Edward Elgar
Sir Edward Elgar (d. 2 Haziran 1857, Broadheath, Birleşik Krallık - ö. 23 Şubat, 1934, Worcester, Birleşik Krallık) Britanyalı geç romantik stili müzik bestecisi ve orkestra şefi.
Edward Elgar | |
---|---|
Edward Elgar portresi (yak. 1900) | |
Doğum |
2 Haziran 1857 Broadheath, Birleşik Krallık |
Ölüm |
23 Şubat 1934 (76 yaşında) Worcester, Birleşik Krallık |
Meslek | Besteci, orkestra şefi |
İmza | |
|
Edward Elgar'ın hazırladığı eserlerin çoğu Britanya ve uluslararası klasik batı müziği konserleri repertuvarına girmiştir. Orkestra için bestelediği ilk önemli eseri olan "Enigma Varyasyonları" çok büyük sükse kazanmıştır. Sonra oratoryolar, oda müziği eserleri, senfoniler, enstrümental konçertolar, keman ve viyolonsel için konçertolar, birkaç koro eseri (bunlar arasında popüler "Gerontius'un Rüyası" vardır) ve şarkılar da bestelemiştir. Bestelediği müzik arasında "Pomp ve Circumstance" marşları bulunmakta ve bu marşlardan ilki olan "Land of Hope and Glory" İngiltere'nin ikinci gayriresmî milli marşı şeklini almıştır ve İngiltere'de önemli konserlerde (örneğin yıllık BBC Prom konserlerinden sonuncusunda) seyircinin yüksek sesle şarkısını söyleyerek orkestraya katılması bir gelenek haline gelmiştir. Diğer ülkelerde aynı müzik marşları düğün ve nikâhlarda çalınmaktadır. 1924'te ulusal bir şeref ve ödül olarak "Britanya Kraliyet Müzik Ustası (King's Master of Musick)" unvanı verilmiştir.
Elgar çok kere tipik bir İngiliz bestecisi olduğu kabul edilmekle beraber, müziğine etki yapanlar İngiliz değil kıtasal Avrupa'dandılar. Hayatı boyunca Elgar kendini, sadece müziksel açıdan değil sosyal açıdan da, İngiliz cemiyetine bir yabancı gibi hissetmiştir. Britanya müzik çevrelerinde egemen olanlar akademik olarak yetişmişler ve akademik çalışmalar yapan müzisyenlerken Elgar müzisyen olarak kendi kendini yetiştirmişti. Britanya Hristiyanlığı başta Anglikan Protestan olduğu için Elgar'ın Katolik mezhebinde olması bazı yüksek çevrelerde şüpheler yaratmaktaydı. Britanya'da Kraliçe Viktoriya döneminde ve Kral Edward döneminde sınıf farkları çok büyüktü ve yukarı sınıflara alt sınıfları gayet küçümsemekteydiler; Elgar kariyerinde çok başarı kazanıp iyi tanındığı dönemlerde bile aslının alt sınıftan olduğu için yüksek sınıflardan kişilerin kendini küçümsemelerinie karşı çok hassastı. Buna rağmen çok yüksek rütbeli bir İngiliz ordu subayının kızı ile evlenmişti. Karısı ona hem müzik kariyeri ve hem de cemiyette sosyal gelişmesinde ilham sağlamıştır. Fakat Elgar 40 yaşlarına gelmeden önce devamlı başarı elde etme kavgası vermiştir. Britanya'da ve dış ülkelerde ancak "Enığma Varyasyonları" eserini hazırladıktan sonra birdenbire tanındı ve müziksel başarısı hayatını rahatlattı. Bu Varyasyonlar eserini takiben "Gerontius'un Rüyaş (1900)" adlı eseri de başarılı oldu. Ama bu eserin kaynağı bir Katolik konuya eğildiği için Britanya'nın Anglikan Protestan çevreleri içinde bazı kuşkular uyandırdı. Fakat bu eser de Britanya ve diğer ülkelerde klasik batı müziği konserler repertuvarının bir nüve eseri oldu. Daha sonra hazırladığı uzun dinsel koro müziği besteleri eleştirmenlerce çok iyi karşılanmakla beraber konser repertuvarında önem kazanmadılar. "Pomp and Circumstance" Marşları (1901) ise çok daha ilgi çekti ve birinci mars dünyanın İngilizce konuşulan bölgelerinde çok yaygın olarak bilinmeye başladı.
