Hürmüz Emirliği
1050'den 1600'lü yılların başına kadar Basra Körfezi'nin girişindeki Hürmüz Adası'nda hüküm süren emirlik.
Stratejik bir noktada olmasından dolayı Hürmüz Boğazı ve Basra Körfezi ticaretini kontrol altında tutabilen emirlik sırasıyla Büyük Selçuklu Devleti'ne, Kirman Selçuklu Devleti'ne, Salgurlular'a, İlhanlı Devleti'ne, Muzafferiler'e, Timur Devleti'ne, Karakoyunlu Devleti'ne ve Akkoyunlu Devleti'ne tâbi olduktan sonra Safeviler'in yüksek hükümranlığını tanıdı.
1507'de Portekizli kâşif Afonso de Albuquerque'in ayak bastığı ada 1512'de Portekiz egemenliğine girdi ve emirlik yıllık vergisini her yıl Portekiz İmparatorluğu'na vermeye başladı. Bu dönemde, Hürmüz Emiri IV. Turan Şah, veziri ise Osmanlı amirallerinden Hamid Reis idi[1].
1552 yılında Türk denizcisi Piri Reis'in komutasındaki Osmanlı donanması tarafından kuşatıldıysa da, harekât başarıya ulaşmadı ve emirlik adanın 1622'de Safevi Şahı I. Abbas tarafından fethine dek Portekize bağlı kaldı. Safeviler adayı ele geçirdikten sonra emirliğe de kesin olarak son verdiler ve adayı doğrudan İran'a ilhak ettiler.
Kaynakça
- Öztuna, Yılmaz, "Devletler ve Hanedanlar, Cilt:1", Kültür Bakanlığı, Ankara (1996), s.735