Güney Kore

Güney Kore (Korece: 한국; Hanguk veya kelimenin tam anlamıyla 남한; Namhan), resmî adıyla Kore Cumhuriyeti (Korece: 대한민국 Daehan Minguk; Hanja: 大韓民國; kısaca: 한국, 韓國 Hanguk), bazen sırf Kore, Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nın güney kısmını oluşturan ve Kuzey Kore ile kara sınırını paylaşan, Doğu Asya’daki bir ülkedir.[7] Kore adı, eskiden Doğu Asya’nın en büyük güçlerinden biri olan[8][9][10][11] ve Büyük Gwanggaeto altında[12] Kore Yarımadası, Mançurya’nın büyük bölümünü, Rus Uzak Doğusu[13] ve İç Moğolistan’ın[14] bazı bölgelerini yönetmiş olan Goguryeo’dan gelmektedir. Başkenti Seul, büyük bir küresel şehirdir[15] ve Güney Kore'nin 51 milyondan fazla insanının yarısı, dünyanın dördüncü en büyük metropol ekonomisi olan Seul Başkentinde yaşamaktadır.[8]

Başlığın diğer anlamları için Kore (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Güney Kore
대한민국
大韓民國
Daehan-minguk
Kore Cumhuriyeti
Slogan

Korece: "홍익인간" ("弘益人間")
"İnsan dünyasında geniş çapta yardım /
İnsanlığın Refahına Fedakârlık"[1]
Millî marş
Aegukga Korece: (애국가)
Yurtseverlik Şarkısı

Başkent
ve
Seul
Resmî diller Korece
Kore İşaret Dili
Resmî alfabe Hangul
Etnik gruplar
Ağırlıklı olarak Koreli. Resmî istatistik yok[lower-alpha 1]
Hükûmet Üniter başkanlı
anayasal cumhuriyet
Moon Jae-in (문재인 ; 文在寅)
• Başbakan
Chung Sye-kyun (정세균 ; 丁世均)
Moon Hee-sang
Kim Myeong-soo
Yoo Nam-seok
Tarihçe  
3 Ekim 2333 MÖ
194 MÖ
18 MÖ
698
• Goryeo
936
17 Temmuz 1392
12 Ekim 1897
29 Ağustos 1910
15 Ağustos 1945
Yüzölçümü
• Toplam
 100.363 km2 (38.750 sq mi) (107.)
• Su (%)
 0,3
Nüfus
• 2019 tahminî
 51.709.098[3] (27.)
• Yoğunluk
 507/km2 (1.313,1/sq mi) (13.)
GSYİH (SAGP) 2020 tahminî
• Toplam
 2,293 trilyon $[4] (14.)
• Kişi başına
 44.292 $[4] (24.)
GSYİH (nominal) 2020 tahminî
• Toplam
 1,586 trilyon $[4] (10.)
• Kişi başına
 30.644 $[4] (26.)
Gini (2016) ▼ 35.7[5]
orta · 93.
İGE (2019)  0.916[6]
çok yüksek · 23.
Para birimi Kore Cumhuriyeti wonu (₩, KRW)
Zaman dilimi UTC+9 (Kore Standart Zamanı)
• Yaz (YSU)
 UTC+9 (Kullanılmıyor)
Tarih formatı yyyy년 aa gg
yyyy/aa/gg
Trafik akışı sağ
Telefon kodu 82
ISO 3166 kodu KR
İnternet alan adı
  1. 220V/60 Hz

Kore Yarımadası, Aşağı Paleolitik dönem kadar erken yerleşmiştir.[16][17] İlk krallığı, MÖ 7. yy'ın başlarında Çin kayıtlarında görülmüştür. Kore Üç Krallıkının 7. yüzyılın sonlarında Silla ve Balhae ile birleştirilmesinin ardından[18] Kore, Goryeo hanedanı (918-1392) ve Joseon hanedanı (1392-1897) tarafından yönetildi. Ardından gelen Kore İmparatorluğu, 1910’da Japonya İmparatorluğu’na eklendi. II. Dünya Savaşı’ndan sonra Kore, Sovyet ve ABD’nin yönettiği bölgelere ayrıldı; ikincisi, Ağustos 1948’de Kore Cumhuriyeti oldu. Kore Savaşı ve 1953'teki sona ermesinden sonra, ülke ekonomisi 1980 ve 1990 arasında dünyadaki kişi başına ortalama GSYH'deki en hızlı artışı kaydeden ülke ekonomisi hızla yükselmeye başladı.[19] Otoriter yönetim 1987'de sona erdi ve ülke şu anda ülke Asya'daki en üst düzey basın özgürlüklerinden birisine sahip.[20][21] Güney Kore, OECD'nin Kalkınma Yardım Komitesi, G20 ve Paris Kulübünün bir üyesidir.

Güney Kore çok gelişmiş bir ülke ve nominal GSYİH'ya göre dünyanın en büyük 11. ekonomisidir.[22] Vatandaşları, dünyanın en hızlı İnternet erişimine[23] ve dünyadaki en uzun yıllık yükseköğrenim eğitimine sahip olmakla birlikte,[24] dünyanın ikinci en yüksek sağlık koşullarına uyarlanmış yaşam beklentisine yol açarak dünyanın en yüksek kalitede sağlık hizmetine eşit erişimine sahiptir.[25] Dünyanın en büyük 5. ihracatçısı ve en büyük 8. ithalatçısı olan Güney Kore, birçok teknoloji ve yenilik odaklı alanda dünya lideridir. Güney Kore, 2014'ten bu yana 6 yıl boyunca Bloomberg İnovasyon Endeksi tarafından dünyanın en yenilikçi ülkesi seçildi.[26][27] 21. yüzyıldan bu yana, Güney Kore, Kore Dalgası olarak adlandırılan bir fenomen olan K-pop ve TV dizileri gibi küresel olarak etkili pop kültürüyle ünlüdür.[28][29][30][31][32]

Etimoloji

Kore ismi Goryeo isminden türemiştir. Adı Goryeo, ilk olarak eski Goguryeo krallığı tarafından 5. yüzyılda isminin kısaltılmış şekli olarak kullanılmıştır. Goryeo'nun 10. yüzyıl krallığı Goguryeo'yu başardı[33][34][35][36] ve dolayısıyla ziyaret eden Persli tüccarlar tarafından "Kore" olarak ilan edilen ismini devraldı.[37] Kore'nin modern hecelemesi, ilk olarak 17. yüzyıl sonlarında Hollanda Doğu Hindistan Şirketi Hendrick Hamel'in seyahat yazılarında ortaya çıktı.[38] 19. yüzyıldaki yayınlarda Corea ve Kore yazımlarının bir arada bulunmasına rağmen, bazı Koreliler Japon işgali sırasında İmparator Japonya’nın, Japonya’yı ilk alfabetik olarak göstermelerini sağladığı için Japonca’nın yazımını kasıtlı olarak standartlaştırdığını iddia ediyor.[38][39][40]

Goryeo'nun 1392'de Joseon ile değiştirilmesinden sonra Joseon, tüm dünyada kabul görmemiş olmasına rağmen, tüm bölge için resmî isim oldu. Yeni resmî isminin kökeni antik Gojoseon (Eski Joseon) ülkesinde. 1897'de Joseon hanedanı ülkenin resmî adını Joseon'dan Daehan Jeguk'a (Kore İmparatorluğu) değiştirdi. Daehan (Büyük Han) adı, Güney Kore Yarımadası'ndaki eski konfederasyonlardan değil, Kore Üç Krallığına atıfta bulunan Samhan'dan (Üç Han) türemiştir.[41][42] Ancak Joseon ismi Koreliler tarafından, artık resmî adı olmamasına rağmen, ülkelerini belirtmek için hala yaygın olarak kullanılıyordu. Japon yönetimi altında, iki isim Han ve Joseon bir arada yaşadılar. Bağımsızlık için mücadele eden ve en önemlisi Kore Cumhuriyeti'nin Geçici Hükûmeti olan (임시 정부/大韓民國 臨時 several) birkaç grup vardı.

