortamı yaratmış ve böylece ölümünden sonra oğlu Jean-Claude Duvalier'nin ömür boyu devlet başkanı olarak yerine geçmesini sağlamıştır.

Ama Haiti'de, 28 yıl süren aile yönetimi, Başkan Jean-Claude Duvalier'nin 6 Şubat 1986’da ünlü bir halk ayaklanmasıyla baştan indirilmesi ve 7 Şubat 1986 yılında Karaipler'den Fransa'ya[2] kaçması ile son buldu.

Karısı Michèle Bennett[3]

1980–1990 yıllarında Michèle Bennett ile evli olmuştur. Nicolas Duvalier ve Anya Duvalier isimli iki çocukları var.

Haiti'ye dönüşü

25 yıl sürgün hayatı yaşamış ve 2011 yılında Haiti'ye dönmüştür[2]. O, bu zaman havaalanında taraftarları tezahüratlarla karşılanmıştır[4].

Duvalier'nin, neden döndüğü konusunda tam bir açıklama yapılmazken, o, 12 Ocak 2010 tarihinde meydana gelen deprem yüzünden mağdur olmuş Haiti halkına "yardımda bulunmak" amacıyla adaya geldiğini ileri sürüyordu[5].

Duvalier, Haiti'ye dönüşünden 48 saat sonra sorgulanıp, adli makamlara ifade verdi[5]. Sorgulamasında, Cumhurbaşkanlığı yaptığı dönemde yolsuzluk ve ülkenin kamu fonlarını zimmete geçirmekle suçlandı[5].

Ölümü

4 Ekim 2014 tarihinde ülkenin başkenti Port-au-Prince'deki evinde kalp krizinden öldü[1][2].

Kleptokrasi

Duvalier yolsuzluk, insan hakkı ihlalleri ve otoriterlikle suçlanmıştır[2].

Yolsuzluk karşıtı çalışmalarıyla tanınan Almanya merkezli Uluslararası Şeffaflık Örgütü, 2004 başlarında şu bilgileri veren bir raporda ülkenin kaynaklarını sistemli olarak soyması sonuçunda Jean-Claude Duvalier'in Haiti devlet başkanı olduğu devirde 300 Milyon ile 800 Milyon Dolar arası para kazandığını yayınladı[6].

IMF/Dünya Bankasına üyeyken Askeri Diktatörlüklerce yönetilen ülkeler (çeşitli kaynaklardan borçlanmalar - Milyar $) arasında Jean-Claude Duvalier zamanında Haitinin durumu şöyle olmuştur[7]:

IMF/Dünya Bankasına Borçlu Ülke Diktatör İktidara Geliş Tarihi Düştüğü Tarih Rejim Başlangıcında Ülke Borcu Rejim Sonunda Ülke Borcu 1996 Toplam Borç Diktatörlerin Aldığı Toplam Borç Diktatörlerin Yarattığı Borç Yüzdesi
Haiti Jean-Claude Duvalier 1971 1986 0 0.7 0.9 0.7 78.00%

Uluslararası insan hakları örgütleri tarafından Duvalier binlerce muhalifin öldürülmesinden sorumlu tutuluyor[5]. Onun yönetiminde yaşanan hak ihlalleri nedeniyle 100 bin Haitilinin ülkeden kaçtığı öne sürülüyor[2].

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. "Jean-Claude Duvalier, former Haitian dictator, dies aged 63". The Guardian. 4 Ekim 2014. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016.
  2. Eski Haiti başkanı 'Baby Doc' Duvalier öldü 8 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. bbc.com, 4 Ekim 2014
  3. "A photograph showing the now-deceased Jean-Claude Duvalier and his then wife, Michele, fleeing Haiti". 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2017.
  4. Eski diktatör ülkesine döndü 7 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ntv.com.tr, 17 Ocak 2011
  5. ESKİ DİKTATÖR DUVALIER ADLİ MAKAMLARA İFADE VERDİ 7 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. t24.com.tr, 19 Ocak 2011
  6. "Plundering politicians and bribing multinationals undermine economic development, says TI" (PDF) (İngilizce). Transparency International. 2004. 3 Eylül 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2015.
  7. "World Bank - IMF support to dictatorships". cadtm. 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2007.

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen
François Duvalier
Haiti Devlet Başkanı
Geçici

21 Nisan 1971 - 7 Şubat 1986
Sonra gelen
Henri Namphy
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.