Eriyen Buzul

Eriyen buzul. Eriyen kar ya da buzul suyudur. Sekmeli buzdağları, buz katmanları ve okyanuslar üzerinde de dahil olmak üzere serbest eriyen bir buzul suyu bulunmaktadır.

Cavell buzulu kum ve çakılların örttüğü ince bir tabaka ile kaplı çok yılık bir buzuldur. Buzul içindeki her çizgi bir yılı gösterir. Mount Edith Cavell(en:Mount Edith Cavell) Cavell Glacier

Eriyen buzullar nerede kar örtüsü varsa kar veya buzul oranını azaltarak ablasyon bölgeler oluşturur, ve bunu daha çok buzul bölgelerinde meydana getirir. Volkanik patlamalar sırasında erime suyundan oluşan meltwater üretebilir, ve daha da tehlikeli olan laharları oluşturur. Yüzeyden akan eriyik sular zamanla göletleri meydana getirir. Havanın soğukluğu artıkça eriyik suların oluşturduğu göletler tekrar buz tutar. Bazen yüzeyi buz tutan Eriyen buzul bölgeleri de yüzeyin altında suyu eritebilir. Subglacial gölleri olarak da bilinen bu havuzlar jeotermal ısı ve sürtünme yoluyla da oluşabilir.

Su kaynağı

Eriyen buzul, hem dünya nüfusu hem sulama hem de hidroelektrik santralleri için su sağlar ama bunun büyük bir kısmını içme suyu olarak sağlamaktadır. Dünya çapında bazı şehirler için su kaynağı yüksek dağlarda ve buzullarda eriyerek oluşan büyük göller vardır. Bunlar kaynak suyu olarak da bilinir. Bu şehirlerden bazıları; Melbourne, Canberra, Los Angeles, Las Vegas, Amangest vb şehirlerdir.

Buzul Meltwater
Yaz aylarında eriyen buzulların oluşturduğu bir buzul gölüdür. Daha sonra tekrar göl yüzeyi donarak buz tutar. Kanada Buzulu, Antarktika

Eriyen buzul zamanla gerilemiş olan buzullardır. Çoğu zaman göl buzullarının oluşumunda akan nehirler etkili olmaktadır. Parlak mavi göller kendi rengi olan kayanın sediment göllere nehirlerle taşınır, ve kayanın kendi rengini alırlar. Bu tortu ile birlikte buzul altında taşlaşma meydana gelir. Taşlaşma ile oluşan ince toz taneleri daha sonra güneş ışığı sayesinde su içinde süspanse edilerek, emerek değişen renkler dağıtılır ve sütlü turkuaz bir görünüm verir.

Eriyen buzullar da buz akışını incelemek için GPS ölçümleri kullanılarak buzul hareketleri ve seviyeleri ölçülür. Eriyen buzul seviyelerinin en yüksek olduğu dönem yaz aylarıdır.

Eriyen Buzul Skaftafellsjökull, İzlanda

Buzulların hızlı değişimleri

Eriyen buzul ani iklim değişikliği belirtisi olabilir. Büyük bir eriyen buzul kaynağı olan Batı Antarktika buz tabakasının yüzeyinde hızlı bir dikey hareket ile subglacial su kütlesinin kayması meydana gelmiştir.

Ayrıca ani büyük buzul gölleri sellere ve çığ olaylarına neden olmaktadır, ve buna bağlı olarak ani buzul erime suları ile oluşan morenler ve baraj gölleri serbest olarak sel sonuçlarına neden olabilir.

Küresel Isınma

Haziran 2007’de yayınlanan bir raporda Birleşmiş Milletler Çevre Programının tahmini küresel ısınma ile %40 yol açabilecek dünya nüfusunun buzullar ve buna bağlı olarak kar ve eriyen buzul kaybı ile en çok etkilenecek olan Asya Kıtası’dır. Eriyen buzul son buzul gerilemesinin bir özeliği olup ve 14200 yıl önce gerçekleşmiştir.

Kaynakça
  1. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/WR024i004p00561/abstract 24 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. http://earthobservatory.nasa.gov/Newsroom/NasaNews/2002/200206069411.html 16 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. [http://geology.geoscienceworld.org/cgi/content/abstract
  4. http://www.unep.org/Documents.Multilingual/Default.asp?DocumentID=512&ArticleID=5599&l=en 7 Temmuz 2009 tarihinde Portuguese Web Archive sitesinde arşivlendi
  5. March Media Highlights: Geology and GSA Today 19 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.