Japonya'nın teslim edilmesinin ardından, 1945'te Kore Cumhuriyeti (대한민국/大韓民國, IPA: ˈtɛ̝ːɦa̠nminɡuk̚, "Büyük Koreli Halk Devleti"; dinle), yeni ülke için yasal İngilizce adı olarak kabul edildi. Ancak, Korece adının doğrudan bir çevirisi değildir.[43] Sonuç olarak, Korece ismi "Daehan Minguk", Güney Koreliler tarafından bazen Güney Kore devletinden ziyade Kore etnik kökenine (veya "ırk") atıfta bulunmak için bir metonim olarak kullanılıyor.[43][44]

Hükûmet yalnızca Kore Yarımadası'nın güney kısmını kontrol ettiğinden, gayriresmî Güney Kore terimi Batı dünyasında giderek daha yaygın hale gelmeye başladı. Güney Koreliler, hem Korelileri toplu olarak ifade etmek için Han (veya Hanguk) kullanırken, hem de Çin ve Japonya'da yaşayan Kuzey Koreliler ve etnik Koreliler bunun yerine Joseon terimini kullanmaktadır.

Tarihçe

Bölünmeden önce
Ana madde: Kore tarihi
Jikji, bilinen ilk hareketli metal türü ile basılmış kitap (1377). Bibliothèque Nationale de Paris.

Kore tarihi Kore kuruluş mitolojisine göre efsanevi Joseon'un MÖ 2333 Dangun tarafından kurulmasıyla başlıyor [45] (genellikle "Gojoseon" olarak da biliniyor, 14. yüzyılda kurulan başka bir hanedanla karıştırmamak için; önek Go- 'eski' veya 'önceki' demek). Gojoseon Kore Yarımadası'nın kuzeyini ve Mançurya'nın bazı bölgelerini kontrol altına alana kadar genişledi. Çin'in Han Hanedanı ile sayısız çatışmalar girdikten sonra, Gojoseon parçalandı ve Kore Proto-Üç Krallık dönemine girdi.

Ortak çağın yüzyıl başlarında, Buyeo, Okjeo, Dongye ve Samhan devletler birliği yarımadayı ve Mançurya'nın güney kısımlarını işgal etti. Bu devletlerin çöküşünden sonra Goguryeo, Baekje ve Silla gibi birçok çeşitli küçük devletler büyümeye başladı ve yarımadayı Kore'deki Üç Krallık adına kontrol etti. Üç Krallığın 676'da Silla altında birleşmesi sonucu Kore Kuzey Güney Devletleri Dönemine girdi, böylece Kore yarımadasının büyük kısmını Birleşik Silla'nın kontrolünün altındaydı, aynı zamanda Balhae Goguryeo'nun kuzey bölgelerinde başarılı bir şekilde bulunuyordu. Birleşik Silla döneminde şiir sanatı ve sanat teşvik edildi ve Budizm kültürü gelişti. Kore ve Çin arası ilişkiler bu dönem iyi kaldı. Ancak Birleşik Silla iç çekişmeler yüzünden zayıfladı ve Goryeo'ya 935'te teslim oldu. Silla'nin kuzeydeki komşusu Balhae bir devlet olarak Goguryeo'nun varisi olarak kuruldu. En yüksek döneminde, Balhae Mançurya'nın büyük bir kısmını ve Rusya'nın bazı bölgelerini kontrol etti. Balhae 926'da Kitanlılar'ın eline düştü.

Yarımada Goryeo İmparatoru Taejo Wang Geon tarafından 936'da birleşti. Aynı Silla gibi, Goryeo son derece kültürlü bir devletti ve 1377'de Jikji oluştu, dünya'nın hareketli en eski metal tipli matbaa makinesini kullanılarak[46]. 13. yüzyıldaki Moğol istilaları Goryeo'yu güçsüzlendirdi. 30 yıl savaşın ardından, Goryeo Kore üzerindeki hakimiyetini devam etti ama yine de Moğollara haraç ödedi ama bunun karşılığında Moğolların mütteffiki oldu. Moğol İmparatorluğunun çökmesinin ardından, Goryeo'yu ağır siyasi çekişmeler izledi ve Goryeo hanedanı general Yi Seong-gye tarafından yürütülen bir isyan sonucu 1388'de Joseon hanedanı ile değiştirildi.

Kral Taejo Kore'nin yeni adını Gojoseon'nu göz ardı ederek "Joseon" olarak deklare etti ve başkenti Seul'a taşıdı. Joseon Hanedanının ilk 200 yıllı oldukça barışçıl geçti ve 15. yüzyılda Kral Büyük Sejong döneminde Hangıl'ın oluşmasını izledi, ayrıca bu dönem ülkede Konfüçyüsçülük'un önemi arttı.

Gyeongbok Sarayı Seul'un beş büyük sarayından en büyüğü. Saray Joseon Hanedanı döneminde yapıldı.

1592 ve 1598'de Kore Japonlar tarafından istila edildi. Toyotomi Hideyoshi askerleri komuta ediyordu ve Asya kıtasını Kore üzerinden işgal etmeyi planlıyordu ama büyük ihtimal Salih Ordusu tarafından ve Ming Hanedanı'nın yardımıyla geri püskürtüldü. Bu savaş'ta amiral Yi Sun-sin'in yükselmesine neden oldu ve onun ünlü kaplumbağ gemiside meşhur oldu. 1620'lerde ve 1630'larda Joseon Mançu istilasına uğradı, neticede Mançular bütün Çin'i feth etmişti.

Başka bir dizi Mançurya'ya karşı savaşlardan sonra, Joseon yaklaşık 200 sene barış içinde kaldı. Kral Yeongjo ve Kral Jeongjo Joseon Hanedanlığına kültürel yenilikler getirdi.

Ancak, sonraki seneler Joseon hanedanı aşırı bir şekilde Çin'e bağlıydı dış ilişkilerde ve dış dünyadaki izolasyonlarda. 19. yüzyıllın sırasında Kore izolasyon politikası yüzünden Münzevi krallık olarak adlandırıldı. Joseon Handenı kendisini Batılı emperyalizm'den korumak için bu adımı attı, ancak sonunda zorunlu bir şekilde kendisini ticaretten dolayı dünyaya açtı. Birinci Çin-Japon Savaşı ve Rus-Japon Savaşı ardından Kore Japon egemenliği altına girdi (1910-1945). İkinci Dünya Savaşının sonunda, Japonlar Sovyet ve Amerikan güçlerine teslim oldu, bunlar Kore'nin kuzeyini ve güneyini işgal etmişlerdi.

Bölündükten sonra
Ana madde: Güney Kore tarihi

1943'te Kahire Deklarasyonu esnasında yapılan ilk plana göre birleşik bir Kore planı kararlaştırılmıştı, Sovyetler Birliği ve ABD arasında tırmanan Soğuk Savaş husumeti yüzünden Kore yarımadasında iki ayrı hükûmetin kurulmasına neden oldu. Her biri kendi ideolojileri ile Kore'nin bölünmesine yol açtı. Böylece Kore, 1948 tarihinde bölündü ve iki devlet kendi siyasi idareleri ile oluştu. Kuzey Kore'de eski Japon karşıtı gerilla ve komünist eylemci Kim Il-sung Sovyetlerin desteği ile güç kazandı ve Güney Kore'de sürgünde olan ve sağcı Koreli siyasi lider Syngman Rhee Güney Kore'nin cumhurbaşkanı olarak göreve geçti.

