Göktürk kağanları listesi

551(Kağan Olarak

Avar(Cücen/Juan Juan) Kağanın'a hizmet etmiş

emrinde devlete isyan edenleri yenmiştir

Kağan'dan kızını isteyip red edilip hakarete uğrayınca

isyan edip Göktürk Devletini kurmuştur

Çinliler ile iyi ilişkiler kurmuş Wei devletine elçi gönderip, elli bin baş atı hediye olarak imparatora sunmuştur

Doğuda Kitanları Yendi.

Mukan Kağan döneminde devlet en haşmetli çağına ulaştı.

İstemi Yabgu'ya karşı Çin'den yardım isteyen Akhun Devleti'ne ve Çin askeri desteğini önledi.

568 yılında Şansi'deki Tsi başkenti Tsin-yang'ı kuşattı ve çin hakanını kızı ile evlendirdi Kağan'ın kızı, Çin imparatoru ile evlenerek imparatoriçesi oldu. Mukan Kağan, kızının evliliğini iyi kullanarak Çin'in zenginliklerinin kendi ülkesine akmasını sağladı.

Hükümdarlığa geçtiği zaman ağabeyi gibi kuzey Çin'de bulunan Chou ve Ch'i devletlerine olan hakim durumu korudu.

Yeğenlerini Doğu ve Batı Kağanları ilan ederek kendisini Kağanlar Kağanı yapmıştır

Döneminde bir Budist Tapınağı inşa edilmiştir.

Göktürk İç Savaşı, Taspar Kağan'ın ölümünden sonra başlayan taht mücadelelerinin neden olduğu iç savaştır, iç savaş yıllarında zayıflayan Göktürk Kağanlığı iyice güç kaybetmiş ve ikiye ayrılmıştır.

Tahta geçmesinden kısa bir süre sonra Mukan Kağan'ın oğlu Apa Kağan ayaklandı.

Issık Kağan'ın oğlu olan İşbara ise Amrak'ın egemenliğine destek verdi.

Amrak, İşbara 'unun lehine kağanlıktan çekildi.

Ta-Lo Pien

(Buhara Tigin'i)

Taspar Kağan ölmeden önce onu varisi seçti annesi Çinli olduğu için Halk tarafından kabul görmedi

Taht için başkaldırıp ölmüştür

İşbara desteklediği Amrak'ın kağan seçilmesini sağladı.

Ardından Taht'a kendisi geçti

Mukan Kağanın Kızıyla beraber Çin'e giden Türkleri Hanedan Değişince geri gönderen Sui Hanedanına

Savaş ilan etti

Akınlarda ilerleyen İşbara iç karışıklıklar yüzünden geri çekilirken yenildi

Bu yüzden siyasi olarak Sui İmparatorunun etkisi altına girdi.

İsyancılar Ötüken’ e kadar ulaştıktan sonra çin desteğiyle kaybettiği tüm toprakları geri aldı

587 yılında av'da hastalanıp

ölmüştür.

Yabgu/Kağan

(Batı Göktürk Yabgu'su olarak)

(Toplam

Kafkasya üzerinde hakimiyetini pekiştirdi.

591'de, Sasani İmparatoru Behram Çubin, Batı Göktürklere sığındı.

599'da, Tartuş kendini tüm devletin -batı ve doğunun- "Türk kağanı" ilan etti. Ancak Tartuş'un bu iddiası, Türk toygununda (kurultay) kabul görmedi.

Toygunu'ikna etme amacıyla Çine sefer düzenleyip Çinliler'in su kaynaklarını zehirlemesi sonucu geri çekilip

kendi askerleri tarafından öldürüldü

Devlet 603 Yılından sonra tam olarak Doğu ve Batı olmak üzere 2'ye Bölünmüştür

Tahta geçmesinden kısa bir süre sonra Mukan Kağan'ın oğlu Apa Kağan ayaklandı.

Issık Kağan'ın oğlu olan İşbara ise Amrak'ın egemenliğine destek verdi.

Amrak, İşbara 'unun lehine kağanlıktan çekildi.

İşbara desteklediği Amrak'ın kağan seçilmesini sağladı.