Elgar elli yaşlarında bir senfoni ve bir keman konçertosu hazırladı ve bunlar hemen gayet başarı kazandılar. Hazırladığı ikinci senfoni ve viyolonsel konçertosu müzikseverler arasında onlar kadar popüler olmadı ve Britanya orkestralarının konser repertuvarlarında olağan olarak bulunmaları sonraki dönemlerde ortaya çıktı. Elgar'ın hayatının son dönemlerinde klasik batı müziği sevenler, özellikle Britanya konser seyircileri tarafından, çok beğenilip popüler oldu. Fakat ölümünden sonra gelen nesil Elgar'ın eserlerinden pek hoşlanmamaktaydılar. 1960'lı yıllarda eserlerinin ses kayıtları yapılıp bunlar halk arasında yaygınlaşınca Elgar'ın unu ve popülerliği tekrar yükseldi. Elgar'ın bazı eserleri son yıllarda tekrar uluslararası üne eriştiyse de müziği Britanya'da çok tutulmakta; Britanya'daki konserlerde çalınmakta ve ses kayıtlarının önemli müşterileri Britanyalılar olmaktadır.
Elgar bazı çevrelerde gramofon ses kayıtlarına ve plak satışlarına ciddi olarak önem veren ilk klasik müzik bestecisi olarak tanımlanma misti. 1914-195 döneminde kendi eserlerinin mikrofon olmadan akustik kayıtlara geçmesi için bir orkestra şefi olarak ses kayıtları yapılmasını sağlamıştır. 1925'ten sonra ses kayıtları için daha hassas mikrofonların gelişmesi ile çok daha gerçeğe yakın ses kayıtlarının yapılması imkânı ortaya çıkardı. Bu yeni teknolojiyi kullanan Elgar en önemli eserlerinin (başta "Gerontius'un Rüyası") y ses kayıtlarını yapmak için stüdyolarda orkestra yöneticiliği yaptı. Bu yeni yaptığı seslendirme yeniden düzenlenerek ve sesleri iyileştirilerek 1970'lerde "LP plak" olarak 1980'li yıllarda "teyp" olarak ve 1990'li "CD" olarak yeniden satış yapıldı ve bu satışlar nispeten klasik müzik için başta gelmeye başladılar.
Hayatı
Çocukluğu ve kariyerinin başlangıcı
Evlenmesi
Milli ve uluslararası şöhret ve başarı
Ödüller, şerefler ve anmalar
Seçilmiş eserleri
Orkestra müziği
- Op. 19 Froissart Uvertürü, konser uvertürü, (1890)
- Op. 20 Yaylıçalgılar İçin Serenat, (1888–1892)
- Op. 36 Enığma Varyasyonları, (1899)
- Varyasyon 9 Nimrod
- Op. 40 Cockaiğne (Londra Şehri), konser uvertürü, (1900–1901)
- Op. 39 "Pomp and Circumstance" Marşları, 5 marsş, (1901–1930)
- Re Marş No. 1 (1901) (Bu trio Land of Hope and Glory adı ile ünlü marşı ihtiva eder.)
- Op. 50 Güneyde (Alaşsıo), konser uvertürü, (1903–1904)
- Op. 47 Giriş ve Allegro yaylıçalgılar için (kuartet ve orkestra), (1904–05)
- Op. 1a/b Gençlik Değneği, Suit No. 1 ve 2, (1867–71, rev. 1907/8)
- Op. 55 La-Bemol Senfoni No. 1, (1907–1908)
- Op. 61 Si-Minör Keman Konçertosu, (1909–1910)
- Op. 62 Fagot ve Orkestra İçin Romans, (1910)
- Op. 63 Mi-Bemol Senfoni No. 2, (1909–1911)
- Op. 68 Falstaff, senfonik etüd, (1913)
- Op. 85 Mi-Minör Viyolonsel Konçerto, (1918–1919)
- Op. 87 The Severn Suit, (1930):pirinç üflemeli çalgılar bandosu (1932): orkestra için.
Kantata ve Oratoryolar
- Op. 25 Kara Şövalye, koro/orkestra için senfoni/kantata , (1889–1892)
- Op. 29 Hayat Işığı (Lux Christi), oratoryo - soprano, alto, tenor ve bas solistler, koro ve orkestra için, (1896)
- Op. 30 Kral Olaf Sağası'ndan Sahneler, kantata - soprano, tenor ve bas solistler, koro ve orkestra için, (1896)
- Op. 35 Karaçtacus, kantata - soprano, tenor, bariton ve bas soloistler, koro ve orkestra için (1897–1898)
- Op. 38 Gerontius'un Rüyası, kantata - mezzosoprano, tenor ve bas solistler, koro ve orkestra için, Op. 38 (1899–1900)
- Op. 49 Havariler, oratoryo - soprano, tenor ve 3 bas solistler, koro ve orkestra için, (1902–1903)
- Op. 51 Krallık, oratoryo - soprano, kontralto, tenor ve bas solistler, koro ve orkestra için, (1901–1906)
- Op. 69 Müzik Yapanlar, mersiye - kontrallto veya mezzosoprano solistler, koro ve orkestra için, (1912)
Şarkılar
- "Şafak Rüzgarı", güfte Caroline Alice Elgar şiiri (1888)
- Op. 37 Deniz Resimleri, Kontralto için 5 şarkı, . (1897–1899)
- "Land of Hope and Glory", Güfte: Arthur Christopher Benson (1902)
- Edward Elgar tarafından Yedi Lieder (1907)
Kısımsarkılar
- Op. 18 No.1 "O Happy Eyes", güfte:Caroline Alice Elgar, (1890)
- "My Love Dwelt in a Northern Land", güfte:Andrew Lang]], ıthaf:J. Hampton (1890)
- Op. 26 No.1 "The Snow", SSA acc. 2 keman ve piyano için, güfte:Caroline Alice Elgar, ithaf:Mrs. E. B. Fıtton, Op. 26 No.1 (1894) (orkestra eşliği, 1903.)