Seul Olimpiyat Stadyumunun Han nehri üzerinden çekilmiş resmi, 1988 Yaz Olimpiyatları bu stadyumda gerçekleştirildi.

25 Haziran 1950'de Kuzey Kore, Güney Kore'yi işgal etmeye kalktı ve bu da Kore Savaşını kıvılcımladı. Bu savaş Soğuk Savaş döneminin ilk büyük çatışmasıydı. Aynı zamanda Sovyetler Birliği Birleşmiş Milletler'i boykot etti ve bu da veto haklarının yitirmelerine yol açtı. Üstün Kuzey Kore kuvvetlerinin bütün ülkeyi birleştireceği belli olunca Sovyetler Birliği'nin veto hakkını kaybetmesi ile Birleşmiş Milletler böylece iç savaşa müdahale etme imkânı buldu. Sovyetler Birliği ve Çin, Kuzey Kore'yi her anlamda destekledi. Daha sonraki seneler Çin ordusundan milyonlarca asker Kuzey Kore'ye askeri anlamda destek olmak için savaşa katıldı. İki tarafta oluşan bu büyük gelişmelerden sonra ve sivil Kore halkının hem güneyde hem kuzeyde gördüğü büyük kayıplardan sonra savaş sonunda bir çıkmaza ulaştı. 1953 senesinde ateşkes sağlandı; ama bu ateşkes hiçbir zaman Güney Kore ve Kuzey Kore tarafından imzalanmadı. Böylece yarımada iki ülke arasındaki orijinal sınır yakınlarında askerden arındırılmış bölge adında ikiye bölündü. Barış antlaşması iki devlet arasında imzalanmadı. Bu teknik olarak iki ülkenin bugünde hâlâ savaş halinde bulunduklarını gösteriyor. Kore savaşı neticesinde en az 2.5 milyon insan öldü.[47]

1960'ta bir öğrenci ayaklanması sonucu otokratik cumhurbaşkanı Syngman Rhee istifa etmek zorunda kaldı. Bu istifadan sonra Güney Kore siyasi istikrarsızlık bir döneme girdi, zayıf ve etkisiz hükûmete karşı general Park Chung-hee Syngman Rhee'nin istifasından bir sene sonra askeri bir darbe yaptı. Park cumhurbaşkanlığı görevine geçti ve bu görevi 1979'a kadar devam etti bir suikastte uğrayana kadar. Park Chung-hee döneminde Kore'de hızlı ihracata dayalı ekonomik bir büyüme sağladı ama ayrıca Güney Kore'ye siyasi ağır baskılarda bu dönemde yoğundu. Park ağır bir şekilde acımasız askeri diktatör olarak eleştiriliyordu, Kore ekonomisinin onun görevi süresince önemli ölçüde gelişmiş olmasına rağmen.

Park'a düzenlenen suikasten sonraki seneler ülkede önemli siyasi telaşlar olmasına neden oldu, eski bastırılmış muhaleft liderleri birden oluşan siyasi boşlukta cumhurbaşkanı olmak için kampanyalar başlattı. 1979'da 12 Aralık darbesi Chun Doo-hwan tarafından Choi Kyu Hah'nın geçici hükûmetine yapıldı. Choi Kyu Hah o sıralar geçici cumhurbaşkanıydı ve Park hükûmeti sırasında başbakanlık görevini yürütüyordu, Chun darbeden sonra çeşitli önlemler alarak iktidara yükseldi, ayrıca Chun geniş bir sıkıyönetim alarak üniversiteleri kapattı, siyasi faaliyetleri yasakladı ve basını kısıtladı. 17 Mayıs tarihinde cumhurbaşkanı görevine geçtikten sonra Güney Kore'nin genelinde protestolar başladı, çünkü halk demokrasi talep ediyordu, özellikle Gvangju şehrinde protestoların yoğun olmasıyla, Chun bu şehre özel kuvvetler gönderdi Gvangju Demokratikleşme Hareketi'ni şiddetle bastırmak için.[48]

Chun ve hükûmeti Kore'yi 1987'ye kadar despot bir idare altına aldı, ta ki Seul Ulusal Üniversitesi'ne giden bir üniversitelinin işkenceyle öldürülene kadar[49]. 10 Haziran'da Katolik Rahipler Adalet Derneği bu olayı halka taşadı, bu da ülke çapında büyük gösterilere neden oldu. Sonunda, Chun'un partisi Demokratik Adalet Partisi ve parti lideri Roh Tae-woo 29 Haziran Bildirgesini ilan etti, bu bildirgede cumhurbaşkanının doğrudan halk tarafından seçilmesi ön görülüyordu. Roh seçimi az bir farkla muhalefet liderleri Kim Dae-Jung ve Kim Young-Sam karşı kazandı.

1988'de Seul'de 1988 Yaz Olimpiyatları düzenlendi. Güney Kore 1996'da da Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü'ne üye oldu.[50] Devlet 1997 Doğu Asya Mali Krizinde olumsuz etkilendi, ama yine de ülke bu krizden çabuk kurtulabildi ve ekonomisini büyütmeye devam etti, yavaş da olsa.

Haziran 2000'de cumhurbaşkanı Kim Dae-Jung'un Güneş Politikası angajmanı, Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da Inter-Kore Zirvesi'nin düzenlenmesine neden oldu. Bir sene sonra Kim Güney Kore ve Doğu Asya'da demokrasi ve insan hakları için yaptığı çalışmalar ve özellikle Kuzey Kore'yle barış ve uzlaşma çabaları için Nobel Barış Ödülü'ne laik görüldü [51].

2002 senesinde, Güney Kore ve Japonya ortaklaşa işbirliği içerisinde 2002 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yaptı, ancak sonrasında Liancourt Kayalıkları üzerindeki egemenlik iddiaları yüzünden (Kore'de Dokdo olarak anılıyor ve Japonya'da Takeshima olarak) Japonya ve Güney Kore'nin ilişkileri kötüleşti. Bu olay medya'da Liancourt Kayalıkları Krizi olarak anıldı.

Coğrafya
Güney Kore

Güney Kore’nin güney ve batı kıyıları çok girintili ve çıkıntılıdır. Birçok yarımada ve küçük adalarla çevrilmiştir. Bu kısımlarda, Busan ve İnchon en önemli limanlarındandır. Doğu bölümü dağlık olmasına rağmen, batı bölümü geniş alanlar, ovalar ve tepelerle kaplıdır. Doğu bölümünde tabii limanlar da yoktur. Genellikle dağlıktır. Fakat dağlar yüksek değildir. En yüksek dağı 1916 m ile Chiri San Dağı'dır. Önemli nehirleri arasında Nakdong, Han ve Incheon ırmakları sayılabilir.

İklim

Güney Kore’nin iklimi, kışın karalardan esen soğuk rüzgârların etkisindedir. Kışın ülkede kar nadiren yağarken yağmur görülmez. Güneşli ve açık bir hava olmasına karşın ayaz nedeniyle hava sıcaklığı çok düşer.

Ülke yazları Pasifik’ten esen sıcak ve nemli muson rüzgârlarının etkisi altına girer. Yıllık yağış ortalaması 1270 mm’dir. Güneyde Eylül ayında ülke genelinde ise Temmuz ayında sık sık tayfunlar görülür. Temmuz ayı bütün ülkede çok yağışlı geçer.