Ardından Taht'a kendisi geçti

Mukan Kağanın Kızıyla beraber Çin'e giden Türkleri Hanedan Değişince geri gönderen Sui Hanedanına

Savaş ilan etti

Akınlarda ilerleyen İşbara iç karışıklıklar yüzünden geri çekilirken yenildi

Bu yüzden siyasi olarak Sui İmparatorunun etkisi altına girdi.

İsyancılar Ötüken’ e kadar ulaştıktan sonra çin desteğiyle kaybettiği tüm toprakları geri aldı

587 yılında av'da hastalanıp

ölmüştür.

Kardeşi İşbara Kağan ölmeden önce tahtına vasiyet etti.

Yeni kağan da siyasi olarak Çin'in üstünlüğünü kabul etti

Baga Kağan,

Apa Kağan'a karşı sefer düzenleyip onu yendi ama Çin İmparatorunun emriyle onu öldürmedi

Baga Kağan 589 yılında batıya doğru sefere çıktı. Bu sefer sırasında yapılan bir savaşta alnından okla vurularak öldü.

Üvey Annesi aynı zamanda Eşi Prenses Qianjin'in etkisiyle Çine olan vergiyi kesti ve Akınlara başladı

Sui imparatorunun kendisine karşı saldırıya gönderilen Çin ordularını mevzilendikleri Heng-an' da ağır bir yenilgiye uğratan Tulan Kağan kendi emrindekiler tarafından öldürülmüştür.

Yabgu/Kağan

Kafkasya üzerinde hakimiyetini pekiştirdi.

591'de, Sasani İmparatoru Behram Çubin, Batı Göktürklere sığındı.

599'da, Tartuş kendini tüm devletin -batı ve doğunun- "Türk kağanı" ilan etti. Ancak Tartuş'un bu iddiası, Türk toygununda (kurultay) kabul görmedi.

Toygunu'ikna etme amacıyla Çine sefer düzenleyip Çinliler'in su kaynaklarını zehirlemesi sonucu geri çekilip

kendi askerleri tarafından öldürüldü

Devlet 603 Yılından sonra tam olarak Doğu ve Batı olmak üzere 2'ye Bölünmüştür

Baga Kağan'ın Oğludur

Çin Desteğiyle Batı Göktürkler'le savaşıp Kazanmıştır

Çin kültürü etkisinde kaldı

Wan-shou-shu' da Çin yaşam tarzına uygun bir kale yaptırdı burada öldü.

Sui Hanedanına isyan eden Tang Hanedanın ilk hükümdarı Li Yuan'a destek verip onu taht'a geçirmiştir

Çin topraklarına akınlar yaptı.

Akınlar Sırasında öldü

İlteber Şad

Çin akınlarına devam etmiştir

Çin'e büyük bir sefer düzenleyecekken çinliler tarafından zehirlenmiştir

Kağan

Çin'e Akınlara Devam etmiştir

Wei Nehri Antlaşması ile büyük kazanç elde etti

dönemin de isyancılar liderleri İnan Kağanı Ötükende başa geçirmiştir

Ötüken'den ayrılan İl Kağan Çinlilere esir düşmüş ve sürgün'de ölmüştür

Öldükten sonra Doğu Göktürk Devleti yıkılmıştır

Doğu Göktürk Kağanlığı yıkıldıktan sonra Türkler Tang Hanedanı hakimiyetine girmiştir

Çebi Kağan, Funian, İni Çor Börü,Kürşad gibi liderlerle tekrar bağımsızlık arayışına girmiştirler

bu liderler arasındaki en önemli isim Kürşad'dır Kürşad ve 40 Çerisinin yaptığı İhtilal sonrası

namları Türk obalarında dilden dile yayılmış ve Türkler İlteriş Kağan'ın önderliğin de

682 yılın da tekrar bağımsız olmuşlardır

akıl hocası Bilge Tonyukuk ile birlikte Çin'e isyan etti.

Çin hâkimiyetine girerek istiklâlini kaybetmiş olan, Çinlilerin egemenliğindeki Türkleri M.S. 682 yılında tekrar birleştirerek tek bayrak altında topladığı için kendisine "İlteriş" adı verilmiştir.

Veziri Tonyukuk'u diplomasi ve ordu işlerinin başına geçirdi.

682 yılından sonra, on yıl içinde, on yedisi Çin'e olmak üzere kırk yedi sefer tertip eden İlteriş Kutlug Kağan, yirmisine bizzât katıldı.