- Op. 57 "Gö, Song of Mine", güfte:Guido Cavalcanti, çev.:D. G. Rossetti, ithaf: Alfred H. Littleton,
- Op. 71 No.1 ve 2 "The Shower" ve "The Fountain", güfte:Henry Vaughan, (1914)
Kilise müziği
- Op. 2 Üç motet: "Ave verum corpus", "Ave Maria" ve "Ave Maris Stella", (1887)
- Op. 34 Te Deum and Benedictus, (1897)
Oda müziği
- Op. 1 Keman için Romans, keman ve piyano,(1878)
- Op. 12 Salut d'Amour (Liebesgruss), keman ve piyano, (1888)
- Op. 15 No. 1 ve 2 "Chanson de Nuit" ve "Chanson de Matin", keman ve piyano, (1897/1899).
- Op. 82 Mi-Minör Keman Sonat, (1918)
- Op. 83 Mi-Minör Yaylıçalgılar Kuartet, (1918)
- Op. 84 La-minör Piyano Kuintet, (1918–1919)
Klavyeli çalgılar
- Op. 28 Sol Organ Sonatı,
- Op. 46 Concert Allegro, piyano, (1901; yayımlanmamış)
Aranjmanlar
- Op. 86 Johann Sebastian Bach, "Do-Minör Fantazya ve Fug", BWV 537, orkestra için aranjman, (1921–1922)
- George Frideric Handel, Re-Minör Uvertürü HWV247", orkestra için aranjman (1923)
Medya
- Dinlemekte problem mi yaşıyorsunuz? Medya yardımı sayfasına göz atın.
Yaylıçalgılar için Serenat | |
ABD Ordu Bandosu Yaylıçalgılar Seksiyonu |
Op.85 E - Minor Viyolensel Koncertosu - IV. Allegro | |
Skidmore Koleji Orkestrasi |
"Pomp and circumstances No. 1" Triosu | |
1931'de EMI Studyosu acilma toreninde Sef: Edward Elgar |
Yaylicalgilar icin Serenad | |
ABD Ordu Bandosu Yaylicalgilar Seksiyonu |
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Edward Elgar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Websiteleri
- IMSLP projesi websitesinde "Elgar,_Edward" maddesinde eserlerinin partisyon notalari
- ChoralWiki websitesinde "Elgar,_Edward" maddesinde koro eserlerinin partisyon notalari
- Elgar Cemiyeti(), resmî websitesi. (İngilizce)
- Elgar Vakfi ve Dogumyeri Muzesi, resmî websitesi. (İngilizce)
- Hereford'da Elgar, resmî websitesi. (İngilizce)
- "Elgar, Sir Edward William"
- "Sir Edward Elgar, Bt." "Milli Portre Galerisi" resmî websitesi. (İngilizce)
Basılı eserler
- Buckley, R. J. (1905). Sir Edward Elgar. Londra: John Lane The Bodley Head. OCLC 558906223.
- Cox, David (1967). "Edward Elgar". Simpson, Robert (ed.) (Ed.). The Symphony: Elgar to the Present Day. Harmondsworth: Pelican Books. OCLC 221594461. Bilinmeyen parametre
|unused_data=
görmezden gelindi (yardım) - Howes, Frank (1971). "Edward Elgar". Hughes, Gervase, Van Thal, Herbert (eds.) (Ed.). The Music Lover's Companion. Londra: Eyre and Spottiswoode. OCLC 481972079.
- Kennedy, Michael (1970). Elgar: Orchestral Music. Londra: BBC. OCLC 252020259.
- Kennedy, Michael (1987). Portrait of Elgar (third bas.). Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-284017-7.
- McVeagh, Diana M. (2007). Elgar the Music Maker. Londra: Boydell Press. ISBN 978-1-84383-295-9.
- Moore, Jerrold N. (1984). Edward Elgar: a Creative Life. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-315447-1.
- Reed, W.H. (1946). Elgar. Londra: Dent. OCLC 8858707.
- Young, Percy M. (1973). Elgar O.M.: a study of a musician. Londra: Collins. OCLC 869820.