Ülkenin yüzey şekilleri iklimi etkiler. Muson rüzgârları sayesinde bitki örtüsü arasında tropikal bitkiler de yer alır. Ülkede en düşük sıcaklık ortalaması -25 °C, en yüksek sıcaklık ise 38 °C’dir. Ülkede tüm yıl boyunca gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkları çok düşüktür.

Siyaset
Ana madde: Güney Kore'de siyaset
Güney Kore Ulusal Meclisi

Birçok demokratik devlet gibi,[52] Güney Kore'nin yönetme şekli üç ayağa bölünüyor: Yürütme erki, Yargı ve Yasama organı.Güney Kore'nin yürütme ve yasama organları ulusal düzeyde başlıca görev yürütüyor, gerçi yasama organındaki çeşitli bakanlıklarda yerel seviyede de görevlerini gerçekleştirebiliyor. Yerel hükûmetler yarı-özerktir ve kendilerine ait yasama ve yürütme organları vardır. Yargı organı görevini hem ulusal hem yerel düzeyde yürütüyor. Güney Kore anayasal bir demokrasiye sahiptir. Güney Kore'nin hükûmet yapısı Güney Kore Anayasası tarafından belirlenir. Bu belge cumhuriyetin 1948 yılında ilan edildikten sonra birkaç kez revize edildi. Bu revizelere rağmen anayasa birçok özelliklerini koruyabildi, sadece kısa süreli İkinci Güney Kore Cumhuriyeti döneminde hariç, ülke her zaman başkanlık sistemine dayalı bir şekilde bağımsız bir icra kurulu başkanı ile yönetildi.[53] Güney Kore'de seçimler ilk defa doğrudan 1948'de gerçekleştirildi. Güney Kore tarihinde birçok kez 1960'lardan başlayan ve 1980'lere kadar uzanan askeri diktatörlükler ve darbeler yaşamış olsa da o günden bu güne ülke başarılı liberal bir demokrasiye sahip. The World Factbook bugünlerde Güney Kore demokrasisini "tamamen işleyen modern bir demokrasi" olarak tanımlıyor.[54]

Meclis

Yasama görevini üzerine alan Güney Kore Parlamentosu'nun 299 üyesi vardır. Meclis üyeleri 4 yıl için halk tarafından seçilirler. Cumhurbaşkanının meclisi feshetmek yetkisi vardır.

Cumhurbaşkanı
Moon Jae-in

19. Cumhurbaşkan

 Lee Nak-yeon

45. Başbakan

Güney Kore'de başkanlık sistemi hakimdir. 1972 Anayasasıyla yürütme görevi, Ulusal Konferans tarafından beş yıl için seçilen Cumhurbaşkanına verilmiştir. Ülkede Cumhurbaşkanı yürütmenin başıdır ve beş yıl için halk tarafından seçilir. Yürütmeyle ilgili kararların tamamı Cumhurbaşkanının kontrolündedir. Cumhurbaşkanlığına aday olacak kişi eğer herhangi bir siyasi kimliğe sahipse (parti üyeliği veya milletvekilliği gibi) seçimlerden en az bir yıl önce bu görevinden istifa etmek zorundadır.

Başbakan

Güney Kore’de Cumhurbaşkanı meclis tarafından içinden veya dışından bir kişi Başbakan adayı olarak gösterilmekte ve bu kişinin adaylığının açıklanmasından sonra en fazla 20 gün içinde parlamentoda bir oturum yapılarak Başbakan adayının oylanması gerekmektedir. Bu oylamada parlamento üyelerinin en az yarısının hazır bulunması ve adayın Başbakan olabilmesi için geçerli oyların salt çoğunluğunu alması gerekmektedir.

Güney Kore’de Başkanlık sistemi olduğundan yani yürütmenin Cumhurbaşkanında olması nedeniyle Başbakanın yönetimdeki rolü zayıf kalmaktadır. Başbakan, daha çok Meclis ve Cumhurbaşkanı arasında bir köprü görevi görmektedir.

Dış ilişkiler

Güney Kore'nin 188'den fazla ülkeyle diplomatik ilişkileri bulunuyor. Ayrıca ülke 1991'den beri Birleşmiş Milletler'e üyedir. Güney Kore ve Kuzey Kore aynı zamanda BM'ye üye oldular. 1 Ocak 2007 tarihinde, Güney Kore Dışişleri Bakanı Ban Ki-moon Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri görevini devraldı. Ülke'nin ayrıca Güneydoğu Asya Uluslar Birliği'le ASEAN Plus three devleti olarak gelişmiş ilişkileri ve gözlemcileride bulunuyor. Ayrıca Güney Kore Doğu Asya zirvesinede üye ülkerden biri.

2010 senesinde Güney Kore ve Avrupa Birliği arasında serbest ticaret anlaşması, ticaret engellerini ortadan kaldırmak için imzalandı. Güney Kore ayrıca Kanada devletiyle de serbest ticaret anlaşması müzakereleri [55] sürdürüyor ve bir başka müzakere Yeni Zelanda ile yürütülüyor [56]. Kasım ayının 2009 senesinde Güney Kore OECD'nin Kalkınma Yardımları Komitesine üye oldu, ilk defa eskiden yardım almış bir ülke bu gruba verici bir devlet olarak üye olmuştu. Güney Kore Kasım ayının 2010 senesinde G-20 zirvesini kendi topraklarında gerçekleştirdi.

Türkiye ile olan ilişkiler
Ana maddeler: Türkiye-Güney Kore ilişkileri ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti-Güney Kore ilişkileri

Türkiye, Güney Kore'yi 11 Ağustos 1949'da tanımıştır. İki ülke arasındaki ilişkilerin sağlam ve olumlu bir temele sahip olmasının bir nedeni, Türkiye'nin 1950 Kore Savaşı sırasında Yarımadaya asker göndermesi ve çok sayıda şehit vermesi olarak görülebilir. İki ülke arasındaki ilişkilerde siyasi alanda bir sorun bulunmamaktadır. Güçlü bir dostluk temelinde kurulan ilişkiler düzenli siyasi diyalogla sürdürülmektedir. Güney Kore ve Türkiye uluslararası alanda birbirlerine destek vermektedirler. Dönemin Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Güney Kore'yi 14 ve 16 Haziran 2010 arası ziyarete gitmiştir. 2012 yılında dönemin Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Güney Kore'yi ziyarete gitmiştir ve Nükleer Güvenlik zirvesi çerçevesinde görüşmelerde bulunmuştur.[57]

Çin ile olan ilişkiler

Tarihi açıdan, Kore'nin Çin'le yakın ve iyi ilişkileri oldu. Güney Kore kurulmadan önce, Kore bağımsızlık savaşçıları Çin askerleri ile Japon işgaline karşı beraber savaştı. Ancak II. Dünya Savaşıdan sonra Çin Halk Cumhuriyeti Maoizm'i kucakladı oysa Güney Kore Amerika Birleşik Devletleri'yle yakın ilişkiler kurma arayışındaydı. Çin Halk Cumhuriyeti bunun üzerine Kuzey Kore'yi Kore savaşı esnasında askerlerle ve askeri malzemelerle destekledi, bunun ardından iki devlet arasındaki diplomatik ilişkiler neredeyse tamamen durduruldu. Yine de iki devlet arasındaki ilişkileri giderek düzeldi ve Güney Kore ile Çin Halk Cumhuriyet arasındaki resmî diplomatik ilişkiler yeniden 24 Ağustos 1992'de kuruldu. İki devlet ikili ilişkilerini düzeltme çabasına girdiler ve aralarındaki kırk yıllık ticaret ambargosunu kaldırdılar[58], ayrıca 1992'den sonra Güney Kore ve Çin'in ilişkileri sürekli iyileşti[58]. Kore Cumhuriyeti Çin Cumhuriyeti ile arasındaki ilişkiyi Güney Kore Çin Halk Cumhuriyeti'yle resmî ilişkiye girdikten sonra durdurdu[59].