Kapgan Kağan,Çin'e birçok akın yaptı.

Çine' Kitanlara karşı yardım edip karşılığında 50 yıllık Türk esirlerini istedi

Çinlileri Defalarca mağlup edip büyük ganimetler elde etti

Kapgan Kağan, yanında az bir kişiyle Ötüken'e dönüşte ormanda Oğuz boylarından aralarında Çinli bir casusun da bulunduğu Bayırkular'ın ani pususunda öldürüldü.

Türk Toyu tarafından kağan olarak ilan edildi.

kağanlığı süresince, Göktürk Kağanlığı'na başkaldırmış olan boylar konfederasyonu ile mücadele edemediğinden dolayı kutun kendisinden alındığı söylenerek amcasının oğlu Kül Tigin tarafından yapılan darbe ile devrilip idam edildi.

Bilge Kağan Kül Tigin Tonyukuk üçlüsü devlete en parlak dönemini yaşatmıştır

başa geçtiğindeki devlet halini kendi diliyle şöyle anlatır

« Ben kağan olduğumda her yere gitmiş olan millet, yaya olarak, çıplak olarak, öle yite geri geldi. »

Dönemin de Çeşitli Yazıtlar dikilip Türk tarihin deki ilk yazılı metinler oluşmuştur

Çine Karşı defalarca seferler düzenleyip başarılı olmuştur

pek çok kabile ve boyu defalarca yenip hakimiyeti altına almıştır

Yerleşik hayata ve Budizm'e geçmeyi düşünmüş Tonyukuk tarafından vazgeçirilmiştir

Çinle Barış yapmıştır

Merkeziyetçi siyaset gütmüş boyları devlete bağlamaya çalışmıştır

döneminde Merkezi otorite zayıflamış boylar tek tek isyan etmiştir

isyancılar tarafından devrilip öldürülmüştür

Devleti toparlamaya çalıştı

Boylar ve Çinlerin ittifakı ile savaşıp yenildi ve öldürüldü

ölümüyle devlet yıkıldı

Göktürk Kağanlığı 552 yılında kurulduğunda Bumin Kağan, devletin batısının idaresini kardeşi İstemi'ye vermiştir. 581 yılından sonra çıkan iç savaştan yararlanmak isteyen Çin, Göktürk Kağanlığı'ndaki mevcut anlaşmazlığı daha da körüklemiştir. Çin İmparatoru batının yabgusu Tardu'ya elçi, hediyeler ve kurt figürü bulunan bir sancak göndererek Tardu'nun hükümdarlığını tanıdığını belirtmiştir. Çin'in kışkırtmaları sonucu Tardu, İşbara'nın kağanlığını tanımadığını bildirmiştir. Çıkan çatışmalar sonucu Göktürk Kağanlığı ikiye ayrılmıştır

İstemi Yabgu, Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu ile diplomatik ilişkileri güçlendirmiştir.

Bizanslılar tarafından 'Stembis Dizaboulos' olarak bilinir.

. Çin'e seferler düzenlemiş, Buhara Savaşı ile Akhunların elindeki İpek Yolu'nu ele geçirmek için Sasanilerle ittifak yapmıştır. Bu ittifak sonucunda Akhunlara son verilmiştir

Daha sonra Sasaniler'in ihaneti ile Bizans İle İttifak Yapmıştır

İstemi Yabgu'nun zamanında devlet en geniş sınırlarına ulaşmıştır.

İstemi Yabgu ile ilgili Kül Tigin Yazıtı'nda:

şeklinde İstemi Kağan'dan bahsedilmektedir.

Yabgu/Kağan

Kafkasya üzerinde hakimiyetini pekiştirdi.

591'de, Sasani İmparatoru Behram Çubin, Batı Göktürklere sığındı.

599'da, Tartuş kendini tüm devletin -batı ve doğunun- "Türk kağanı" ilan etti. Ancak Tartuş'un bu iddiası, Türk toygununda (kurultay) kabul görmedi.

