Hedy Lamarr

Hedy Lamarr (İngilizce telaffuz: [ˈhɛdi]; doğum adıyla Hedwig Eva Maria Kiesler, d. 9 Kasım 1914 – ö. 19 Ocak 2000)[a] Yahudi asıllı Avusturyalı ve daha sonra ABD'de yaşamış olan oyuncu, mucit.[1]

Hedy Lamarr
Tanıtım fotoğrafı, y. 1940
Doğum Hedwig Eva Maria Kiesler
9 Kasım 1914(1914-11-09)[a]
Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm 19 Ocak 2000 (85 yaşında)
Casselberry, Florida, ABD
Milliyet Avusturya
ABD (1953'ten itibaren)
Meslek Oyuncu, mucit
Etkin yıllar 1930–1958
Boy 1,71 metre
Evlilik Fritz Mandl
(1933–1937; boşanmış)
Gene Markey
(1939–1941; boşanmış; 1 çocuk)
John Loder
(1943–1947; boşanmış; 2 çocuk)
Teddy Stauffer
(1951–1952; boşanmış)
W. Howard Lee
(1953–1960; boşanmış)
Lewis J. Boies
(1963–1965; boşanmış)

Lamarr çok sayıda popüler filmde rol almış olmakla birlikte, bunların başlıcaları arasında 1938 yapımı Charles Boyer ile birlikte başrollerini paylaştığı Algiers filmi, 1940 yapımı Spencer Tracy ile başrolünü paylaştığı I Take This Woman filmi , 1940 yapımı Clark Gable ile başrolünü paylaştığı Comrade X filmi, 1941 yapımı başrolünü James Stewart ile paylaştığı Come Live With Me filmi, 1941 yapımı başrolünü Robert Young ile paylaştığı H.M. Pulham, Esq. filmi ve 1949 yapımı Victor Mature ile birlikte rol aldığı Samson and Delilah filmi yer almaktadır.[2] 1933 yılında (dahil) Gustav Machatý'nin yönetmenliğini yaptığı Ecstasy isimli filmdeki çıplaklığı ile tartışma konusu oldu ve eşinden ayrılarak gizlice Paris'e kaçtı. Buradayken MGM'in başkanı Louis B. Mayer ile görüştü ve kendisine Hollywood'da film sözleşmesi teklif edildi. Lamarr 1930'un başlarından, 1950'lerin sonlarına kadar rol aldığı filmler ile bir yıldız haline geldi.[3]

İlk evliliği süresince Lamarr'ın uygulamalı bilimlere karşı ilgisi arttı ve oyunculuk kariyerinden de sıkıldığından dolayı bir mucit olarak buluşlar üretti. II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında, müttefiklerin savaştaki güçlerine yardımcı olmak için çok istekliydi. Besteci ve mucit olan George Antheil ile birlikte yayılma spektrumunun radyo güdümlü torpidolarda kullanılabilmesi amacıyla frekans atlamalı yayılma spektrumunu icat ederek, ABD'de patentini aldılar.[4] ABD Donanması 1960'lara kadar bu teknoljiyi benimsemedi ancak günümüzde bu teknolojinin çalışma prensipleri Wi-Fi, CDMA ve Bluetooth teknolojilerine dahil edilmiştir.[5][6][7] Ayrıca bu çalışması nedeniyle 2014 yılında ABD'nin Virginia eyaletinde bulunan Alexandria şehrindeki Ünlü Ulusal Mucitler Salonu'nda yer verilerek onurlandırılmıştır.[4][8]

Filmografisi
Yıl Adı Rolü Başrol oyuncusu Notlar
1930 Gold on the Street Genç Kız Georg Alexander Özgün adı: Geld auf der Straße
1931 Storm in a Water Glass Sekreter Paul Otto Özgün adı: Sturm im Wasserglas
1931 The Trunks of Mr. O.F. Helene Alfred Abel Özgün adı: Die Koffer des Herrn O.F.
1932 No Money Needed Käthe Brandt Heinz Rühmann Özgün adı: Man braucht kein Geld
1933 Ecstasy Eva Hermann Gustav Machatý Özgün adı: Ekstase
1938 Algiers Gaby Charles Boyer
1939 Lady of the Tropics Manon deVargnes Carey Robert Taylor
1940 I Take This Woman Georgi Gragore Decker Spencer Tracy
1940 Boom Town Karen Vanmeer Clark Gable
1940 Comrade X Theodore Clark Gable
1941 Come Live With Me Johnny Jones James Stewart
1941 Ziegfeld Girl Sandra Kolter James Stewart
1941 H.M. Pulham, Esq. Marvin Myles Ransome Robert Young
1942 Tortilla Flat Dolores Ramirez Spencer Tracy
1942 Crossroads Lucienne Talbot William Powell
1942 White Cargo Tondelayo Walter Pidgeon
1944 The Heavenly Body Vicky Whitley William Powell
1944 The Conspirators Irene Von Mohr Paul Henreid
1944 Experiment Perilous Allida Bederaux George Brent
1945 Her Highness and the Bellboy Princess Veronica Robert Walker
1946 The Strange Woman Jenny Hager George Sanders
1947 Dishonored Lady Madeleine Damien Dennis O'Keefe
1948 Let's Live a Little Dr. J.O. Loring Robert Cummings
1949 Samson and Delilah Delilah Victor Mature İlk Technicolor filmi
1950 A Lady Without Passport Marianne Lorress John Hodiak
1950 Copper Canyon Lisa Roselle Ray Milland
1951 My Favorite Spy Lily Dalbray Bob Hope
1954 Loves of Three Queens Truvalı Helen,
Joséphine de Beauharnais,
Genevieve of Brabant		 Massimo Serato,
Cesare Danova		 Özgün adı: L'amante di Paride
1957 The Story of Mankind Joan of Arc Ronald Colman
1958 The Female Animal Vanessa Windsor George Nader

Notlar

1 Stephen Michael Shearer'in Lamarr biyografisine göre (s. 8, 339), 1913 değil, 1914 yılında doğmuştur.

Kaynakça
  1. "Hedy Lamarr: Inventor of more than the 1st theatrical-film orgasm". Los Angeles Times. 28 Kasım 2010. 17 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
  2. Haskell, Molly (10 Aralık 2010). "European Exotic". The New York Times. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
  3. "Hedy Lamarr: Secrets of a Hollywood Star" 22 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Edition Filmmuseum 40. Edition Filmmuseum.com. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2014.
  4. "Movie Legend Hedy Lamarr to be Given Special Award at EFF's Sixth Annual Pioneer Awards" (Basın açıklaması). Electronic Frontier Foundation. 11 Mart 1997. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014.
  5. "Hollywood star whose invention paved the way for Wi-Fi" 1 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New Scientist, 8 Aralık 2011. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
  6. Craddock, Ashley (11 Mart 1997). "Privacy Implications of Hedy Lamarr's Idea". Wired. Condé Nast Digital. 5 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2013.
  7. "Hedy Lamarr Inventor" (PDF). The New York Times. 1 Ekim 1941. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014.
  8. "Spotlight – National Inventors Hall of Fame". invent.org. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2015.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.