Avrupa Birliği ile olan ilişkiler

Avrupa Birliği (AB) ve Güney Kore ticaret alanında iki önemli işbirlikçi, aralarında serbest ticaret anlaşması bulunuyor ve Güney Kore 2006 yılından sonra böylece öncelikli olarak Avrupa Birliğinin serbest ticaret ortağı olarak belirlenmiştir. Serbest ticaret anlaşması Eylül'ün 2010 senesinde onaylandı, İtalya'nın koşullu bir şekilde serbest ticaret anlaşmasındaki veto hakkında vazgeçmesinden sonra[60]. İtalya'yla yapılan uzlaşma serbest ticaret anlaşmasının 1 Temmuz 2011 tarihinde geçici yürürlüğe girecek olması. Güney Kore Avrupa Birliği'nin en önemli sekizinci ticaret ortağı ve Avrupa Birliği Güney Kore'nin en çok ihracat yaptığı ikinci bölge. Güney Kore ile AB arasındaki ticaret 2008 yılında 65 milyar doları aştı ve 2004'ten 2008'e kadar iki ülke arasındaki ticaret kazancı ortalama yıllık % 7.5 gibi bir büyüme sağladı.[61]

Avrupa Birliği 1962'den beri Güney Kore'ye en yüksek yatırım yapan dış yatırımcı ve AB'nin Kore'ye 2006 yılında doğrudan yatırım oranı %45'i buldu. Buna rağmen AB firmalarının önemli sorunları bulunuyor Güney Kore pazarında. Avrupa Birliği'nin Güney Kore pazarında erişim ve faaliyet yapabilmesi için katı standartlar ve ürün ve hizmetler için konulan sert test şartları bulunuyor. Bu nedenlerden dolayı ticarette engeller oluyor. İki taraflı ilişkilerin iyi tutulması AB'nin doğrudan yatırımları yüzünden önemli, o yüzden Avrupa Birliği durumun düzelmesi için arayış içinde.[61]

Japonya ile olan ilişkiler
Dokdo adaları Güney Kore ve Japonya arasında bir kriz haline gelmiştir ve bu olay Liancourt Kayalıkları Krizi diye adlandırılmaktadır.

İkinci Dünya Savaşından sonra Japonya ve Güney Kore arasında resmî diplomatik ilişkiler kurulmadı. Bunun üzerine Güney Kore ve Japonya diplomatik ilişkilerin kurulması için 1965'te Japonya ve Kore Cumhuriyeti arasında Temel İlişkiler Antlaşmasını imzaladı. Güney Kore'nin bazı kesimlerinden Japonlara ve Japonya'ya karşı derin bir düşmanlık duygusu vardır, bunun nedeni özellikle Kore ve Japonya arasında geçmişte çözülmemiş bazı olayların olması, bu olaylar özellikle 1910 Japonya-Kore Antlaşması sonra Kore'nin Japonya tarafından işgal edilmesinden sonra çeşitli sebepten oluşan olaylar. II. Dünya Savaşı sırasında 100.000 ' den fazla Koreli zorla Japon İmparatorluk Kara Kuvvetlerinde asker olarak görevlendirildi.[62][63] Ayrıca Koreli kadınlar zorla cephelere getirilerek Japon İmparatorluk Kara Kuvvetlerindeki askerlere seks köleleri olarak veriliyordu, bunlar rahatlatıcı kadınlar olarak adlandırılıyordu.[64][65]

Japonya ve Kore arasında hala uzun soluklu siyasi krizler devam ediyor, bunların arasında en çok göze çarpan Kore sivil halkına karşı yapılmış Japon savaş suçları, geçmiş zamanda Japon politikacıların Yasukuni Tapınağı'na yaptıkları ziyaretde savaşta ölen Japon askerlerine saygı göstermeleri (bazı A sınıfı savaş suçluları dahil) Kore ve Çin hükûmetleri tarafından kınandı, iki ülke arasında başka bir sorun Japonya'daki tarih dersi kitaplarının üzerindeki tartışmalar, çünkü Japonya İkinci Dünya Savaşı sırasında olan bazı şeyleri yeniden yazmasıda iki ülke arasındaki ilişkileri yıpratıyor. Ayrıca başka büyük bir sorun Japonya ve Güney Kore arasındaki sınır anlaşmazlıkları özellikle Dokdo adaları üzerindeki anlaşmazlıklar iki ülke arasındaki ilişkiyi kötü yönde etkiliyor[66]

Japonya Başbakanı Junichiro Koizumi'nin Yasukuni Tapınağını tekrar ziyaret etmesinden sonra Güney Kore Chumhurbaşkanı Roh Moo-hyun Japonya ve Güney Kore arasındaki bütün zirve toplantılarını cevap olarak iptal etti.[67]

Kuzey Kore ile olan ilişkiler

İki ülke Kuzey ve Güney Kore hâlâ resmî olarak bütün yarımada ve diğer uzak adalar üzerinde egemenlik talebinde bulunuyorlar. 1950'den 1953'e kadar süren Kore Savaşından sonra iki devlet arasında hâlâ uzun sürelik bir düşmanlık yaşanıyor; ama yine de Kuzey Kore ve Güney Kore aralarında barışı sağlamak için barış antlaşmaları imzaladılar[68]. Roh Moo-Hyun ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-il kalıcı barışı sağlamak için sekiz maddelik bir antlaşma imzaladılar, bu antlaşmanın içeriği üst düzey görüşmelerin sağlanması, ekonomik işbirliği, tren hizmetleri, karayolu ve havayolu taşımacılığının yenilenmesi ve ortak bir Olimpiyat tezahürat kadrosu kurulması gibi konuları içeriyordu [68].

Güneş Politikası ve uzlaşma politikası çabalarına nazaran, iki ülke arasındaki barış süreci Kuzey Kore'nin 1993, 1998, 2006 ve 2009'da yürüttüğü füze denemeleri yüzünden zor duruma girdi. 2009 yılının başlarında Kuzey ve Güney Kore arasındaki ilişki gerginleşti, Kuzey Kore bunun üzerine füzeler hazır bulundurduğunu bildirdi [69], Güney Kore'yle yapılan bütün antlaşmaların iptal edildiğini bildirdi [70] ve Güney Kore ve Amerika Birleşik Devletleri'ne tehditler savurdu eğer planlandığı gibi bir uyduyla bu gelişmelere müdahale ederlerse [71]. Kuzey ve Güney Kore hala resmî olarak savaş durumundalar (Kore Savaşından sonra barış antlaşması imzalamadılar) ve dünya'nın en güçlü tahkim edilmiş sınırını paylaşıyorlar[72]. 27 Mayıs 2009'da Kuzey Kore medyaları ateşkesin artık geçerli olmadığını bildirdi ve bunun nedeni Güney Kore hükûmetinin kesinlikle Nükleer Yayılmaya Karşı Güvenlik Girişimine üye olmaya hazırlandığı için olarak gösterdiler. İki devlet arasındaki ilişkileri daha da karmaşık bir duruma sokan ve gerginliği artıran başka bir olay, Mart 2010'da Güney Kore'ye ait ROKS Cheonan gemisinin batması sonucu oluştu, çünkü Güney Koreli yetkililer geminin Kuzey Kore tarafından atılan torpedo sonucu batmasını onayladı ama Kuzey Kore bu iddiaları reddetti[73]. Bunun üzerine Güney Kore başkanı Lee Myung-bak yaptığı bir açıklamada Seul'un Kuzey Koreyle alakadar bütün ticaret alanındaki ilişkileri keseceğini bildirdi, Kuzey Kore'yi karşı alınmış bir önlem olarak öncelikle diplomatik ve mali alanda ülkeyi geri vurmak olduğu söylendi. Kaesong Sanayi Projesi ve insani yardımların Güney Kore tarafından kısıtlanmiyacağı açıklandı [74]. Kuzey Kore, başlangıçta tüm bağları koparmak için Güney Kore'yi tehdit etti, önceden yapılan saldırmama paktını tamamen iptal edeceğini ve bütün Kaesong Sanayi Bölgesi'nde yaşayan Güney Korelileri ülkeden atacağını bildirdi ama bütün tehditlerini geri çekti ve Güney Kore'yle ilişkileri devam etmeye karar verdi. Yine de devam eden ilişkilere rağmen, oluşan askeri çatışmalar yüzünden, Kaesong sanayi bölgesi yatırımda ve işçi gücünde büyük bir düşüş görüldü.