Toygunu'ikna etme amacıyla Çine sefer düzenleyip Çinliler'in su kaynaklarını zehirlemesi sonucu geri çekilip

kendi askerleri tarafından öldürüldü

Devlet 603 Yılından sonra tam olarak Doğu ve Batı olmak üzere 2'ye Bölünmüştür

"Mauricius Mektubunu yazdırmıştır

Türk-Avrupa ilişkisinin ilk yazılı belgesi "Mauricius Mektubu"dur.

Romalıların kralı, Chagan, yedi ırkın muhteşem hükümdarı ve dünyanın yedi bölgesinin hâkimine.

amcası Şikoey Kağan tarafından devrilmiştir

Çin sarayına sığınmış Çangan adlı bir Doğu Göktürk Kağanlığı elçisi tarafından öldürülmüştür

İsyan Ederek tahtı almıştır

devletde düzeni ve ipek yolunun güvenliğini sağlamıştır.

Yerine Batı Göktürk Devletini zirveye ulaştıran kardeşi Tong Yabgu geçmiştir

Tong Yabgu, İran'da hakimiyet kurmak için Sasaniler ile savaşmış, 620'lerin başında kağanın yeğeni Böri Şad, Kafkas Dağları'ndaki Sasani topraklarına doğru birçok akın düzenlemiştir. tarihçiler Tong Yabgu'yu Bizans kaynaklarındaki, 627/628'de Sasani İmparatorluğu'na karşı Kafkaslar'da Herakleios'la işbirliği yapan Ziebel ile özdeşleştirirler.

627 yılına gelindiğinde Türkler günümüzde Derbent adını alan Kariye'yi yağmalamışlardır

Tiflis kuşatması öncesinde Herakleios'a katılmıştır.

Tong Yabgu Herakleios'a okunu vermiş ve Herakleios da buna karşılık ona kendi başındaki diademi vermiştir. Orada Tong Yabgu'nun oğlu ve Herakleios'un kızı Eudokia Epifaneia'nın evlenmesi üzerine sözleşilmiş ve Hazar liderlerine hediyeler verilmiştir. Tong Yabgu da 40.000 Hazar atlısının Herakleios'un yanında olacağı sözünü vermiştir.

Devletin En Parlak dönemini yaşatmıştır

En parlak dönemden sonra taht'a geçip beklentileri karşılamayınca Nuşibi Boyu İsyan etti

Nuşibiler tarafından yenilip öldürüldü

Nuşibi kolunun desteğini görmüştür.

daha sonra Nuşibiler Tarafından indirilip yerine Bağaşa Tulu Kağan geçirilmiştir.

Saltanatında Nuşibi klanı egemen güç haline gelmiştir

tahtını kardeşi İşbara Teriş Tunga'ya bırakıp ölmüştür

On-oklar ve Tulu-oklar arasında yapılan İli Nehri Antlaşması ile tahttan indirilmiştir.

Toplanan Göktürk boyları yıkılan Doğu Göktürk Kağanlığı tiginlerinden Yukuk Kağan'ı kendi hükümdarları ilan etmişlerdir.

İşbara Teriş, hayatının geri kalanını kendisine bağlı On-oklarla birlikte geçirmiştir.

Batı'da Toplanan Göktürk boylar meclisi Toygun, yıkılan Doğu Göktürk Kağanlığı tiginlerinden Yukuk Kağan'ı hükümdarları ilan ettiler

641'de, Yukuk İli nehri ve Sibirya arasındaki birçok boyu kendi yönetimi altında birleştirmeyi başardı.

642'de, İpek Yolu'nun en zengin kentlerinden biri olan Semerkant'ı ele geçirdi.

Tulo boyunun desteğini kaybettikten sonra devrildi Kunduz Şehrine çekildi

Yukuk yaşamının geri kalanını Kunduz'da geçirdi ve 653'te öldü.

Ériş, On-Okların desteğini alarak tahtta kalmaya çalışmıştır.

651'de, Dulo ailesine destek veren dedesinin yeğeni Kalık İşbara Kağan'a yenilerek, öldürülmüştür.

Çinliler ile Savaşmış İrtiş Şehri Savaşında yenilmiştir

İmparator Gaozong, İl-Kullıg'ı bağışlamış ve yaşamının geri kalan bölümünü Tang kenti Çangan'da geçirmesine izin vermiştir

İrtiş Nehri Savaşından sonra Devlet yıkılmış Tang Hanedanlığı'nın eline geçmiştir