Gördes halıları

Gördes halısı, Manisa'inin Gördes ilçesi yöresine özgü özellikler taşıyan halı türüne denir. Figür ve motifleri geçmişin izlerini yaşatmaktadır.

Başlığın diğer anlamları için Gördes sayfasına bakınız.
Türk düğümü (Gördes)

Anadolu Türk halılarının düğüm tekniğine isim veren Gördes halıcılığı 17. yüzyıl'dan itibaren yayılmaya başlamış ve Gördes Batı Anadolu’nun önemli halı merkezlerinden biri haline gelmiştir.Hiçbir ustasının adı belli değildir.Çevresini,doğayı,duygu ve hayellerini ilmek ilmek,iplikleredolayan o genç kızların,kadınların adları,sanları asla bilinmez.Bilinen sadece yöresinin adıdır

Gördes düğümünde, halının tüylü kısmı eskise bile bağlantı yapan kısmı asırlarca kilim gibi kullanılır, desenini kaybetmez. 10 cm2’de 3600 düğüm ile çok ince ve sanatkârane bir işçilik gösterir. Malzeme ise eski Gördes halılarının değerini arttıran en önemli unsurdur. Tamamen koyun tüyü olan yapağıdan, el ile iğrilerek yapılır. Halıların ayrı bir özelliği de kullanılan renklerin doğada yetişen bitkilerin köklerinden elde edilmesidir.

Tarihi Gördes halılarını İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Sultanahmet Camii, Konya Mevlana Müzesi’nde görmek mümkündür.

Gördes halılarında kullanılan kök boyalar

Gördes halılarında kullanılan kök boyası çeşitli bitkilerden elde edilmektedir. Bu bitkilerin başlıcaları; soğan kabuğundan koyu sarı renk; ceviz kabuğundan koyu kahverengi, krem ve bej renkleri; boya kökünden koyu kırmızı, açık kırmızı, şeker rengi ve tarçın rengi; somak'tan kirli sarı; sarıkızotu'ndan tarçın rengi; sarıkızotu-indigo Hindistan’da yetişen bir bitkidir) karşımından yeşil renk; palamut'tan kızıl devetüyü, açık devetüyü ve gri renkler; mazı'dan koyu sarı; kızılçam kabuğundan sarı, kızıllı sarı, tarçın sarısı; adaçayı'ndan fildişi rengi ve bej rengi elde edilir. Sarımtırak tonlar veren basama otu ise genellikle renk karışımlarında kullanılır.

Bu boyaları elde etmek için, boya bitkileri bir gün önceden boyama kazanındaki suya bırakılıp, erimeleri sağlanır. Yünler ise;iyice ıslatılmış ve sıkılmış olarak boyaya atılır. 80 ve 90 derecede kaynatılır. Boya işlemi biten yünler, sabunlu ılık su ile yıkanıp gölgede kurutulur ve halıda kullanılmak üzere hazır hale getirilir.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.