2010 senesinde iki ülke arasındaki yaşanan olaylar[74]

  • 26 Mart: Güney Kore'ye ait savaş gemisi Cheonan batıyor, 46 denizci hayatını kaybediyor
  • 20 Mayıs: Güney Kore heyeti Kuzey Kore tarafından atılan torpedo sonucu geminin battığını açıklıyor, Pyongyang olaya dahil olduğunu reddediyor
  • Temmuz-Eylül: Güney Kore ve ABD askeriyeleri tatbikatlar yapıyor; ABD Pyongyang'a karşı daha çok yaptırımlar uygulayacağını bildiriyor
  • 29 Eylül: Kuzey Kore nadir görülen bir parti kongresi tutuyor, bu kongres babadan oğula geçiş süreci olarak görülüyor
  • 29 Ekim: Kuzey Kore ve Güney Kore askeri kuvvetleri arasında kara sınırında birbirlerine karşı ateş açılıyor
  • 12 Kasım: ABD bilim adamları Kuzey Kore'de yeni ve bildirilmemiş bir uranyum zenginleştirme tesisi tespit ediyorlar
  • 23 Kasım: Kuzey Kore tarafından Yeonpyeong bombardımanı gerçekleşiyor, 4 Güney Koreli hayatını kaybediyor

Ekonomi
Ana madde: Güney Kore ekonomisi

İdari bölümler
Ana madde: Güney Kore'nin idari bölümleri
Güney Kore'nin idari bölümleri

Güney Kore'deki başlıca idari bölümleri ülkenin illere, büyükşehirlere (kendi kendini yöneten şehirler hiçbir il'e dahil olmadan) ve bir tane özel şehire bölünmesiyle oluyor.

HaritaİsimaHangılHanjaNüfusc
 Mega Şehir(Teukbyeolsi)a
SeulKorece: 서울특별시Korece: 서울Korece: 特別市b9,830,452
Büyükşehir kenti (Gwangyeoksi)a
BusanKorece: 부산광역시Korece: 釜山廣域市3,460,707
DaeguKorece: 대구광역시Korece: 大邱廣域市2,471,136
İncheonKorece: 인천광역시Korece: 仁川廣域市2,952,476
GwangjuKorece: 광주광역시Korece: 光州廣域市1,460,972
DaejeonKorece: 대전광역시Korece: 大田廣域市1,496,123
UlsanKorece: 울산광역시Korece: 蔚山廣域市1,161,303
Özerk büyükşehir kenti (Teukbyeol-jachisi)a
SejongKorece: 세종특별자치시Korece: 世宗特別自治市295,041
İl (Do)a
GyeonggiKorece: 경기도Korece: 京畿道12,941,604
GangwonKorece: 강원도Korece: 江原道1,545,452
Kuzey ChungcheongKorece: 충청북도Korece: 忠淸北道1,595,164
Güney ChungcheongKorece: 충청남도Korece: 忠淸南道2,120,666
Kuzey JeollaKorece: 전라북도Korece: 全羅北道1,847,089
Güney JeollaKorece: 전라남도Korece: 全羅南道1,890,412
Kuzey GyeongsangKorece: 경상북도Korece: 慶尙北道2,682,897
Güney GyeongsangKorece: 경상남도Korece: 慶尙南道3,377,126
Özel eyalet (Teukbyeoljachi-do)a
JejuKorece: 제주특별자치도Korece: 濟州特別自治道661,511

a Düzeltilmiş Romanlaştırma; bSeul Adları; c (2018 (2018) itibarıyla) itibarıyla.[75]

Kore Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri

Kore'nin tarihi boyunca işgale uğraması ve Kuzey Kore ile hâlen devam askeri ve siyasi gerginlik yüzünden SAGP'sinin %2,6'sını askeriye için harcıyor. Bu devlet harcamaların %15'in teşkil ediyor (Hükûmetin GSYİH'deki payı: %14.967). Ayrıca erkekler için zorunlu askerlik geçerli [76]. Bu nedenle Güney Kore dünyadaki en büyük altıncı hazır ordusuna sahip, 2011'de toplam 650.000 aktif asker görev başındaydı [77]. Güney Kore askeriyesi ayrıca 3,200,000 yedek askerle dünyanın en büyük ikinci yedek asker sayısına sahip [77] ve dünyadaki bütün ülkeler arasında askeri harcamalarda on birinci sırayı alıyor. Kore Cumhuriyeti toplam 3.7 milyon aktif ve yedek asker sayısı ile nüfusa göre (50 milyon) kişi başına asker olma sayısında Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin [78] ardından ikinci sırada yer alıyor [77].

Güney Kore Ordusu Kore Cumhuriyeti Kara Kuvvetleri (ROKA), Kore Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri(ROKN), Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri (ROKAF), Kore Cumhuriyeti Deniz Piyadesi ve yedek askeri kuvvetlerden oluşuyor[79]. Bu kuvvetlerin çoğu Kore'nin askerden arındırılmış bölgesinde konumlanmış durumda. Devlet yasalarına göre her Güney Koreli erkek 21 ay askerlik yapmak zorunda. Önceleri ebeveynlerin sadece birisinin kökeni Koreli olan erkekler zorunlu askerlikten muaf oluyorlardı ama bu yasa 2011'den sonra değiştirildi.[80]

Kore Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri'ne ait destroyer

Güney Kore'de zorunlu askerliğin yanında, ayrıca her sene 1.800 Koreli erkek 21 ay KATUSA programına katılmak için seçiliyor; bunun amacı USFK'yı güçlendirmek[81]. 2010 yılında Güney Kore ABD ile yaptığı maliyet-paylaşımı-anlaşması sonucu 1.69 milyar ₩, bütçe sağlamak amacıyla Kore'de bulunan ABD güçlerine verdi. 29.6 milyar ₩ kendi askeriyesi için harcadı.

Kore Cumhuriyeti Kara Kuvvetlerinin hizmetinde bulunan toplam 2,500 tane tank var, bunların arasında K1A1 ve K2 Black Panther tanklarıda bulunuyor.

Doğal kaynaklar

Eskiden ormanlarla kaplı olan ülkede denetimsiz kesim, yangın, hastalık ve savaş yüzünden ormanlar kalmamıştır. Kore Savaşından sonra devlet başkanının emri ile geniş alanlarda çam ormanları oluşturulmuştur. Ayrıca bambu ağacı yönünden de zenginliğe sahiptir.

