Fütürist Bildirge
Fütürist Bildirge veya Fütürist Manifesto (İtalyanca:Manifesto del Futurismo veya Le Futurisme) İtalyan şair Filippo Tommaso Marinetti tarafından yazılmış ve 1909'da yayımlanan bir bildirgedir. Marinetti, Fütürizm denen, geçmişin reddi, hız, makine, şiddet, gençlik ve endüstri kutlaması olan sanatsal bir felsefeyi anlatır. Ayrıca İtalya'nın modernleşmesini ve kültürel gençleşmesini savunur.
"Biz, şiirlerimizde tehlike tutkusunu, enerji ve ataklık alışkanlığını dile getirmek istiyoruz."[1] diyerek cesurca giriş yapmıştır. Edebiyatın dinginliğinden ve kısırlığından yerinen Marinetti, "Saldırgan, yıkıcı olmayan hiçbir eser şaheser olamaz." savını ileri sürmüştür. Edebiyatın karmaşadan doğacağına inanan Marinetti, İtalya'da yayımladığı bildirisini şu şekilde noktalamıştır:
"Bu kırıp geçiren, bu yıkıcı şiddetteki bildirgemizi İtalya'dan bütün dünyaya ilan ediyoruz ve "gelecekçilik"i (Fütürizm'i) kuruyoruz; çünkü ülkemizi, profesörlerin, arkeologların, çenesi düşük edebiyatçıların ve antikacıların kangreninden kurtarmak istiyoruz. "[2]
Bildirgeye imza atan sanatçılar arasında: Umberto Boccioni, Carlo Carrà, Luigi Rossolo, Gino Severini, Romolo Romani, Antonio Sant’Elia ve Giacomo Balla bulunur.
Yayımlanması
Marinetti, manifestoyu 1908 sonbaharında yazdı ve ilk olarak Ocak 1909'da Milano'da yayınlanan şiirlerinin bir cildinin ön sözü olarak ortaya çıktı.[3] 5 Şubat 1909'da Bologna'daki İtalyan Gazzetta dell'Emilia gazetesinde,[4] ardından 20 Şubat 1909'da Le Figaro gazetesinde Manifeste du futurisme (Fütürizm Bildirgesi) olarak Fransızca yayınlandı.[5]
Kaynakça
- "The manifesto of Futurism". 13 Kasım 2008. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- Manifestos. MxJ Press. Lulu.com. 2014. s. 84. ISBN 1312106840. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- Lynton, Norbert (1994). "Futurism". Nikos Stangos'da, ed. Concepts of Modern Art: From Fauvism to Postmodernism. 3rd edition. London: Thames & Hudson. s. 97. 0500202680.
- Tonini, Paolo (2011). "I manifesti del Futurismo 1909-1945" (PDF). Edizioni del Arengario. 18 Nisan 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- "Le Futurisme". Le Figaro. Bibliothèque nationale de France. 20 Şubat 1909. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
- Fütürist Manifesto (Türkçe)
- Fütürizm Manifestosu (İtalyanca)
- Fütürist Manifesto26 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)