Maden bakımından zengin sayılmaz. Fakat tungsten üretiminde önde gelen ülkelerdendir. Ayrıca kömür, demir, flor, grafit, altın, bakır ve kurşun az miktarda çıkarılır.

Demografi

Dünyada etnik ve dil açısından en fazla homojen bir yapıya sahip ülkelerden biri Güney Kore'dir. Azınlık olarak sadece küçük bir Çin topluluğu vardır. Koreliler Mançurya'da yüzyıllar boyunca yaşamışlardır. Geçmişteki politik, ekonomik ve sosyal istikrarsızlıklar birçok Güney Koreli’nin başta ABD ve Kanada'ya göç etmesine neden olmuştur. Kaliforniya’da önemli derecede Koreli yaşamaktadır. Koreli Amerikalıların sayısının bir milyonun üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Şu anda Güney Kore'den gerçekleşen göç ve ülkeye gelenlerin sayısı hemen hemen birbirine eşittir.

Nüfus artış oranı da 1950'lerde % 3'ten daha fazla iken bu oran 2005 yılında % 0.38'lere kadar gerilemiştir. Bunun sebebi de insanların daha az çocuk sahibi olma isteklerinden kaynaklanmaktadır. 1960 yılından itibaren hızlı bir kentleşme ve kırsal alanlardan şehirlere doğru bir göç dalgası başlamıştır.

Nüfus 2013 yılı rakamlarına göre 50,219,669’dur. Hızlı nüfus artışı bir zamanlar ciddi bir sosyal problem olmasına rağmen, başarılı aile planlaması kampanyaları ile doğum oranı düşürülmüştür.

Şu anda nüfusun % 85'i şehirlerde yaşamaktadır. II. Dünya Savaşı’ndan sonra 4 milyondan fazla bir nüfus Kuzey taraftan Güney’e geçiş yapmıştır. Bu aniden meydana gelen nüfus artışı Güney Kore'den gerçekleşen göçlerle birlikte dengelenmiştir. Güney Kore'nin ekonomisini geliştirmesi ve politik istikrara kavuşması ise 1990 yıllarının ortalarını bulmuştur.

Güney Kore'de yaklaşık olarak 378.000 yabancı işçi bulunduğu ve bunun % 52'sinin yasal olmayan yollardan çalışmakta olduğu ifade edilmektedir. Bu iş gücünün büyük bir kısmı Güney Asya ülkelerinden gelmektedir. Yabancı işçilerin büyük çoğunluğu Hindistan, Sri Lanka, Myanmar, Filipinler ve Sovyetler Birliği ülkelerinden gelmektedir. Nijerya'dan da çok sayıda işçi ülkede çalışmaktadır.

En büyük şehir, başşehir Seul’dür. Kore, Çin ile Japonya arasında bir köprü olmasına rağmen, kendilerine has bir kültür geliştirmiştir. Köylerde yaşayan Koreliler, yüzyıllar önceki gibi giyinir ve yaşarlar. Şehirlerde yaşayanlar ise Batı dünyasının etkisindedirler.

Halkın büyük kesimi Konfüçyüsçülük ve Budizm inancındadırlar. %25 kadar Hıristiyan vardır. Halk seküler yaşamı benimsemiştir. Halkın kullandığı ve resmî dili Korece'dir.

Eğitimi: Eğitim 6-12 yaş arasında mecburi ve ücretsizdir. Ülkede okur-yazar oranı % 92’dir. Güney Kore’de 197 üniversite ile 222 yüksek okul vardır.

Ayrıca film ve dizi sektörü çok gelişmiştir. Dünya genelinde Kore dizileri izlenmektedir.

Ayrıca bakınız

Notlar
  1. Güney Kore hükûmeti tarafından etnik kökene ilişkin hiçbir resmî veri toplanmamaktadır. 2015 yılı sonunda nüfusun yaklaşık% 4'ü yabancıdır.[2]

Kaynakça
  1. "A New Way of Seeing Country Social Responsibility" (PDF). Faculty of Philosophy and Social-Political Sciences. s. 6. 25 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2014.
  2. et. al. 지표상세 6 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Index.go.kr (July 19, 2016). Retrieved October 5, 2016.
  3. Kosis 100대 지표. 7 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  4. "World Economic Outlook Database, October 2020". IMF.org. International Monetary Fund. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
  5. "Distribution of income (Gini index)". e-National Index. Daejeon: Korea National Statistical Office. Erişim tarihi: 30 Haziran 2017.
  6. "Human Development Report 2020" (PDF) (İngilizce). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020.
  7.   Bu madde The World Factbook kamu malı materyali içermektedir. Kaynağa bu web sayfasından ulaşabilirsiniz. 
  8. Roberts, John Morris; Westad, Odd Arne (2013). The History of the World. Oxford University Press. s. 443. ISBN 978-0-19-993676-2. 3 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016.
  9. Gardner, Hall (27 Kasım 2007). Averting Global War: Regional Challenges, Overextension, and Options for American Strategy. Palgrave Macmillan. ss. 158-159. ISBN 978-0-230-60873-3. 3 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016.
  10. Laet, Sigfried J. de (1994). History of Humanity: From the seventh to the sixteenth century. UNESCO. s. 1133. ISBN 978-92-3-102813-7. 17 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016.
  11. Walker, Hugh Dyson (20 Kasım 2012). East Asia: A New History. AuthorHouse. ss. 6-7. ISBN 978-1-4772-6517-8. Erişim tarihi: 19 Kasım 2016.
  12. Kim, Jinwung (2012). A History of Korea: From "Land of the Morning Calm" to States in Conflict. Bloomington: Indiana University Press. s. 35. ISBN 978-0-253-00078-1. 4 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016.
  13. Kotkin, Stephen; Wolff, David (4 Mart 2015). Rediscovering Russia in Asia: Siberia and the Russian Far East: Siberia and the Russian Far East. Routledge. ISBN 978-1-317-46129-6. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016.
  14. Tudor, Daniel (10 Kasım 2012). Korea: The Impossible Country: The Impossible Country. Tuttle Publishing. ISBN 978-1-4629-1022-9. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016.
  15. "Global Power City Index 2018". The Mori Memorial Foundation. 31 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  16. "Ancient civilizations" (Basın açıklaması). Canada: Royal Ontario Museum. 12 Aralık 2005. Erişim tarihi: 25 Nisan 2010.
  17. "Prehistoric Korea". About Korea. 2 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2008., Office of the Prime Minister.
  18. Peterson & Margulies 2009, s. 6.
  19. "GDP per capita growth (annual %) - Data". data.worldbank.org. 10 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  20. "EIU Democracy Index 2018 - World Democracy Report". www.eiu.com. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  21. "2019 World Press Freedom Index - Reporters Without Borders". RSF. 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  22. Report for Selected Countries and Subjects, International Monetary Fund.
  23. Galloway, Lindsey. "Five countries on the frontline of tech". www.bbc.com. 11 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  24. "2018 Social Progress Index". 2018 Social Progress Index. 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  25. "WHO - World Health Statistics 2016: Monitoring health for the SDGs". WHO. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  26. "These Are the World's Most Innovative Countries". 5 Mayıs 2019. 17 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019 – www.bloomberg.com vasıtasıyla.
  27. Service (KOCIS), Korean Culture and Information. "Korea is the most innovative country: Bloomberg : Korea.net : The official website of the Republic of Korea". www.korea.net. 11 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  28. Yong Jin, Dal (2011). "Hallyu 2.0: The New Korean Wave in the Creative Industry". International Institute Journal. 2 (1). 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  29. CNN, By Lara Farrar for. "'Korean Wave' of pop culture sweeps across Asia" (İngilizce). 6 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  30. "The Global Impact of South Korean Popular Culture: Hallyu Unbound ed. by Valentina Marinescu". ResearchGate (İngilizce).
  31. Kim, Harry (2 Şubat 2016). "Surfing the Korean Wave: How K-pop is taking over the world | The McGill Tribune". The McGill Tribune. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2019.
  32. https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/37300/Phuong_thesis_1.docx.pdf?sequence=1
  33. Rossabi, Morris (20 Mayıs 1983). China Among Equals: The Middle Kingdom and Its Neighbors, 10th–14th Centuries. University of California Press. s. 323. ISBN 978-0-520-04562-0. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016.
  34. Yi, Ki-baek (1984). A New History of Korea. Harvard University Press. s. 103. ISBN 978-0-674-61576-2. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016.
  35. Kim, Djun Kil (30 Ocak 2005). The History of Korea. ABC-CLIO. s. 57. ISBN 978-0-313-03853-2. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016.
  36. Grayson, James H. (5 Kasım 2013). Korea – A Religious History. Routledge. s. 79. ISBN 978-1-136-86925-9. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016.
  37. Yunn, Seung-Yong (1996), "Muslims earlier contact with Korea", Religious culture of Korea, Hollym International, s. 99
  38. "Arşivlenmiş kopya" Korea原名Corea? 美國改的名. United Daily News (Çince). 5 Temmuz 2008. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2014.
  39. Barbara Demick (15 Eylül 2003). "A 'C' Change in Spelling Sought for the Koreas". Los Angeles Times. 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2016.
  40. "Korea vs Corea". Monster Island. 14 Mayıs 2005. 1 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2016.
  41. 이기환 (30 Ağustos 2017). "Arşivlenmiş kopya" [이기환의 흔적의 역사]국호논쟁의 전말…대한민국이냐 고려공화국이냐. 경향신문 (Korece). The Kyunghyang Shinmun. 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2018.
  42. 이덕일. "Arşivlenmiş kopya" [이덕일 사랑] 대~한민국. 조선닷컴 (Korece). Chosun Ilbo. 19 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2018.
  43. Myers, Brian Reynolds (28 Aralık 2016). "Still the Unloved Republic". Sthele Press. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2019. Taehan minguk. In English it is translated as Republic of Korea or South Korea, names which to us foreigners denote the state as a political entity distinct from its northern neighbor. To most people here, however, Taehan minguk conveys that sense only when used in contrastive proximity with the word Pukhan (North Korea). Ask South Koreans when the Taehan minguk was established; more will answer '5000 years ago' than 'in 1948,' because to them it is simply the full name for Hanguk, Korea, the homeland. That’s all it meant to most people who shouted those four syllables so proudly during the World Cup in 2002.
  44. Myers, Brian Reynolds (20 Mayıs 2018). "North Korea's state-loyalty advantage". Free Online Library. 20 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  45. "Korea's History". Asian Shravan. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2009.
  46. "Digital Jikji". Digital Jikji. 7 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2010.
  47. Korean War (1950–53) 29 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Britannica Online Encyclopedia.
  48. Flashback: The Kwangju massacre 7 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2000-05-17.
  49. 20 years later, father still seeks truth in son's death 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Hankyoreh, 2007-01-15. Retrieved 2010-07-15.
  50. en_33873108_33873555_1_1_1_1_1,00.html About Korea, OECD
  51. "The Nobel Peace Prize 2000". The Nobel Foundation. 2000. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2009.
  52. "The Economist Intelligence Unit's Index of Democracy 2008" (PDF). 14 Aralık 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2010.
  53. "South Korea - Constitution". International Constitutional Law. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2009.
  54. "Korea, South". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 10 Şubat 2009. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2009.
  55. "Canada-Korea – Free Trade Agreement Negotiations". Foreign Affairs and International Trade Canada. 5 Ocak 2009. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2009.
  56. "South Korea, New Zealand launch FTA negotiations English Xinhua". News.xinhuanet.com. 3 Mart 2009. 5 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
  57. Başbakan Güney Kore'ye gitti
  58. "Asia Times – News and analysis from Korea; North and South". Atimes.com. 11 Eylül 2004. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2010.
  59. NYtimes.com, published 1992-08-24
  60. "EU agrees free trade deal with S.Korea". AFP. 16 Eylül 2009. 20 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2011.
  61. "Bilateral Relations: Korea". European Commission. 25 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2011.
  62. A Brief History of the US-Korea Relations Prior to 1945. "While less than 100 Koreans in America enlisted in the US military during World War II, more than 100,000 Koreans served in the Japanese army as officers and soldiers. There were two Korean Lt. Generals in the Japanese Army: a Chosun prince, whose rank was honorary and who commanded no troops; and Lt. Gen. Hong Sa-Ik, who was a professional military man from the old Chosun army."
  63. "Truth Commission on Forced Mobilization under the japanese Imperialism Republic of Korea". 14 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18/03/9. Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  64. "Japan's Responsibility Toward Comfort Women Survivors". 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27/09/9. Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  65. "Washington Coalition for Comfort Women Issues Inc". Comfort-women.org. 31 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
  66. "Dynamic-korea.com". Dynamic-korea.com. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2010.
  67. "President Roh Moo-hyun will not hold a summit with Japanese Prime Minister Junichiro Koizumi until Koizumi stops visits to Japan's Yasukuni shrine". Voice of America. 17 Mart 2006. 7 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2009.
  68. "FACTBOX – North, South Korea pledge peace, prosperity". Thomson Reuters. Reuters. 4 Ekim 2007. 23 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2009.
  69. "North Korea deploying more missiles". BBC News. 23 Şubat 2009. 24 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2011.
  70. "North Korea tears up agreements". BBC News. 30 Ocak 2009. 6 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2009.
  71. "North Korea warning over satellite". BBC News. 3 Mart 2009. 9 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2009.
  72. "Koreas agree to military hotline - Jun 4, 2004". Edition.cnn.com. 4 Haziran 2004. 30 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
  73. "Seoul reaffirms N. Korea's torpedo attack in final report". Korea Times. 13 Eylül 2010.
  74. "Seoul Decides to Continue Kaesong Project, Humanitarian Aid". Chosun Ilbo. 25 Mayıs 2010.
  75. 행정안전부. "행정안전부> 정책자료> 통계> 주민등록 인구통계". www.mois.go.kr. 3 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2018.
  76. John Pike. "Defense Budget – South Korea". Globalsecurity.org. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2010.
  77. "South Korea's Armed Forces, CSIS (Page 24)" (PDF). 25 Temmuz 2006.
  78. Bermudez (2001), p. 1.
  79. GlobalSecurity on Military of Republic of Korea, Globalsecurity.org 19 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  80. Lee Tae-hoon (30 Eylül 2009). "Military Duty Exemption for Biracial Koreans Will Be Scrapped". The Korea Times. Seul. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
  81. "Eighth United States Army (EUSA)". GlobalSecurity.org. 27 Aralık 2005. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2010. The KATUSA Program is significant not only because of the military manpower and monetary savings that it provides to the U.S. Army, but also because it represents ROK/U.S. cooperation and commitment to deter war. The KATUSA Program is symbolic of ROK/U.S. friendship and mutual support.
  82. "2015년 인구주택총조사 전수집계결과 보도자료". Kostat (Korece).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.